Σε μία ιδιαίτερα δυσχερή από πλευράς κλίματος περίοδο, ο Πέτρος Οικονόμου, επιμένει να παράγει άνυδρο ντοματάκι Σαντορίνης. Ένα από τα πιο σπάνια και ζηλευτά προϊόντα της ελληνικής γης, το οποίο τείνει προς εξαφάνιση στο βωμό της τουριστικής ανάπτυξης.
Ο παραγωγός επέλεξε να δραστηριοποιηθεί σε αυτή την καλλιέργεια σε μία εποχή κατά την οποία η παραγωγή της βιομηχανικής ντομάτας στο νησί περιοριζόταν δραστικά. Στη δεκαετία του ’80 ο Οικονόμου με καταγωγή από την Άρτα επισκέφθηκε για πρώτη φορά το νησί. Ακολούθως αποφάσισε να κάνει παραγωγή άνυδρης σαντορινιάς ντομάτας, έχοντας αναπτύξει αυτή τη στιγμή περίπου 40 στρέμματα καλλιέργειας στο Μεγαλοχώρι της Σαντορίνης.
Έρευνα και καταγραφή των μεθόδων καλλιέργειας της σαντορινιάς ντομάτας
Η ενασχόλησή του με το τοπικό ντοματάκι δεν ήρθε αμέσως καθώς η πρώτη φορά που επισκέφθηκε το νησί ήταν το 1987 και η έναρξη της παραγωγής ξεκίνησε δέκα χρόνια αργότερα, σε μία περίοδο όπου διέκοψε τη λειτουργία του το τελευταίο εργοστάσιο ντομάτας του νησιού, αυτό της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Σαντορίνης. Αφιέρωσε αρκετά χρόνια στη συλλογή σπόρων και την καταγραφή των παραδοσιακών τρόπων καλλιέργειας και επεξεργασίας, ενώ τα προϊόντα που δημιούργησε καλλιεργώντας την τοπική ντομάτα στο δικό του βιολογικό αγρόκτημα, έφερε την κατάκτηση αρκετών βραβείων στα προϊόντα του και αποκατέστησε ένα μέρος της παραγωγής άνυδρης ντομάτας στο νησί.
Αρχικά έφερε στην αγορά ντοματοπολτό και στη συνέχεια λιαστό ντοματάκι αλλά και γλυκό του κουταλιού. Γεωπόνος και εκπαιδευτικός ταυτόχρονα, δελεάστηκε από τις ξεχωριστές εδαφικές και κλιματολογικές συνιστώσες του νησιού και αφοσιώθηκε στο συγκεκριμένο είδος βιολογικής καλλιέργειας. Κατά καιρούς η φήμη του έχει ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα, καθώς εκτός από το γεγονός ότι τα προϊόντα του ταξιδεύουν ανά τον κόσμο καθώς τα αγοράζουν οι επισκέπτες του κτήματος, μεγάλα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν αφιερώσει χώρο και χρόνο στη δουλειά του, με ένα εξ αυτών να είναι το Business Insider που είχε πραγματοποιήσει δημοσιογραφική αποστολή στη Σαντορίνη.
Σήμερα εκτός από την καλλιέργεια της ντομάτας έχει δημιουργήσει μία ολοκληρωμένη φάρμα, στην οποία οι επισκέπτες μπορούν να περιηγηθούν και ταυτόχρονα να δουν πως γίνεται η παραγωγή, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ένα αγροτουριστικό περιηγητικό ταξίδι εμπειρίας σε οινοποιεία του νησιού, σε συνδυασμό με τοπικές γαστρονομικές δημιουργίες. Ταυτόχρονα, στις εγκαταστάσεις του κτήματος στο Μεγαλοχώρι, ένα ανεξερεύνητο σημείο του νησιού, ο Πέτρος Οικονόμου και η ομάδα του έχουν στήσει προσφέρουν πιάτα εποχής κατά την θερινή περίοδο, συστήνοντας την άνυδρη καλλιέργεια της ντομάτας, της φάβας, της λευκής και πράσινης μελιτζάνας καθώς και άλλων προϊόντων που ευδοκιμούν στη Σαντορίνη όπως είναι η κάπαρη, το φραγκόσυκο, το κατσούνι (αγγούρι) και το καρπούζι.
Μία ξεχωριστή ποικιλία
Το ντοματάκι Σαντορίνης είναι μια ξεχωριστή ποικιλία που προέρχεται από την Αίγυπτο και ο τρόπος που έφθασε στη Σαντορίνη χάνεται μέσα στα χρόνια. Υπάρχουν αναφορές ότι έφτασε στο νησί των Κυκλάδων από καπεταναίους, που εκτελούσαν μεταφορές προϊόντων στη Θήρα στο πλαίσιο διάνοιξης της Διώρυγας του Σουέζ.
Το ντοματάκι βρήκε στη Σαντορίνη το ιδανικό άνυδρο περιβάλλον για να αναπτυχθεί, και γρήγορα έγινε γνωστό και αγαπητό στους καλλιεργητές του νησιού. Ο καρπός άντλησε τα ιδιαίτερα στοιχεία από το ιδιαίτερο ηφαιστειακό έδαφος και τα φύλλα των φυτών την απαραίτητη υγρασία από την ομίχλη που απλώνεται τα βράδια του καλοκαιριού σε όλο το νησί. Το έδαφος διακρίνεται για τα μεταλλικά άλατα και τα ιχνοστοιχεία, τα οποία ευνόησαν την ανάπτυξη, τη γεύση αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ντομάτας.
Η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια αξιοποίησής του έγινε το 1926 όταν ο βιομήχανος Δημήτρης Νομικός δημιούργησε το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας ντομάτας. Το προϊόν έδωσε δουλειά σε 14 εργοστάσια που παρήγαγαν ντοματοπολτό.
Με τα χρόνια η βιομηχανική παραγωγή στο νησί εγκαταλείφθηκε αφενός λόγω των μικρών αποδόσεων που δίνει ανά στρέμμα το άνυδρο ντοματάκι σε αντίθεση με την βιομηχανική ντομάτα αλλά και λόγω της ταχείας τουριστικής ανάπτυξης. Εκτιμάται ότι με τον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας στη Σαντορίνη μπορούν να παραχθούν έως και 400 κιλά ντομάτας ανά στρέμμα, ενώ η κλασική βιομηχανική ντομάτα που παράγουν όλα τα εργοστάσια που την επεξεργάζονται στην Ελλάδα αποδίδει σημαντικά μεγαλύτερες ποσότητες που κατά περίπτωση μπορεί να ξεπεράσουν και τους 10 τόνους ανά στράμμα.
Το ντοματάκι Σαντορίνης το 2013 εντάχθηκε στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα ΠΟΠ προϊόντα και έγινε 101ο προϊόν ΠΟΠ της Ελλάδας, ανοίγοντας έτσι νέες προοπτικές για την ανάπτυξή του.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
