Μία ιδιαίτερη κατάσταση έχει διαμορφωθεί στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα του 2024, όπως τουλάχιστον αυτή περιγράφεται σε σχετική έρευνα που παρουσιάστηκε από το Κέντρο Ερευνών και Εφαρμογών Επιχειρηματικότητας και Εργασίας (ΚΕΕΕ).
Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με μία σειρά ιδιαίτερων προκλήσεων, τις οποίες επιχειρούν να διαχειριστούν προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ανθρώπινο δυναμικό χωρίς να υποχωρήσουν από τις βασικές τους προϋποθέσεις που έχουν θέσει.
Οι βασικότεροι λόγοι που παρατηρούνται τα κενά στις θέσεις εργασίας
Oι τομείς που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα κενά στην αγορά εργασίας έχουν να κάνουν με την παροχή υπηρεσιών και τους πωλητές σε ποσοστό 28%, τους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες με 27% και τους ειδικευμένους τεχνίτες με 23%.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό, με τις επιχειρήσεις ουσιαστικά να το αποδίδουν σε δύο λόγους.
Αρχικά στην έλλειψη ενδιαφέροντος από τα άτομα αυτά να εργαστούν στον συγκεκριμένο τομέα, με ποσοστό 45% και στην έλλειψη προσόντων, δεξιοτήτων και εμπειρίας σε ποσοστό 36%. Αναλύοντας σε βάθος την συγκεκριμένη έρευνα μπορούμε να πούμε ότι παρατηρούμε έναν «εκρηκτικό» συνδυασμό για τους λόγους που παρατηρούνται τα κενά στις θέσεις εργασίας των επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις στην εύρεση κατάλληλου προσωπικού.
Μερικοί από τους κύριους λόγους είναι:
Έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων: Πολλές εταιρείες αναφέρουν ότι οι υποψήφιοι δεν διαθέτουν τις εξειδικευμένες δεξιότητες που απαιτούνται για τις θέσεις εργασίας τους. Αυτό δεν σχετίζεται μόνο με τις ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις και την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση που καθιστούν δύσκολη την εύρεση προσωπικού που να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις των σύγχρονων εργασιακών περιβαλλόντων αλλά και την έλλειψη πιο βασικών γνώσεων. Αναφορικά με τις βασικότερες δεξιότητες και ικανότητες, τις οποίες πρέπει να διαθέτουν οι εργαζόμενοι, οι απαντήσεις των επιχειρήσεων στην έρευνα αναδεικνύουν ως κορυφαία επιλογή τη γνώση/χρήση Αγγλικών (39%) και ακολουθούν οι βασικές ψηφιακές δεξιότητες/διαδικτυακή συνεργασία/τηλεργασία (33%), οι επικοινωνιακές/κοινωνικές δεξιότητες (30%), η ικανότητα συνεργασίας σε ομάδα (24%) και η οργανωτικότητα (20%).
Αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης: Υπάρχει συχνά μια αναντιστοιχία μεταξύ των ειδικοτήτων που προσφέρονται από την αγορά εργασίας και αυτών που ζητούνται από τις επιχειρήσεις. Οι κλάδοι της πληροφορικής, της μηχανικής και των υπηρεσιών υγείας εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση που δεν καλύπτεται επαρκώς από την προσφορά εργασίας.
Με μία «σκληρή» προσέγγιση των συνθηκών που έχουν οδηγήσει στη συγκεκριμένη κατάσταση, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι από την μία πλευρά οι υποψήφιοι δε θέλουν να δουλέψουν, και εκείνοι που θέλουν δεν κατέχουν τα κατάλληλα προσόντα.
Δημιουργείται λοιπόν μία εικόνα ενός απρόθυμου και μη καταρτισμένου υποψήφιου εργατικού δυναμικού, που σίγουρα προβληματίζει.
Αυτό πάντως δεν είναι απολύτως ακριβές, καθώς, ανεξαρτήτως της συγκεκριμένης έρευνας, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που έχουν οδηγήσει την κατάσταση στο σημερινό σημείο καθώς πρόκειται για ένα πολυσύνθετο πρόβλημα.
Στους λόγους αυτούς ανήκουν για παράδειγμα οι δημογραφικές αλλαγές, καθώς η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση του εργατικού δυναμικού, ειδικά σε αγροτικές περιοχές και μικρότερες πόλεις, επηρεάζουν την προσφορά εργασίας. Αυτό οδηγεί σε σημαντικά κενά στις θέσεις εργασίας που απαιτούν σωματική εργασία ή εξειδικευμένες δεξιότητες.
