Mε τη χώρα μας να σημειώνει κάποια βήματα προόδου αλλά να έχει μείνει αρκετά πίσω στο θέμα του γρήγορου ίντερνετ, η ελληνική κυβέρνηση προωθεί μια σειρά από πρωτοβουλίες και προγράμματα για να αυξήσει τη διείσδυση της οπτικής ίνας στην αγορά και να αναβαθμίσει τις τηλεπικοινωνιακές υποδομές της Ελλάδας.
Στόχος αυτών των δράσεων είναι να φέρουν γρηγορότερες και πιο αξιόπιστες συνδέσεις στο διαδίκτυο, προωθώντας την ψηφιακή οικονομία και διευκολύνοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Μια από τις βασικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι το πρόγραμμα Smart Readiness, το οποίο στοχεύει στην αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών σε 120.000 κτίρια, προσφέροντας πρόσβαση σε υπερυψηλές ταχύτητες internet. Το πρόγραμμα αυτό θα φέρει την οπτική ίνα όχι μόνο μέχρι το δρόμο, αλλά και μέσα στα σπίτια των πολιτών, συμβάλλοντας στην αύξηση της διείσδυσης των συνδέσεων FTTH (Fiber to the Home). Σύμφωνα με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, σήμερα περίπου το 40% των ελληνικών νοικοκυριών έχει πρόσβαση σε οπτική ίνα, ένα σημαντικό επίτευγμα συγκριτικά με το 0% το 2019. Παράλληλα με το Smart Readiness, η κυβέρνηση προωθεί και το Gigabit Voucher, το οποίο θα ξεκινήσει μέσα στον Σεπτέμβριο. Το πρόγραμμα αυτό θα επεκτείνει την ευρυζωνικότητα σε όλη τη χώρα, δίνοντας επιπλέον κίνητρα στους πολίτες για να υιοθετήσουν συνδέσεις υψηλών ταχυτήτων. Μέσω συνεργασίας με εγκαταστάτες και τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, η κυβέρνηση στοχεύει να ενισχύσει την ανάπτυξη του δικτύου οπτικής ίνας και να διευκολύνει την πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες για περισσότερους πολίτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παράλληλα έχει γίνει γνωστή η κατάργηση του Ειδικού Φόρου Σταθερής Τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις οπτικής ίνας με ταχύτητες 100 Mbps και άνω. Αυτό το μέτρο εντάσσεται στις προσπάθειες της κυβέρνησης να κάνει πιο προσιτές τις υψηλές ταχύτητες internet και να υποστηρίξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας.
Η υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων γίνεται σε στενή συνεργασία με παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και εγκαταστάτες οπτικών ινών. Οι πάροχοι, όπως ο ΟΤΕ, η NOVA, και η ΔΕΗ/Fibergrid, συνεργάζονται με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και την Κοινωνία της Πληροφορίας για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των έργων υποδομής, ενώ οι εγκαταστάτες οπτικών ινών θεωρούνται ακρογωνιαίος λίθος για την επιτυχία του Smart Readiness. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να ολοκληρώσει με επιτυχία αυτά τα προγράμματα μέχρι το τέλος του 2025, με στόχο την ενίσχυση της ευρυζωνικής κάλυψης της χώρας και τη βελτίωση των τηλεπικοινωνιακών υποδομών.
Η εικόνα της αγοράς οπτικών ινών
Η διείσδυση της οπτικής ίνας στην Ελλάδα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, παρότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για το 2030, με όλες τις συνδέσεις στην Ευρώπη να φτάνουν τα 1 Gbps. Παρά την αυξανόμενη ανάγκη για γρήγορες και αξιόπιστες συνδέσεις, η Ελλάδα συνεχίζει να παρουσιάζει χαμηλή διείσδυση της οπτικής ίνας, με την πλειονότητα των συνδέσεων να βασίζεται ακόμα σε τεχνολογίες ADSL και VDSL, ενώ μόλις το 6% των συνδέσεων είναι οπτική ίνα μέχρι το σπίτι (FTTH).
