Βρισκόμαστε στα τέλη του Ιουλίου και η πόλη έχει ήδη δείξει τα πρώτα σημάδια «αδειάσματος», παρά τις απλησίαστες τιμές που καταγράφουν ακτοπλοϊκά εισιτήρια και διαμονή στους καλοκαιρινούς προορισμούς της χώρας. Μόνο 1 στους 2 θα κάνει διακοπές φέτος σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ και ο όρος του «staycation» έχει γίνει viral τις τελευταίες μέρες στα social media, όμως οι Έλληνες κάπου θα τη βρουν την άκρη. «Διψούν» για ανάπαυλα και χρόνο εκτός εργασίας, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι απλώς θα χαλαρώσουν στο σπίτι κάτω από τη δροσιά του κλιματιστικού.
Το κεφάλαιο «καλοκαιρινή άδεια» είναι κάτι που οι περισσότεροι εργαζόμενοι περιμένουν όλο τον χρόνο και όσο περνούν οι μέρες, μετρούν αντίστροφα για τη μέρα που θα καταφέρουν να βγουν off. Κατά πόσο όμως μπορούν να βγουν πραγματικά off, να «κατεβάσουν ρολά» και – προσωρινά – να διακόψουν κάθε δεσμό με τις εργασιακές υποχρεώσεις, ώστε να ξεκουραστούν πραγματικά; Κατά πόσο οι ελληνικές εταιρίες δίνουν στους υπαλλήλους καλοκαιρινά προνόμια, όπως η τηλεργασία και το μειωμένο ωράριο, μέσα στο καλοκαίρι;
Κατά πόσο είναι πραγματικότητα τα καλοκαιρινά εργασιακά προνόμια στην Ελλάδα
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η έρευνα που πραγματοποίησε η πλατφόρμα kariera.gr, σχετικά με τις καλοκαιρινές άδειες και τις τάσεις που παρατηρούνται στους εργαζόμενους σχετικά με αυτές, την ευελιξία στην εργασία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και τη δυνατότητα να απολαύσουν τις διακοπές τους χωρίς ενοχλήσεις από το γραφείο.
Στην ερώτηση εάν έχουν ήδη προγραμματίσει την καλοκαιρινή τους άδεια, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (59%) απάντησε θετικά, ενώ ένα 12% απάντησε ότι δεν θα πάρει άδεια. Το 15% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι δεν έχουν αποφασίσει ακόμα αν θα πάρουν άδεια, ενώ το υπόλοιπο 15% είπε ότι δεν έχει χρήματα για διακοπές.
Τι γίνεται όμως με τα εργασιακά προνόμια; Σε ορισμένες εταιρίες, οι εργοδότες προσφέρουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το προνόμιο οι υπάλληλοι να εργάζονται με μειωμένο ωράριο ή, ακόμη και τις Παρασκευές να μη δουλεύουν καθόλου. Κατά πόσο όμως αυτό αποτελεί πραγματικότητα στην Ελλάδα; Μάλλον στο ελάχιστο, αφού η συντριπτική πλειοψηφία, και συγκεκριμένα το 85%, απάντησε ότι δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ μόλις το 10% δήλωσε ότι έχει πιο χαλαρό ωράριο και μόλις το 4% ότι κάποιες μέρες δεν δουλεύει καθόλου.
Το 19% των εργαζομένων αποκάλυψε ότι βάζει το κινητό σε λειτουργία πτήσης, προκειμένου να μην ενοχλείται στις διακοπές από τη δουλειά
Διαρκώς συνδεδεμένοι
Με τη βοήθεια της τεχνολογίας αλλά και της τηλεργασίας, που για πολλές περιπτώσεις αποτελεί «ευχή και κατάρα» έχουν χαθεί διάφορες ισορροπίες. Από τη μία όντως δίνει τη δυνατότητα εργασίας απ’ όπου και αν βρίσκεσαι, ενώ ταυτόχρονα εξοικονομείται πολύτιμός χρόνος και χρήμα για μετακινήσεις, αλλά από την άλλη, από την πανδημία και μετά και όσο περισσότερο διεισδύει αυτή στην εργασιακή καθημερινότητα, πολλοί εργαζόμενοι συνειδητοποιούν ότι τελικά καταλήγουν να εργάζονται περισσότερες ώρες όταν είναι από το σπίτι, ενώ είναι διαθέσιμοι για την εταιρία τους σχεδόν συνεχώς, αφού μπορούν να κάνουν το οτιδήποτε από τον χώρο τους, έχοντας απλώς πρόσβαση σε υπολογιστή και διαδίκτυο.
Μία παρόμοια κατάσταση παρατηρείται και με τα smartphones, μέσα από τα οποία ο εργαζόμενος είναι διαρκώς συνδεδεμένος ακόμη και στις διακοπές, με τις ειδοποιήσεις από εταιρικά chats και mails να έρχονται συνεχώς, στερώντας τη δυνατότητα για πραγματική, πνευματική ανάπαυλα και δημιουργώντας στρες.
