Το 2015 εν μέσω βαθιάς κρίσης, δύο καθηγητές φυσικής αγωγής η Μαρία Καμπαρμούση και ο Άρης Τέλιος έστρεψαν την προσοχή τους στην πρωτογενή παραγωγή, δημιουργώντας την εταιρεία Telios Evros Nuts. «Επιστρέψαμε στη γη των προγόνων μας, διερευνώντας ποιες θα μπορούσαν να είναι οι κατάλληλες καλλιέργειες για την περιοχή. Καταλήξαμε στην φύτευση δέντρων καρυδιάς και αμυγδαλιάς και δημιουργήσαμε ένα αγρόκτημα χιλίων δέντρων.
Τα πρώτα βήματα ήταν δύσκολα, δεδομένου ότι και οι δύο είμαστε εκπαιδευτικοί και επομένως έπρεπε να στήσουμε από την αρχή τις συγκεκριμένες καλλιέργειες. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο σύζυγός μου κατάγεται από αγροτική οικογένεια της Θεσσαλίας, αποτέλεσε ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια μας».
Πρώτη συγκομιδή και συσκευασία το 2020 μετά από αναμονή πέντε ετών
Η πρώτη συγκομιδή έγινε το 2020, συσκευάζοντας τις πρώτες ποσότητες καρυδιού και αμυγδάλου. Χρειάστηκαν πέντε χρόνια προκειμένου τα δέντρα να αποδώσουν καρπό, με τους δύο αγρότες να αντέχουν οικονομικά στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, αναμένοντας την στιγμή που θα έδρεπαν τους πρώτους καρπούς. Αυτό που γρήγορα αντιλήφθηκαν ήταν ότι η ρήση που προτρέπει για τη διάθεση προϊόντων «από το χωράφι στο ράφι» είναι μονόδρομος, ενώ ακολούθησαν αποκλειστικά τον δρόμο της βιολογικής καλλιέργειας για να δημιουργήσουν ένα ξεχωριστό ποιοτικά προϊόν. «Έπρεπε με κάθε τρόπο να αποφύγουμε τους μεσάζοντες για να επιβιώσουμε. Ξεκινήσαμε να στέλνουμε δείγματα συσκευασμένων ξηρών καρπών σε καταστήματα της Αθήνας και σιγά σιγά τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν το δρόμο τους. Σημαντική όμως είναι η βοήθεια που δεχόμαστε από τα παιδιά μας. Έχουμε τέσσερις γιους, οι οποίοι τον Οκτώβριο όταν γίνεται η συλλογή των καρπών, επιστρέφουν στο κτήμα για να βοηθήσουν», λέει η Μαρία Καμπαρμούση. «Είναι κάτι που τηρείται απαρέγκλιτα».
«Ίσως να είναι ένας από τους λόγους που ξεκινήσαμε την καλλιέργεια, γνωρίζοντας ότι θα έχουμε εργατικά χέρια στην οικογένεια για να αναπτύξουμε και να συγκομίσουμε το προϊόν μας. Πρόθεσή μας είναι να συνεχίσουμε τη διαδικασία κατά τον παραδοσιακό τρόπο, κάτι που σημαίνει ότι η θραύση του καρυδιού γίνεται στο χέρι και μόνο εφόσον δεχτούμε κάποια παραγγελία. Επομένως προσφέρουμε έναν φρέσκο καρπό, χωρίς να έχει υποστεί χτυπήματα ή αλλοιώσεις», συμπληρώνει.
Διαθέτουν τα προϊόντα τους σε όλη την Ελλάδα, σε επιλεγμένα σημεία λιανικής πώλησης βιολογικών προϊόντων και delicatessen.
Πραγματοποιούν επίσης εξαγωγές στην Κύπρο και τη Γερμανία, η οποία αποτελεί την κύρια αγορά διάθεσης εκτός της Ελλάδας. Σύντομα θα ξεκινήσει μία ακόμα συνεργασία στην Ολλανδία.
«Διαθέτουμε ένα καλό προϊόν. Κάτι που αναγνωρίστηκε από αρκετούς ανθρώπους στην Αθήνα, οι οποίοι επέλεξαν το προϊόν μας», λέει η Μαρία Καμπαρμούση. Η προσπάθειά τους επιβραβεύτηκε πρόσφατα και σε διεθνή διαγωνισμό για τη γεύση και την ποιότητα του καρυδιού στη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού.
