Καταλυτικό ρόλο στον κυβερνητικό σχεδιασμό αποκτά το Υπερταμείο, το οποίο, έχοντας περάσει στη νέα του εποχή, αναλαμβάνει τη διαχείριση έργων συνολικού προϋπολογισμού 4,3 δισ. ευρώ.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι μετά την συγκεκριμένη εξέλιξη το PPF έχει αναλάβει τη διαχείριση επενδύσεων συνολικού προϋπολογισμού άνω των 7 δισ. ευρώ
H «ταυτότητα» των έργων
Αναλυτικότερα, το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο αποτελεί μέλος του Υπερταμείου, έκανε γνωστό ότι η Κυβερνητική Επιτροπή Έργων Στρατηγικής Σημασίας έλαβε την απόφαση να προχωρήσει στην ανάθεση στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του Ταμείου έργα συνολικού προϋπολογισμού 4,3 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα έργα είναι τα εξής:
Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Δασών: Πρόκειται για ένα έργο που αποσκοπεί στην ολιστική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, με στόχο την πιο αποτελεσματική διαχείριση και την πρόληψη των πυρκαγιών. Το έργο περιλαμβάνει την ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Δασών, τη δημιουργία Μητρώων Εξωτερικών Ελεγκτών και την ανάπτυξη Συμβάσεων Διαχείρισης Δασικών Οικοσυστημάτων. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 8,87 εκατ. ευρώ, με πλήρη χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο. Το έργο θα εκτελεστεί σε τρεις φάσεις των 36 μηνών η καθεμία και θα ολοκληρωθεί το 2033.
Δασοπονικές μελέτες διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων: Αυτό το έργο είναι ζωτικής σημασίας καθώς αφορά στην οργάνωση της δασοπονίας για την προστασία, συντήρηση και ανάπτυξη των δασών. Με την υιοθέτηση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και τηλεπισκόπησης, θα επιτευχθεί αποτελεσματική επεξεργασία δεδομένων για τη διαχείριση κάθε δάσους. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 15 εκατ. ευρώ και η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από το Πράσινο Ταμείο. Το έργο θα ξεκινήσει το τέταρτο τρίμηνο του 2024 και θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2026.
Έργα ορεινής υδρονομίας – Πρόγραμμα AQUA MONTIS: Το πρόγραμμα στοχεύει στην υλοποίηση έργων ορεινής υδρονομίας σε κρίσιμες περιοχές, όπως η Θεσσαλία, για τη σταθεροποίηση και προστασία των εδαφών και την αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος. Η πρώτη φάση, προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, θα ξεκινήσει το τέταρτο τρίμηνο του 2024 και θα ολοκληρωθεί το δεύτερο τρίμηνο του 2027. Το συνολικό κόστος ενδέχεται να φτάσει τα 600 εκατ. ευρώ, με την τελική φάση να ολοκληρώνεται το 2029.
Ταμείο Εκσυγχρονισμού – Modernization Fund: Το ταμείο αυτό δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2021 για να υποστηρίξει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Χρηματοδοτείται από τα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ, με 1,32 δισ. ευρώ να προέρχονται από τον πλειστηριασμό 19,4 εκατ. δικαιωμάτων. Η λειτουργία του ταμείου αναμένεται να ξεκινήσει το τρίτο τρίμηνο του 2024 και θα διαρκέσει έως το τέταρτο τρίμηνο του 2035.
Ταμείο Απανθρακοποίησης: Στοχεύει στη χρηματοδότηση έργων για την απανθρακοποίηση των ελληνικών νησιών, όπως διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Χρηματοδοτείται από τον πλειστηριασμό 25 εκατ. δικαιωμάτων, με προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ. Οι δράσεις θα ξεκινήσουν το τρίτο τρίμηνο του 2024 και θα ολοκληρωθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2030.