Χαμηλή ζήτηση και προσπάθειες ανατροπής
Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι έχουν ξεκινήσει μεγάλες επενδύσεις δισεκατομμυρίων για να προλάβουν τη μετάβαση στην οπτική ίνα, ωστόσο η ζήτηση από τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένει χαμηλή. Αν και η κάλυψη FTTH έχει φτάσει το 40%, η ζήτηση παραμένει στα επίπεδα του 10%, πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που ξεπερνά το 30%. Για να τονωθεί η ζήτηση, ο ΟΤΕ έχει προτείνει εκπτώσεις στις τιμές χονδρικής για την οπτική ίνα έως και 28%, ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει διαθέσει δύο επιδοτούμενα προγράμματα συνολικής αξίας 220 εκατ. ευρώ, με σκοπό να ενθαρρύνει την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών.
Η είσοδος της ΔΕΗ στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών
Μια από τις πιο σημαντικές εξελίξεις είναι η δυναμική είσοδος της ΔΕΗ στον τομέα της οπτικής ίνας. Η ΔΕΗ, μετά από εκτεταμένο rebranding, προωθεί ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο ύψους 680 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2024-2026, με στόχο να εγκαταστήσει 1 εκατομμύριο συνδέσεις οπτικής ίνας έως το 2030. Η εταιρεία έχει ήδη αναπτύξει το δίκτυο FTTH σε 140.000 σπίτια σε 12 δήμους της Αττικής και σχεδιάζει περαιτέρω επεκτάσεις σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και άλλες μεγάλες πόλεις.
Η ΔΕΗ σκοπεύει επίσης να επεκταθεί στη λιανική αγορά οπτικής ίνας και internet μέχρι το τέλος του χρόνου, με ταχύτητες που θα φτάνουν έως τα 2,5 Gbps. Αυτή η κίνηση ενισχύει τον ανταγωνισμό, δημιουργώντας νέες προκλήσεις για τους υπάρχοντες παρόχους, όπως η Cosmote, η Nova και η Vodafone, και ενισχύει τον μετασχηματισμό της ΔΕΗ σε πλήρη πάροχο ενέργειας και τηλεπικοινωνιών.
Οι υπόλοιποι μεγάλοι παίκτες της αγοράς
Ο ΟΤΕ συνεχίζει τις προσπάθειες του για την επέκταση του δικτύου οπτικής ίνας, με στόχο να καλύψει τα 2/3 της Ελλάδας μέχρι το 2027, μέσω ενός επενδυτικού προγράμματος ύψους 3 δισ. ευρώ. Έχει ήδη διαθέσιμες πάνω από 1,3 εκατ. εμπορικές γραμμές FTTH, και προβλέπει να αυξήσει αυτόν τον αριθμό σε 2,47 εκατ. μέχρι το 2028.
Η Vodafone, από την πλευρά της, έχει ξεκινήσει επενδυτικό πλάνο ύψους 1 δισ. ευρώ, με στόχο να φτάσει τις 850.000 συνδέσεις FTTH μέχρι το 2026. Η εταιρεία έχει ήδη φτάσει τις 280.000 γραμμές οπτικής ίνας μέχρι το σπίτι και 450.000 γραμμές μέχρι την καμπίνα, οι οποίες σταδιακά μετατρέπονται σε FTTH.
Ακόμα, η Nova, υπό την ομπρέλα της United Group, είχε αρχικά ανακοινώσει επενδύσεις 2 δισ. ευρώ για την υλοποίηση 1,6 εκατ. συνδέσεων οπτικής ίνας έως το 2027. Ωστόσο, λόγω χρονικών πιέσεων, η εταιρεία αναθεώρησε τους στόχους της, μειώνοντας τον αριθμό σε 1 εκατ. συνδέσεις μέχρι το 2026. Ενδιαφέρον θα έχει να δούμε και πως θα εξελιχθούν τα πράγματα ύστερα από τη διαφαινόμενη πώλησή της.
