Τη δημιουργία Παρατηρητηρίου και νέου Δείκτη για την καταγραφή της πολυδιάστατης παιδικής φτώχειας, ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, το ΚΕΠΕ δημιούργησε το Παρατηρητήριο Ευημερίας και Παιδικής Φτώχειας και το νέο Δείκτη του ΚΕΠΕ για την πολυδιάστατη παιδική φτώχεια στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της έρευνας πληθυσμού για την παιδική αλλά και για την συνολική φτώχεια και ευημερία.
Η κίνηση αυτή, συνδυαστικά με τις ουκ ολίγες αρνητικές διακρίσεις που έχει βάλει τελευταία στο «χαρτοφυλάκιό» της η χώρα μας, δημιουργεί προβληματισμό. Η παιδική φτώχεια είναι μία έννοια που οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνδέσει με ακραίες καταστάσεις σε χώρες εκτός Ευρώπης. Όμως, εκτός από αυτές τις ακραίες εικόνες που βλέπουμε σε αυτά τα μέρη, το φαινόμενο της παιδικής φτώχειας μάλλον δεν είναι τόσο μακριά μας, όσο νομίζουμε.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, συνολικά σε επίπεδο ΕΕ, σχεδόν 20 εκατομμύρια παιδιά διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Ένα ποσοστό που αντιπροσωπεύει το 24,8% των παιδιών κάτω των 18 ετών, και το οποίο παραμένει σχετικά σταθερό σε σύγκριση με το 2022, με μικρή αύξηση 0,1 ποσοστιαίες μονάδες. Τον χαμηλότερο κίνδυνο έκθεσης στην παιδική φτώχεια είχαν η Σλοβενία (10,7%), η Φινλανδία (13,8%) και η Ολλανδία (14,3%).
Στην πραγματικότητα, ο κίνδυνος της παιδικής φτώχειας είναι πολύ πιο κοντά από όσο πιστεύουμε. Και αυτό γιατί η Ελλάδα φιγουράρει και πάλι στις πιο υψηλές θέσεις – πάντα σε αρνητικές λίστες – και μάλιστα ξεπερνά τα ποσοστά που αναφέραμε παραπάνω.
Ειδικότερα, σύμφωνα με νεότερα ευρήματα της Eurostat, η Ελλάδα κατατάχτηκε στην τέταρτη υψηλότερη θέση σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση με 28,1% των ατόμων κάτω των 18 ετών που είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφει η Ρουμανία (39,8%), η Ισπανία με 34,5% και η Βουλγαρία με 33,9%. Αμέσως μετά την Ελλάδα, βρίσκουμε μια ακόμα χώρα του ευρωπαϊκού νότου και συγκεκριμένα, η γειτονική μας Ιταλία, με 27,1%. Το παράδοξο είναι ότι ακολουθεί μια από τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις της ΕΕ, η Γαλλία με 26,6%.
Τρία στα δέκα άτομα κάτω των 18 ετών στην Ελλάδα διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 2023. Αριθμός που – ευτυχώς – προς το παρόν δεν φτάνει ούτε στα μισά, ωστόσο το ποσοστό, ειδικά συγκριτικά με την υπόλοιπη ΕΕ είναι μεγάλο, και οι οιωνοί όχι και πολύ καλοί, αφού μειωμένα εισοδήματα, σε συνδυασμό με την ακρίβεια που φαίνεται να έχει ακόμη μέλλον, θα πρέπει να μας θορυβήσουν.
Φλερτάρει με τη φτώχεια γενικώς η Ελλάδα
Η φτώχεια όμως γενικά στη χώρα μας αποτελεί σοβαρή απειλή εδώ και καιρό, φέρνοντας κατ’ επέκτασιν και τον κίνδυνο και για τα παιδιά. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, με βάση τα στοιχεία του 2023, ανέρχεται στο 26,1% του πληθυσμού της χώρας (2.658.400 άτομα), μένοντας σχεδόν αμετάβλητο σε σχέση με το 2022 που ήταν στο 26,3%.
Θα πρέπει να πούμε ότι μέχρι το 2009, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρισκόταν σε επίπεδα παρόμοια με του μέσου όρου της ΕΕ. Στην συνέχεια, δέκα χώρες «πάτησαν γκάζι» με αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι η πιο φτωχή μεταξύ των χωρών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ, και δεύτερη φτωχότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς ξεπερνάμε μόνο τη Βουλγαρία. Μια Βουλγαρία που καταφέρνει να μειώνει το χάσμα που μας χωρίζει με γοργούς ρυθμούς και «απειλεί» να μας αφήσει στη τελευταία θέση.
Η Ελλάδα κατατάχτηκε στην τέταρτη υψηλότερη θέση σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση με 28,1% των ατόμων κάτω των 18 ετών που είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο φτώχειας
Να διευκρινίσουμε στο σημείο αυτό ότι το όριο της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των 6.030 ευρώ ετησίως για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 12.663 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Όπως ανέφερε το ΚΕΠΕ στην ανακοίνωσή του για τον νέο δείκτη αναφορικά με την παιδική φτώχεια, ανά διαστήματα το παρατηρητήριο θα δημοσιεύει δελτία αναφορικά με την παρακολούθηση της πολυδιάστατης φτώχειας των παιδιών και της συνακόλουθης σύνδεσής της με το δημογραφικό και το ασφαλιστικό, όπως και με προτεινόμενες πολιτικές για την αντιμετώπιση αυτής.
Μπορεί τα επιδόματα να μείωσαν τον δείκτη της παιδικής φτώχειας για το έτος 2022-2023, αλλά στην τρέχουσα περίοδο 2023-2024 η παιδική φτώχεια αυξήθηκε σε εθνικό επίπεδο ως αποτέλεσμα της ακρίβειας, της οποίας οι επιπτώσεις δεν αντιμετωπίζονται με χρηματοδότηση από επιδόματα. Απαιτούνται πολύ πιο ριζικές και βαθιές λύσεις, αποτελεσματική κοινωνική πολιτική, η οποία μέχρι στιγμής αποδεικνύεται διαχρονικά ανεπαρκής και αποτελεσματική, καθώς και διαρκής επαγρύπνηση.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