Δημοτικά Σχέδια Εκπομπών (ΔηΣΜΕ) και Σχέδια Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑΚ): Το έργο αυτό υποστηρίζει τους ΟΤΑ α’ βαθμού στην πράσινη μετάβαση μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων και της ενεργειακής απόδοσης. Περιλαμβάνει τη συστηματική καταγραφή των εκπομπών και την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοτικών κτιρίων. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 25,56 εκατ. ευρώ και η υλοποίησή του θα διαρκέσει 40 μήνες.
Παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού λιμενικών υποδομών: Το έργο αυτό στοχεύει στην αναβάθμιση λιμενικών υποδομών και παρεχόμενων υπηρεσιών σε διάφορα λιμάνια της χώρας, όπως η Κρήτη, η Αμοργός, η Ικαρία, και άλλοι νησιωτικοί προορισμοί. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 110 εκατ. ευρώ, με στόχο την ολοκλήρωση το Δεκέμβριο του 2027.
Ποιες αποφάσεις αναθεωρούνται
Επιπλέον, υπήρξε αναθεώρηση προηγούμενων αποφάσεων της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας για διάφορα έργα και δράσεις, τα οποία περιλαμβάνουν:
Ανακαίνιση ΟΑΚΑ: Κατά την παράδοση της σύμβασης για την «Εκτεταμένη επιθεώρηση των μεταλλικών κατασκευών Καλατράβα και των πολυκαρβονικών στεγάστρων των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ», διαπιστώθηκε ότι η μεταλλική κατασκευή του Στεγάστρου του Κεντρικού Σταδίου και του Ποδηλατοδρομίου δεν πληρούσε τα κανονιστικά ελάχιστα επίπεδα στατικής επάρκειας.
Μετά από αυτό το πόρισμα, αποφασίστηκε η προσωρινή αναστολή λειτουργίας των δύο σταδίων και ζητήθηκε η συνδρομή του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), το οποίο ως επίσημος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας ανέλαβε την αξιολόγηση της κατάστασης των στεγάστρων. Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων επιβεβαίωσε την ανάγκη ενίσχυσης των δύο στεγάστρων για την αποκατάσταση της στατικής και λειτουργικής τους επάρκειας. Παράλληλα, απαιτούνται συμβουλευτικές υπηρεσίες για την παρακολούθηση των διαγωνιστικών διαδικασιών και την υλοποίηση των έργων.
Ως αποτέλεσμα, ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός του έργου αυξάνεται κατά 65.690.296 ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Το ποσό αυτό θα καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Δράσεις Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη: Στις αρχικές δράσεις προστέθηκε η «Προμήθεια νέων σύγχρονων υβριδικών οχημάτων για τις ανάγκες της ΕΛ.ΑΣ.», με στόχο την υποστήριξη της πράσινης μετάβασης του στόλου οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία σταδιακά θα οδηγήσει στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Λόγω αυτής της τροποποίησης, ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός του έργου αυξάνεται κατά 4 εκατ. ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ.
Μετεγκατάσταση δραστηριοτήτων ΕΑΣ Υμηττού: Αφορά μια σειρά τροποποιήσεων ώστε ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του έργου να πραγματοποιηθεί βάσει των επικαιροποιημένων δεδομένων που έχουν προκύψει κατά τη μέχρι τώρα ωρίμανση και επεξεργασία του από το ΤΑΙΠΕΔ.
Οι τροποποιήσεις δεν επηρεάζουν τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου. Ο επιμερισμός του προϋπολογισμού στα επιμέρους έργα θα γίνει σύμφωνα με τα δεδομένα που θα προκύψουν από τις μελέτες ωρίμανσης και την αξιολόγηση των αναγκών μετεγκατάστασης στα διάφορα στάδια υλοποίησης.