Έτσι, όταν οι εργαζόμενοι ρωτήθηκαν αν τους ενοχλούν με τηλέφωνα ή emails οι συνάδελφοι ή οι διευθυντές τους κατά την περίοδο άδειας, το 53% δήλωσε ότι το κάνουν μόνο όταν είναι πραγματική ανάγκη, ενώ το 19% αποκάλυψε ότι βάζει το κινητό σε λειτουργία πτήσης, προκειμένου να μην ενοχλείται. Παρ’ όλα αυτά, ένα καθόλου αμελητέο 16% απάντησε ότι λαμβάνει κλήσεις σχεδόν κάθε μέρα στην περίοδο της άδειας και ένα 11% ότι υπάρχει επικοινωνία από τη δουλειά του μέσω emails. Ως ένα μέρος δηλαδή, δουλεύει σχεδόν κανονικά.
Υπάρχουν επίσης εταιρίες που δεν δίνουν ευελιξία στους εργαζομένους να επιλέξουν αν θα πάρουν ή όχι όλη τους την καλοκαιρινή άδεια. Σε ερώτηση αν οι εταιρίες ζητούν από τους εργαζόμενους να πάρουν όλη τους την άδεια έως τις 30 Αυγούστου ή και υπάρχει ευελιξία και για τον Σεπτέμβρη – ώστε να αποφύγουν τις ασφυκτικές από τουρισμό περιόδους και ενδεχομένως τις υψηλές τιμές που καταγράφονται στη high season-, το 64% δήλωσε ότι δεν υπάρχει περιορισμός, ενώ το 20% μπορεί να πάρει άδεια και τον Σεπτέμβριο. Το 16% απάντησε ότι πρέπει να πάρει όλη την άδεια μέχρι και τον Αύγουστο.
Επίσης, στην ερώτηση για το αν οι εταιρίες προσφέρουν τη δυνατότητα τηλεργασίας για τους μήνες του καλοκαιριού – μέρες εκτός της άδεια βέβαια – , περίπου οι μισοί τελικά εργάζονται αποκλειστικά από το γραφείο (52%), ενώ το 33% απάντησε ότι μπορεί να εργαστεί και υβριδικά. Το ποσοστό των εργαζομένων που έχουν τη δυνατότητα να δουλέψουν μόνο εξ αποστάσεως το καλοκαίρι, είναι μόλις στο 15%.
Τι ευελιξία υπάρχει επίσης στο δίλλημα «διακοπές τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο»; Στην ερώτηση αυτή το 48% απάντησε ότι μπορεί να πάρει άδεια όποτε θέλει, Ιούλιο ή Αύγουστο ενώ, ενώ ένα 40% απάντησε ότι δεν έχει την ίδια ευκολία. Το 13% απάντησε ότι με μπορεί να πάρει άδεια είτε Ιούλιο είτε Αύγουστο, υπό προϋποθέσεις.
Το εργασιακό burnout και οι υπέρ – απαραίτητες διακοπές χωρίς ενοχλήσεις
Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η έρευνα που πραγματοποίησε το 2023 το LinkedIn στις ΗΠΑ, σε σχέση με δυσάρεστα συναισθήματα που βιώνουν οι εργαζόμενοι και εκτός δουλειάς, όπως πχ. τα Σαββατοκύριακα. Σύμφωνα με τις απαντήσεις, έχουν να κάνουν κατά 74% με την οικονομική αβεβαιότητα και κατά 37% με την εργασιακή κόπωση και εξουθένωση. Ένα 31% απάντησε ότι νιώθει άσχημα εξαιτίας του φόβου του για πιθανή ύφεση και δυσμενείς εξελίξεις στη δουλειά.
Ακόμη, περίπου το 40% των εργαζομένων παγκοσμίως δήλωσε πρόσφατα ότι υποφέρει από εργασιακή κόπωση, σύμφωνα με έκθεση από τη Slack.
Το λεγόμενο burnout και η κόπωση γίνονται όλο και πιο συχνές τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο αλλά σε μεγάλο βαθμό και στην Ελλάδα. Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout), είναι μία κατάσταση ψυχοσωματικής εξάντλησης η οποία χαρακτηρίζεται από συναισθηματική εξάντληση, αποπροσωποποίηση και μειωμένη λειτουργικότητα στον επαγγελματικό τομέα σε συνδυασμό με νοητική κόπωση. Πολλές ώρες εργασίας που δε συνάδουν με το ύψους του μισθού, επί χρόνια σταθεροί μισθοί, τη στιγμή που τα έξοδα συνεχώς ανεβαίνουν, αβεβαιότητα, συνεχώς αυξανόμενες ευθύνες, δημιουργούν ψυχική εξάντληση στους υπαλλήλους που δεν μπορούν να ηρεμήσουν ούτε όταν δεν δουλεύουν για την εταιρία τους.
Οι λύσεις πρέπει να αφορούν την καθημερινότητα και όχι να αναμένουμε όλο τον χρόνο τις καλοκαιρινές διακοπές προκειμένου να ηρεμήσουμε. Να τεθούν όρια προς τους εργοδότες, και οι εταιρίες από την άλλη να έχουν κατανόηση, να βρεθούν μέσα στην καθημερινότητα έστω και μικρές στιγμές ανάπαυλας και πνευματικής ξεκούρασης, ενασχόλησης με χόμπι και πράγματα που μας ευχαριστούν και κοινωνικοποίηση με αγαπημένα πρόσωπα. Σίγουρα οι καλοκαιρινές διακοπές είναι απαραίτητες και ίσως η πιο μεγάλη ευκαιρία μέσα στον χρόνο για ξεκούραση, όμως παρατηρούμε ότι τελευταία ακόμη και αυτές, λόγω πιέσεων και τεχνολογίας, χάνουν το νόημα που είχαν παλιότερα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
