Την προσοχή του στον κλάδο των θερμοκηπίων στρέφει το ελληνικό κράτος, αναγνωρίζοντας ότι μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία, συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση του αγροτικού τομέα.
Είναι άλλωστε κοινή αποδοχή των ειδικών ότι με την αύξηση της παραγωγικότητας και την καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών, τα θερμοκήπια προσφέρουν τη δυνατότητα για μεγαλύτερη και ποιοτικότερη παραγωγή σε λιγότερο χρόνο. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, όπου ο αγροτικός τομέας είναι βασικός κλάδος της οικονομίας.
Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα των θερμοκηπίων είναι η δυνατότητα ελέγχου των κλιματολογικών συνθηκών, που βοηθά στην παραγωγή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ανεξαρτήτως καιρού. Αυτό επιτρέπει στους παραγωγούς να εξάγουν αγροτικά προϊόντα σε σταθερή βάση και να ανταγωνίζονται τις διεθνείς αγορές. Τα προϊόντα που παράγονται σε θερμοκήπια, όπως ντομάτες, πιπεριές και αγγούρια, αποτελούν σημαντικό μέρος των ελληνικών εξαγωγών, προσφέροντας πολύτιμο συνάλλαγμα στη χώρα.
Ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενίσχυση της θερμοκηπιακής παραγωγής. Ένα παράδειγμα είναι η επένδυση σε γεωθερμικά θερμοκήπια, τα οποία αξιοποιούν την φυσική ενέργεια για να διατηρούν σταθερές θερμοκρασίες. Στην περιοχή της Θράκης, έχουν αναπτυχθεί τέτοιες εγκαταστάσεις, οι οποίες μειώνουν το ενεργειακό κόστος και αυξάνουν την αποδοτικότητα της παραγωγής.
Η επίδραση των θερμοκηπίων στην ελληνική οικονομία
Η Ελλάδα είναι μία χώρα που διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα για τον συγκεκριμένο τομέα, εξαιτίας -και- των κλιματολογικών συνθηκών. Όμως, δεν καταφέρνει να αξιοποιήσει στο έπακρο τα πλεονεκτήματα αυτά, με αποτέλεσμα να υστερεί σημαντικά στον τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών.
Υστέρηση η οποία γίνεται εμφανής κι από το γεγονός ότι οι εκτάσεις που αξιοποιούνται για τον συγκεκριμένο σκοπό περιορίζονται στα 55-60 χιλιάδες στρέμματα. Το γεγονός αυτό είναι απογοητευτικό, καθώς η παραγωγή της χώρας αδυνατεί να καλύψει την αυξημένη ζήτηση σε κηπευτικά, γεγονός που οδηγεί σε εισαγωγές προϊόντων, όπως ντομάτες από την Τουρκία, την Πολωνία, την Ολλανδία και το Βέλγιο. Εν ολίγοις έχει δημιουργηθεί μία κατάσταση που υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη ανάπτυξη του τομέα στην Ελλάδα, ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές και να αυξηθεί η παραγωγή εγχώριων προϊόντων.
Τη ίδια ώρα, βλέπουμε γειτονικές μας χώρες, όπως η Τουρκία, να έχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις στον τομέα αυτό. Συγκεκριμένα, οι γείτονές μας διαθέτουν περίπου 800 χιλιάδες στρέμματα θερμοκηπίων, εκ των οποίων πολλά είναι υψηλής τεχνολογίας, με κεντρική διαχείριση κλίματος και λίπανσης μέσω προηγμένων συστημάτων. Η διαφοροποίηση αυτή είναι ενδεικτική των δυνατοτήτων που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα με σωστή κατεύθυνση και στρατηγικό σχεδιασμό.
Οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού
Στο κυβερνητικό επιτελείο έχει ληφθεί η απόφαση να αλλάξει η κατάσταση και να υπάρξει μία συντονισμένη προσπάθεια για πλαίσιο αυτό. Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε, κατά την διάρκεια της ομιλίας του στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 600 εκατ. ευρώ.
Στόχος της διάθεσης των κονδυλίων αυτών είναι η μαζική επέκταση των θερμοκηπίων στη χώρα, ενώ, παράλληλα, εξαγγέλθηκε και ένα σχέδιο για την ανταλλαγή και αντιπαροχή αδρανών δημόσιων γαιών με ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι θα αναλάβουν να κατασκευάσουν και να λειτουργήσουν μεγάλης κλίμακας θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις.
Στο επίκεντρο του σχεδίου αυτού βρίσκεται η αξιοποίηση των αδρανών εκτάσεων και στην προσέλκυση επενδύσεων, προκειμένου να αναβαθμιστεί η ελληνική παραγωγή θερμοκηπιακών προϊόντων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Κι αυτό, παρά τις χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας στην Ελλάδα, όπως το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, η χαμηλή ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και οι περιορισμένες επενδυτικές ευκαιρίες,.
Έτσι, παρατηρείται το φαινόμενο επιφανείς Έλληνες επιχειρηματίες, χωρίς προηγούμενη εμπειρία στον αγροτικό τομέα, καθώς και ξένοι επενδυτές από χώρες όπως το Ισραήλ, έχουν στραφεί προς τις θερμοκηπιακές επενδύσεις, αναγνωρίζοντας την προοπτική ανάπτυξης και τις ευκαιρίες κέρδους.