Πρόσληψη Εξειδικευμένων Συμβούλων Ποιοτικού Ελέγχου (Ε.Σ.Π.ΕΛ): Υπήρξε τροποποίηση του τίτλου του έργου που αφορά την πρόσληψη Εξειδικευμένων Συμβούλων Ποιοτικού Ελέγχου (Ε.Σ.Π.ΕΛ) από τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ για λογαριασμό του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Ο νέος τίτλος του έργου είναι «Ανάδειξη Εξειδικευμένων Συμβούλων Ποιοτικού Ελέγχου (Ε.Σ.Π.ΕΛ.) μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας από τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ για λογαριασμό του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών».
Το νέο «πρόσωπο» του Υπερταμείου
Σημειώνεται ότι το «Υπερταμείο» δημιουργήθηκε το 2015 ως συνέχεια των δραματικών διαπραγματεύσεων της -τότε- κυβέρνησης, που τελικά οδήγησαν στο τρίτο μνημόνιο. Αποτελούσε πρόταση της γερμανικής πλευράς, η οποία, με λίγα λόγια, προέβλεπε την ομαδοποίηση σε έναν θεσμό των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, προκειμένου -μέρος από -τα έσοδά τους να οδηγούνται στην αποπληρωμή των χρεών της Ελλάδας.
Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι η καχυποψία τότε απέναντι στη χώρα μας ήταν τέτοια που η Γερμανία απαιτούσε μέχρι την τελευταία στιγμή αυτό να έχει την έδρα του στο Λουξεμβούργο, προκειμένου να μην υπάρξουν διάφορες περιπτώσεις «μαγειρεμάτων». Από τότε, αν και έχουν περάσει μόλις 9 χρόνια, ουσιαστικά τα πράγματα έχουν αλλάξει από πολλές απόψεις. Πλέον η χώρα μας έχει αποκτήσει ξανά την επενδυτική βαθμίδα και την αξιοπιστία της, η Γερμανία δεν έχει την ίδια δύναμη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ οι σχέσεις των Ευρωπαίων δανειστών με την ελληνική πλευρά έχουν περιέλθει στο πιο καλό επίπεδο των τελευταίων ετών. Έτσι, κι αφού δεν θεωρούμαστε για τους εταίρους μας «επικίνδυνοι», εισερχόμαστε πλέον σε μία φάση «χαλάρωσης» του ελέγχου, όπως έκανε γνωστό πρόσφατα και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης.
Στις σημαντικότερες αλλαγές, συμπεριλαμβάνεται η αλλαγή τακτικής στις ΔΕΚΟ που υπάγονται στο Υπερταμείο, στις οποίες ξεχωρίζουν τα ΕΛΤΑ και οι συγκοινωνίες. Συγκεκριμένα, θα ακολουθηθεί το μοντέλο της ΔΕΗ, το οποίο θεωρείται ότι έχει αποδώσει -σημαντικούς- καρπούς. Έτσι, θα επιτρέπεται για παράδειγμα η ελεύθερη αναζήτηση στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα, τα οποία θα θεωρούνται ικανά να αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί.
Ένα ακόμα πολύ σημαντικό στοιχείο, σε πρακτικό αλλά και ηθικό επίπεδο, είναι η χαλάρωση των μηχανισμών που έχουν ως σκοπό την επιτήρηση των ελληνικών κινήσεων, Υπενθυμίζεται ότι εξαιτίας των κακών σχέσεων που υπήρχαν τότε μεταξύ Αθήνας και δανειστών, είχε αποφασιστεί το Υπερταμείο να διοικείται υπό την αυστηρή επιτήρηση ενός εποπτικού συμβουλίου με πέντε μέλη. Τα δύο εξ αυτών θα αποτελούσαν επιλογές ESM (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης) με το ένα να τοποθετείται στη θέση του προέδρου. Για την ιστορία, σήμερα πρόεδρος του Υπερταμείου είναι ο Γάλλος Ζακ Λε Παπ, με μακρά θητεία στο γαλλικό υπουργείο Οικονομικών.
