Βρισκόμαστε στην καρδιά μιας από τις πιο δυνατές σεζόν για τον τουρισμό, με μεγάλο πλήθος τουριστών να συρρέει ήδη πριν από την επίσημη έναρξη του καλοκαιριού στη χώρα μας.
Το φαινόμενο των μεγάλων τουριστικών ροών βέβαια δεν είναι πρωτοφανές, αφού έχει ξεκινήσει ήδη από πέρυσι. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, το 2023 αποτέλεσε μία χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος κατέγραψε τις υψηλότερες επιδόσεις του σε επίπεδο εισπράξεων αλλά και αφίξεων τουριστών. Ειδικότερα, τη χώρα μας συνολικά επισκέφτηκαν πάνω από 32,7 εκατομμύρια ξένοι τουρίστες, νούμερο κατά 17,6% μεγαλύτερο σε σχέση με το 2022 και κατά 1,4 εκατ. περισσότεροι σε σχέση με το 2019.
Η σεζόν του 2024 βέβαια, φαίνεται πως καταγράφει νέα ρεκόρ. Η Εθνική Τράπεζα πιστεύει ότι οι αφίξεις μπορεί να φτάσουν τα 35 εκατ. τουριστών (+7% έναντι του 2023) και βελτιωμένα έσοδα ανά τουρίστα.
Καλά όλα αυτά, όμως εκτός από τις τραγικές συνέπειες που έχει για τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς το κεφάλαιο «υπερτουρισμός» σχετικά με τις υποδομές τους, τη φυσιογνωμία, αλλά και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, το σημαντικό για όλους, είναι ο τρόπος με τον οποίο τα ρεκόρ αυτά μεταφράζονται από πλευράς εσόδων.
Και η αλήθεια είναι πως όπως πολλοί συζητούν, επιχειρηματίες και μη, τα έσοδα μέχρι στιγμής δεν ανταποκρίνονται στον τεράστιο αριθμό αφίξεων στη χώρα.
Σε όλη την Ελλάδα οι επιχειρηματίες στους τουριστικούς προορισμούς, σε εστίαση και εμπόριο, διαπιστώνουν ότι η κατανάλωση και η κατά κεφαλήν δαπάνη είναι φέτος πιο περιορισμένες στις τοπικές αγορές αφού οι πιέσεις στα εισοδήματα λόγω ακρίβειας δεν καταγράφονται μόνο στη χώρα μας.
Η κατανάλωση μειώνεται, όπως και η παραμονή
Οι τουρίστες έρχονται, όμως οι δαπάνες μειώνονται, όπως και η παραμονή των τουριστών στη χώρα.
Με βάση τα νέα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά 531,2 εκατ. ευρώ (16,2%), φτάνοντας στα 3,8 δισ. ευρώ, ενώ αύξηση κατά 212,6 εκατ. ευρώ (23,6%) παρατηρήθηκε και στις ταξιδιωτικές πληρωμές, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1,1 δισ. ευρώ. Η άνοδος όμως αυτή δεν θα πρέπει να μας ενθουσιάζει, αφού είναι εύλογη και οφείλεται στην αύξηση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 20,6%. Αντ’ αυτού, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 3,6%.
Τον Μάιο, έναν αρκετά καλό μήνα από άποψης τουριστικής κίνησης, αφού ο καιρός είναι καλός, χωρίς να καταγράφει ακραία υψηλές θερμοκρασίες, τα τουριστικά έσοδα σημείωσαν αύξηση κατά 6,8%, που διαμορφώθηκαν στα 1,9 δισ. ευρώ, έναντι 1,81 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Όμως και πάλι η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην άνοδο της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 21,3%. Η μέση δαπάνη ανά ταξίδι και πάλι μειώθηκε και μάλιστα κατά 12,2%.
Ταυτόχρονα, ένας βραχνάς για την τοπική αγορά είναι τα all inclusive πακέτα που εφαρμόζονται από τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, που περιλαμβάνουν – ανάλογα βέβαια το εκάστοτε πακέτο – εκτός από τη διαμονή, από υπηρεσίες εστίασης, μέχρι διασκέδασης, που μειώνουν τις δαπάνες των τουριστών στον «έξω κόσμο». Παράλληλα, ιδιαίτερα για φέτος, παράγοντες της αγοράς τονίζουν ότι οι τουρίστες έχουν μειωμένη αγοραστική δύναμη και έρχονται στη χώρα με οργανωμένα πακέτα που τους διασφαλίζουν την οικονομική δυνατότητα, ώστε να ελέγχουν το κόστος.
Επιπλέον, σημαντικό ρόλο παίζει και η άνοδος των βραχυχρόνιων μισθώσεων, αφού αυτό σημαίνει πρακτικά ότι όσοι μένουν σε σπίτια, καταναλώνουν λιγότερα γεύματα εκτός.
Τον Μάιο, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε και μάλιστα κατά 12,2%
Το κεφάλαιο κρουαζιέρα που πονάει
Εκτός από τα all inclusive πακέτα των ξενοδοχείων, μεγάλο πλήγμα αποτελούν και οι κρουαζιέρες, κυρίως για τον εμπορικό κλάδο και αυτόν της εστίασης. Συνήθως, οι επιβάτες των κρουαζιερόπλοιων απλώς κατεβαίνουν στα νησιά και σε πολλές περιπτώσεις δεν ξοδεύουν και… τίποτα, αφού έχουν όλα όσα χρειάζονται – διατροφή κλπ. – στο κρουαζιερόπλοιο και αρκούνται απλά στη βόλτα στα γραφικά σοκάκια, με τους επιχειρηματίες των νησιών να μένουν τελικά με άδεια χέρια.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης είναι αυτό στο νησί της Σαντορίνης. Το 2023, έφτασαν στο νησί των 76 τετραγωνικών χιλιομέτρων περίπου 1,3 εκατ. επισκέπτες κρουαζιέρας με 800 πλοία, σημαίνοντας σημαντική αύξηση της τάξης του 57% σε σχέση με το 2022 στους επιβάτες και 16% στον αριθμό πλοίων. Ποιο ήταν το κέρδος; Σύμφωνα με τη σχετική ΚΥΑ, το Λιμενικό Ταμείο Θήρας εισπράττει 0,35 λεπτά ανά επιβάτη. Έτσι λοιπόν, το 2023, εισέπραξε από τα τέλη επιβατών κρουαζιέρας 436.418,49 ευρώ για τους 1.322.480,27 επιβάτες. Από την άλλη, από τους επιβάτες ακτοπλοΐας εισέπραξε 4 φορές περισσότερα κέρδη για τους μισούς και κάτι παραπάνω επιβάτες. Ταυτόχρονα, οι επιβάτες κρουαζιέρας κάνουν σχεδόν όλα τους τα έξοδα εντός του πλοίου, συνεπώς είναι εύκολο να αντιληφθούμε αν τελικά «συμφέρουν» ή όχι, δεδομένου και του συνωστισμού, καθώς και της παραγωγής σκουπιδιών που προκαλούν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