Τέλος, η Inalan, μια ανερχόμενη δύναμη στην αγορά, σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 150 εκατ. ευρώ, με στόχο να φτάσει τις 1,6 εκατ. συνδέσεις έως το 2030, προσφέροντας υψηλές ταχύτητες σε προσιτές τιμές.
Τι ισχύει σε Ευρώπη και ΗΠΑ
Η διείσδυση της οπτικής ίνας στις ευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των κρατών μελών, ανάλογα με τις εθνικές στρατηγικές, τις επενδύσεις και τις ανάγκες κάθε χώρας. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα χωρών με υψηλή ή χαμηλότερη διείσδυση της οπτικής ίνας:
Σουηδία: Η Σουηδία αποτελεί ένα από τα πλέον επιτυχημένα παραδείγματα όσον αφορά τη διείσδυση της οπτικής ίνας. Περίπου το 80-90% των νοικοκυριών έχει πρόσβαση σε συνδέσεις FTTH (Fiber to the Home). Οι επενδύσεις στην οπτική ίνα ξεκίνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, με ισχυρή υποστήριξη από τις τοπικές κυβερνήσεις και συνεργασίες δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης η ρύθμιση της αγοράς, η οποία ενθάρρυνε τον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη του δικτύου σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των απομακρυσμένων περιοχών.
Ισπανία: Η Ισπανία είναι ένας άλλος ηγέτης στην ανάπτυξη δικτύων οπτικής ίνας στην Ευρώπη. Η χώρα έχει καταφέρει να πετύχει ποσοστά κάλυψης άνω του 85% σε πολλές αστικές περιοχές. Οι μεγάλοι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι όπως η Telefónica επένδυσαν τεράστια κεφάλαια στη βελτίωση των υποδομών. Επιπλέον, η επιτυχία της Ισπανίας συνδέεται με τον ισχυρό ανταγωνισμό μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών διαδικτύου, που συνέβαλε στη μείωση των τιμών και την αύξηση της διείσδυσης.
Πορτογαλία: Η Πορτογαλία είναι μία από τις χώρες που έχουν πρωτοπορήσει στην ανάπτυξη δικτύων οπτικής ίνας, με ποσοστά κάλυψης που ξεπερνούν το 90% σε πολλές αστικές περιοχές. Το δίκτυο αναπτύχθηκε κυρίως μέσω επενδύσεων από μεγάλους παρόχους, όπως η Altice Portugal, και υπήρξε μια ισχυρή συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα για την υποστήριξη της επέκτασης των υποδομών ακόμα και σε αγροτικές περιοχές.
Γαλλία: Η Γαλλία είναι σε φάση ταχείας ανάπτυξης των δικτύων οπτικής ίνας, με στόχο να καλύψει ολόκληρη τη χώρα μέχρι το 2025. Αν και ορισμένες περιοχές έχουν ήδη επιτύχει υψηλή διείσδυση, άλλες περιοχές, κυρίως αγροτικές, αντιμετωπίζουν ακόμα προκλήσεις. Η κυβέρνηση έχει προωθήσει το σχέδιο “France Très Haut Débit”, το οποίο επιδιώκει να επεκτείνει τις υποδομές FTTH σε όλη τη χώρα μέσω ενός συνδυασμού κρατικών επενδύσεων και ιδιωτικών κεφαλαίων. Το ποσοστό κάλυψης έχει φτάσει στο περίπου 50-60% και αυξάνεται ραγδαία.