Πλέον το κλίμα είναι διαφορετικό, και οι αλλαγές οδηγούν σε περιορισμό του ρόλου που θα έχει το Εποπτικό Συμβούλιο. Συγκεκριμένα, θα ονομάζεται πλέον Συμβούλιο Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΣΕΔ) και οι αρμοδιότητές του θα αντιστοιχούν πλέον σε όργανο απλής εποπτείας και όχι διοίκησης του Υπερταμείου. Έτσι, δεν θα έχει πλέον λόγο σε αποφάσεις όπως πιθανές ΑΜΚ του Υπερταμείου, ανάκλησης των μελών των ΔΣ των άμεσων θυγατρικών του και δημοσίευσης των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας. Με λίγα λόγια, η διοίκηση περνάει αποκλειστικά στο Διοικητικό Συμβούλιο.
Οι -σημαντικές- αλλαγές δεν σταματούν εδώ, καθώς δύο οργανισμοί που ουσιαστικά αποτελούν «παιδιά» της μνημονιακής εποχής, το ΤΑΙΠΕΔ και το ΤΧΣ μέχρι το τέλος της χρονιάς θα απορροφηθούν από το Υπερταμείο, αφού Αθήνα και Βρυξέλλες συμφωνούν ουσιαστικά ότι δεν έχουν πλέον λόγω ύπαρξης, έχοντας επιτύχει την αποστολή τους, το μεν πρώτο στο πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων, και το δεύτερο στην στήριξη του τραπεζικού τομέα.
Ένα υπερταμείο με μεγάλη περιουσία
Το Υπερταμείο πρωταγωνιστεί στην οικονομική ζωή και την ανάπτυξη της χώρας με 16 θυγατρικές και συμμετοχές σε έξι μεγάλους τομείς επενδυτικής δραστηριότητας (ενέργεια, real estate, διατροφή και εφοδιασμός, μεταφορές και υποδομές, τεχνολογία, ταχυδρομικές υπηρεσίες), με 25.000 εργαζόμενους, ενώ διαχειρίζεται assets αξίας 5,5 δισ. ευρώ.
To «χαρτοφυλάκιο» του Υπερταμείου ξεπερνά σε αξία τα 5.5 δισ. ευρώ
Αναλυτικότερα, το χαρτοφυλάκιό του αποτελείται από τις εξής συμμετοχές και θυγατρικές: Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) με ποσοστό, 34.12%, ΕΤΒΑ Επιχειρηματικά και Βιομηχανικά Πάρκα (ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ) με ποσοστό 35%, Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών (ΔΑΑ) με ποσοστό 25%, Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) με ποσοστό 100%, Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) με ποσοστό 100%, ΓΑΙΑΟΣΕ με ποσοστό 100%, ΔΕΘ-Helexpo με ποσοστό 100%, Ανώνυμος Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ) με ποσοστό 100%, Όμιλο ΟΑΣΑ Συγκοινωνίες Αθηνών (ΟΑΣΑ και οι 100% θυγατρικές του: Οδικές Συγκοινωνίες – ΟΣΥ και Σταθερές Συγκοινωνίες – ΣΤΑΣΥ) με ποσοστό 100%, Ελληνικές Αλυκές με ποσοστό 80%, Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) με ποσοστό 100%, Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ) με ποσοστό 100%, Phaistos με συμμετοχή 100%, Ελληνικά Ταχυδρομεία (και η 100% θυγατρική τους: ΕΛΤΑ Courier) με ποσοστό 100% και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Επιπλέον, στην Εταιρεία έχουν εκ νόμου παραχωρηθεί συγκεκριμένα δικαιώματα για τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας που σήμερα διαχειρίζεται η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Πρόκειται για τα αεροδρόμια Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Καστελόριζου, Λήμνου, Σητείας, Άραξου, Καλαμάτας, Καστοριάς, Μήλου, Σκύρου, Αστυπάλαιας, Καλύμνου, Κοζάνης, Νάξου, Σύρου, Χίου, Καρπάθου, Κυθήρων, Νέας Αγχίαλου, Ικαρίας, Κάσου, Λέρου και Πάρου.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