Παραδείγματα σημαντικών θερμοκηπιακών επενδύσεων
Στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη παραδείγματα επιτυχημένων επενδύσεων σε θερμοκηπιακές μονάδες που αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες και στοχεύουν στη βελτίωση της παραγωγής. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες είναι η εταιρεία Wonderplant, η οποία ιδρύθηκε το 2011 και έχει καταφέρει να πρωταγωνιστήσει στην καλλιέργεια ντομάτας θερμοκηπίου με τη μέθοδο της υδροπονίας.
Η νέα επένδυση της Wonderplant αφορά την κατασκευή υδροπονικού θερμοκηπίου έκτασης 110 στρεμμάτων και σταθμού Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) ισχύος 9,6 MW, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιανουάριο του 2025. Η επένδυση αναμένεται να δημιουργήσει 120 νέες θέσεις εργασίας και έχει συνολικό ύψος 50 εκατ. ευρώ. Σήμερα, η Wonderplant έχει 220 στρέμματα θερμοκηπίων και παράγει πάνω από 16.000 τόνους ντομάτας ετησίως.
Παράλληλα, τα Θερμοκήπια Δράμας της οικογένειας Γερασίμου αποτελούν άλλο ένα σημαντικό παράδειγμα ανάπτυξης. Η μονάδα, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2006, είναι η πρώτη στην Ελλάδα που εφαρμόζει την τεχνολογία ΣΗΘ για τη θέρμανση των θερμοκηπίων. Τα θερμοκήπια Δράμας παράγουν γλυκιές πιπεριές με τη μέθοδο της υδροπονίας και διαθέτουν έκταση 100 στρεμμάτων.
Η παραγωγή φτάνει τους 2.500 τόνους ετησίως, ενώ η επένδυση στη μονάδα ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, σχεδιάζεται η εγκατάσταση δεύτερου σταθμού ΣΗΘ ισχύος 4,8 MW στη Δράμα.
Ακόμη, η εταιρεία Θερμοκήπια Θράκης Α.Ε. έχει επενδύσει δυναμικά στον τομέα της υδροπονίας, με συνολική έκταση θερμοκηπίων που θα φτάσει τα 330 στρέμματα μέχρι το 2026. Η εταιρεία αυτή τη στιγμή εκτελεί επενδυτικό πλάνο ύψους 14,5 εκατ. ευρώ και σκοπεύει να αυξήσει την παραγωγή της κατά 25% έως το 2024 και επιπλέον 22% έως το 2026. Η Θερμοκήπια Θράκης παράγει ποικιλίες ντομάτας, μελιτζάνας και άλλων κηπευτικών και εκμεταλλεύεται το νέο γεωθερμικό πεδίο στη Νέα Κεσσάνη Ξάνθης.
Επίσης σε 17 στρέμματα υαλόφρακτου θερμοκηπίου υψηλής τεχνολογίας, βοηθητικών χώρων και συσκευαστηρίου-τυποποιητηρίου στην είσοδο της πόλης του Μεσολλογγίου η Πρότυπες Υδροπονικές Καλλιεργειες Μεσολογγίου παράγουν και συσκευάζουν με το σήμα “Today’s” ανώτερης ποιότητας τοματίνια τύπου «ελιά» και «βελανίδι» με τη μέθοδο της υδροπονίας και με πιστοποίηση στις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης στη γεωργική παραγωγή. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών για ερευνητικά προγράμματα.
Οι καινοτόμες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα
Αναμφίβολα, η τεχνολογία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των θερμοκηπίων στην Ελλάδα. Η Intelligent Green Crops (IGC), που λειτουργεί μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας στη Βοιωτία, έχει ενσωματώσει την τεχνητή νοημοσύνη στη διαδικασία παραγωγής, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Η εταιρεία παράγει φυλλώδη λαχανικά, όπως μαρούλια, τα οποία πωλούνται με το γλαστράκι τους, παρατείνοντας τη φρεσκάδα τους. Η επένδυση της IGC ανέρχεται στα 15 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει την επέκταση της μονάδας και την κατασκευή ενός πειραματικού θερμοκηπίου για δοκιμές νέων ποικιλιών.
Από την άλλη, οι Κήποι Καρδίτσας αποτελούν μια νεότερη αλλά σημαντική επένδυση, με υδροπονικό θερμοκήπιο 50 στρεμμάτων που ειδικεύεται στην παραγωγή ντομάτας. Το έργο, που εντάχθηκε στον Αναπτυξιακό Νόμο, έχει συνολικό προϋπολογισμό 7,3 εκατ. ευρώ και συμβάλλει στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.
Ισχυρά είναι τα κίνητρα που παρέχονται για επενδύσεις στα θερμοκήπια
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η επέκταση και ανάπτυξη των θερμοκηπίων στην Ελλάδα έχει μεγάλες προοπτικές, με το νέο κυβερνητικό σχέδιο να παρέχει ισχυρά κίνητρα για επενδύσεις στον τομέα.
Παρά τις διαρθρωτικές αδυναμίες, οι σημαντικές επενδύσεις και οι καινοτομίες που εισάγονται στον πρωτογενή τομέα μπορούν να ενισχύσουν την εγχώρια παραγωγή, μειώνοντας την ανάγκη για εισαγωγές. Όλα αυτά όμως μένει να φανούν πρώτα στην πράξη.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