Ακόμα, δε θα πρέπει να ξεχνάμε και την μετανάστευση ταλέντων, καθώς πολλοί νέοι και εξειδικευμένοι επαγγελματίες επιλέγουν να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό, όπου οι μισθοί και οι συνθήκες εργασίας είναι πιο ελκυστικές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών ταλέντων από την ελληνική αγορά εργασίας.
Ποιοι τομείς αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα
Οι ελλείψεις προσωπικού είναι εμφανείς σε πολλούς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η έρευνα της ΚΕΕΕ καταδεικνύει ότι το πρόβλημα είναι διάχυτο και επηρεάζει τόσο τις μικρές όσο και τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Το πρόβλημα πάντως φαίνεται να είναι μεγαλύτερο, και να φτάνει στο 60% σε επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 25 εργαζόμενους, ενώ γεωγραφικά μεγαλύτερες προκλήσεις παρουσιάζονται σε επιχειρήσεις στις νησιωτικές περιφέρειες της χώρας, αλλά και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Εστιάζοντας στους κλάδους στους οποίους οι επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν πιο έντονα το πρόβλημα, των κενών θέσεων εργασίας αυτοί είναι η μεταποίηση (50%), τα καταλύματα και η εστίαση (48%) και οι κατασκευές (55%), ενώ υψηλό ποσοστό (48%) καταγράφεται και μεταξύ των επιχειρήσεων με εξαγωγικό χαρακτήρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μέσος όρος των κενών θέσεων εργασίας ανά επιχείρηση που παραδέχεται ότι αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι δύο, άρα στο σύνολο της χώρας υφίστανται περίπου 260.000 κενές θέσεις εργασίας.
Δεν «βλέπουν» απολύσεις οι επιχειρήσεις
Όπως είναι λογικό, την ώρα που οι επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες με σοβαρές προκλήσεις στην προσπάθειά τους να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες σε εργατικό προσωπικό, οι απολύσεις δεν βρίσκονται στο επίκεντρο των προθέσεών τους.
Πρόκειται για μία παραδοχή που ουσιαστικά αποτελεί και απόδειξη ότι πλέον έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, με τους τελευταίους να έχουν πλέον το «πάνω χέρι» στις διαπραγματεύσεις με τους εργοδότες και να μην αισθάνονται πλέον σημαντική απειλή για την θέση εργασίας τους.
Επίσης, αποδεικνύεται ότι η ελληνική οικονομία και επιχειρηματικότητα βρίσκονται σε έναν καλό δρόμο, αφού δεν προκύπτει και η ανάγκη απολύσεων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή είναι μία τάση που επιβεβαιώνεται ανεξαρτήτως του τζίρου που δηλώνουν οι επιχειρήσεις αυτές, καθώς την συναντάμε τόσο σε μικρές επιχειρήσεις, όσο και σε αυτές που δηλώνουν έσοδα πάνω από 10 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, 80% των εταιρειών δεν σκοπεύουν να απολύσουν προσωπικό, υποδεικνύοντας μια σταθερότητα στις θέσεις εργασίας, παρά τις προκλήσεις. Αυτό δείχνει την πρόθεση των επιχειρήσεων να διατηρήσουν το υπάρχον προσωπικό και να επενδύσουν στην εκπαίδευση και την ανάπτυξή του.
Αντιθέτως, μόλις το 4% των εταιρειών σκοπεύουν να απολύσουν προσωπικό εντός του 2024. Αυτές οι απολύσεις επηρεάζουν κυρίως τους τομείς των υπηρεσιών και του εμπορίου, όπου οι αλλαγές στη ζήτηση και οι οικονομικές πιέσεις είναι πιο έντονες.
Ακόμα, 3% των εταιρειών δηλώνουν ότι μάλλον θα προχωρήσουν σε απολύσεις. Αυτή η αβεβαιότητα αντικατοπτρίζει τις δυσκολίες των επιχειρήσεων να προβλέψουν την οικονομική κατάσταση και να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η ελληνική αγορά εργασίας το 2024 παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις και αντιφάσεις. Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εύρεση κατάλληλου προσωπικού και διαχειρίζονται ελλείψεις σε κρίσιμους τομείς, εξέλιξη που τους οδηγεί να απορρίπτουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία το ενδεχόμενο απολύσεων.
Απαραίτητο στοιχείο που καλούνται να δείξουν οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι η προσαρμογή
Η προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες, η επένδυση στην εκπαίδευση του προσωπικού και η ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς εργασίας είναι κρίσιμες για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και τη διασφάλιση μιας βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