Ηνωμένο Βασίλειο: Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν σχετικά αργό στην υιοθέτηση της οπτικής ίνας, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος. Η κυβέρνηση έχει θέσει στόχο να φτάσει το 85% κάλυψης μέχρι το 2025, με τις επενδύσεις να κατευθύνονται κυρίως σε αγροτικές περιοχές που είχαν μείνει πίσω. Οι μεγάλες εταιρείες, όπως η Openreach και η Virgin Media, έχουν επενδύσει μεγάλα ποσά για την ανάπτυξη των δικτύων FTTH και FTTP (Fiber to the Premises), ενώ η αύξηση των επενδύσεων από μικρότερους παρόχους έχει οδηγήσει σε ταχύτερη ανάπτυξη.
Ιταλία: Η Ιταλία είναι μία από τις χώρες που αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των δικτύων οπτικής ίνας, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και της πολυπλοκότητας της γραφειοκρατίας. Παρά την αυξημένη ζήτηση, η κάλυψη FTTH/FTTB φτάνει μόνο στο περίπου 33% του πληθυσμού, με τις αγροτικές περιοχές να υποφέρουν από έλλειψη πρόσβασης. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση έχει εντείνει τις προσπάθειες μέσω προγραμμάτων επιδοτήσεων και επενδύσεων σε υποδομές για να βελτιώσει την κατάσταση, ιδιαίτερα στις νότιες περιοχές.
Γερμανία: Η Γερμανία, αν και είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, παρουσιάζει μία από τις χαμηλότερες διεισδύσεις σε δίκτυα FTTH στην ΕΕ. Μόλις το 10-15% των νοικοκυριών έχει πρόσβαση σε οπτική ίνα. Οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη οφείλονται κυρίως στη γεωγραφία, τις πολύπλοκες διαδικασίες αδειοδότησης και την εξάρτηση από τις παλαιότερες τεχνολογίες DSL. Παρ’ όλα αυτά, η γερμανική κυβέρνηση έχει θέσει στόχο την κάλυψη όλων των νοικοκυριών με γρήγορο διαδίκτυο μέχρι το 2030, με έντονες επενδύσεις να γίνονται τα τελευταία χρόνια από μεγάλους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, όπως η Deutsche Telekom.
Οι ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές για την ανάπτυξη των δικτύων οπτικής ίνας, με ορισμένες να έχουν επιτύχει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά διείσδυσης, ενώ άλλες βρίσκονται σε στάδιο ταχείας ανάπτυξης αλλά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Η ύπαρξη ισχυρού ανταγωνισμού και οι κυβερνητικές παρεμβάσεις είναι κρίσιμοι παράγοντες για την επιτάχυνση της διαδικασίας. Τα επόμενα χρόνια αναμένεται σημαντική αύξηση της διείσδυσης, καθώς οι χώρες της ΕΕ επιδιώκουν να εκπληρώσουν τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας για το 2030.
Η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών βρίσκεται σε φάση ανακατάταξης
Αναφορικά με τη χώρα μας, η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών βρίσκεται σε φάση ανακατάταξης, με τη διείσδυση της οπτικής ίνας να αυξάνεται αργά αλλά σταθερά. Η είσοδος νέων παικτών όπως η ΔΕΗ, και οι επενδύσεις των ήδη εδραιωμένων παρόχων, δημιουργούν ένα νέο τοπίο, το οποίο θα καθορίσει την πρόσβαση των Ελλήνων σε γρήγορες και αξιόπιστες ευρυζωνικές συνδέσεις. Παρόλο που η ζήτηση παραμένει χαμηλή, οι προσπάθειες ενίσχυσής της μέσω επιδοτήσεων και μειώσεων στις τιμές χονδρικής είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για την επίτευξη των στόχων του 2030.
Σε συνδυασμό με τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αναλύσαμε, υπάρχει αρκετή αισιοδοξία ότι η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει σε αυτόν τον τομέα της τεχνολογικής εξέλιξης, αρκεί φυσικά οι εξαγγελίες να μετατραπούν σε πράξεις.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