«Θα πορευτούμε το επόμενο χρονικό διάστημα με την παραγωγή και διάθεση φρέσκου καρυδιού και αμυγδάλου. Προϋπόθεση για να παρουσιάσουμε νέα προϊόντα στην αγορά αποτελεί ότι κάποιο από τα τέσσερα παιδιά μας θα ασχοληθεί συστηματικά με το αντικείμενο. Χωράφια και καλλιεργήσιμη γη υπάρχουν διαθέσιμα, οπότε εάν κάποιος επιλέξει να ακολουθήσει το επάγγελμα, θα προβούμε σε νέες φυτεύσεις επεκτείνοντας την παραγωγή. Προς το παρόν είμαστε ικανοποιημένοι με αυτό που έχουμε δημιουργήσει. Και κάθε χρόνο εκσυγχρονίζουμε τη δουλειά μας είτε στον τομέα της παραγωγής, είτε σε αυτόν της επεξεργασίας».
Οι αντιξοότητες
Oι δύο παραγωγοί αγωνίζονται καθημερινά να εξελίξουν το επάγγελμά τους, σε μία περιοχή όπως ο Έβρος, η οποία επλήγη βάναυσα το 2023 από τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέκαψε χιλιάδες στρέμματα δάσους. Εκτός των άλλων η παραγωγός στηλιτεύει το γεγονός ότι δεν υπήρξε κυβερνητική μέριμνα προκειμένου να ανανεωθεί εις το διηνεκές – αλλά μόνο προσωρινά – η διμερής συμφωνία της Ελλάδας με τη Βουλγαρία, βάσει της οποίας η γείτονας χώρα είναι υποχρεωμένη να αποδεσμεύει ποσότητες υδάτων για να εισρεύσουν στον Έβρο και να χρησιμοποιηθούν μεταξύ άλλων για την άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων της περιοχής. Η συνθήκη αυτή αποτελεί επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες και τη λειψυδρία που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. «Φέτος κινδυνέψαμε να χάσουμε τα δέντρα μας γιατί δεν είχαμε νερό. Οι άνθρωποι της περιοχής προσπάθησαμε με περίσσιο φιλότιμο να διασώσουν τις καλλιέργειες, αντλώντας νερό από τον ποταμό Έβρο. Θα πρέπει το κράτος των Αθηνών να στρέψει το βλέμμα του σε μία ακριτική περιοχή όπως η δική μας, η οποία παλεύει να μείνει ζωντανή. Έχουμε εύφορη γη και το ποτάμι που αποτελεί ευλογία. Η Θράκη παράγει ξεχωριστά προϊόντα όπως το πεπόνι Τυχερού, τα σκόρδα της Βύσσας, τη λεβάντα, το σουσάμι, τα βότανα. Υπάρχουν πάρα πολλά προϊόντα και εκτός από την προσωπική μάχη που δίνει ο καθένας από εμάς για να επιβιώσει, θα πρέπει έχουμε αρωγό και την πολιτεία».
Καίριας σημασίας το συνεταιρίζεσθαι
Τέλος, θέτει ως βασικό στοιχείο βιωσιμότητας του αγροτικού τομέα, την έννοια του συνεταιρίζεσθαι. «Δυστυχώς η συνεργασία είναι κάτι που λείπει από την κουλτούρα των Ελλήνων. Παρόλ’ αυτά έχουμε κάνει συζητήσεις με αγρότες της περιοχής για να αναπτύξουμε από κοινού την παραγωγή μας. Συμμετέχοντας σε εκθέσεις του εξωτερικού διαπιστώνουμε ότι απαιτούνται μεγάλες ποσότητες προϊόντων. Για να επιβιώσει κανείς οφείλει να κινείται μέσα από ένα συλλογικά σχήμά που επιφέρουν οικονομίες κλίμακας και επαρκείς ποσότητες προϊόντων για τα μεγάλα δίκτυα του εξωτερικού. Εάν θέλουμε να συνομιλήσουμε με μεγάλες αγορές, μοναδική οδός είναι η συνεργασία».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.