Ο καφές αποτελεί αυτό το μοναδικό ρόφημα το οποίο λατρεύεται κατά κόρον, ανά τον κόσμο, διακρίνεται σε πολλά διαφορετικά είδη, φτιάχνεται και απολαμβάνεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, στο σπίτι, στον χώρο εργασίας, σε χώρους εστίασης. Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας σε όλο τον κόσμο, μία ιεροτελεστία, που οι περισσότεροι δεν μπορούν και δεν θέλουν να απαρνηθούν.
Συνεπώς, μία αγορά πολλών δισεκατομμυρίων, που κρατά διαχρονικά την ισχύ της και, παρά τις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες ανά τον κόσμο, είναι σχεδόν αδύνατο να τη χάσει.
Σύμφωνα με έρευνα του Euromonitor International, κάθε λεπτό στον πλανήτη καταναλώνονται 2,3 εκατ. φλιτζάνια, ενώ η πρώτη χώρα στον κόσμο σε κατανάλωση καφέ, είναι βέβαια αυτή που θεωρείται πατρίδα του, η Βραζιλία, με 839 φλιτζάνια ετήσια κατανάλωση ανά άτομο, το πενταπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Η ιεροτελεστία του καφέ
Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, η κουλτούρα του καφέ είναι μία βαθιά ριζωμένη συνήθεια, μία καθημερινή απόλαυση που έχει συνδεθεί τόσο με την επαγγελματική, όσο και την προσωπική ζωή και τις διαπροσωπικές σχέσεις, με τις συναντήσεις με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα, αλλά και τις εργασιακές ώρες, με τους περισσότερους Έλληνες να αποζητούν τον καφέ πριν καν φτάσουν στον χώρο εργασίας, ενώ τους συντροφεύει σχεδόν όλες τις εργατοώρες.
Αν ρίξουμε μία ματιά στα στοιχεία, η κατανάλωση καφέ είναι μια ισχυρή νεοελληνική παράδοση, αφού το 95% των Ελλήνων αγοράζουν καφέ. Σε έρευνα που έχει διεξάγει η Κάπα Research, περισσότεροι από 8 στους 10 που ρωτήθηκαν, πίνουν καφέ καθημερινά (84%), ενώ οι περισσότεροι από αυτούς που δεν πίνουν (66%), φροντίζουν να εφοδιάζουν με καφέ το νοικοκυριό τους. Επίσης, ενδεικτικό της δυναμικής της αγοράς είναι ότι οι μισοί, το 50% των ερωτηθέντων θα καταναλώσουν πάνω από έναν καφέ την ημερά (συνηθώς 2 ή 3).
Επίσης, ενδεικτικό είναι ότι με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της αγοράς του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, που έχει στη διάθεσή της η NielsenIQ για το πρώτο πεντάμηνο του χρόνου, η κατηγορία του καφέ με τζίρο κοντά στα 156 εκατομμύρια ευρώ, αναπτύσσεται στο σύνολό της τόσο σε όγκο στο +3,3%, όσο και σε αξία +3,9%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή χρονική περίοδο.
Την ίδια στιγμή, η υποκατηγορία των καψουλών καφέ, αν και ακόμη έχει σχετικά μικρή συμμετοχή στον τζίρο της συνολικής κατηγορίας (16,8% σε αξία) παρουσιάζει έναν αξιοσημείωτο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 11,1%, ο οποίος είναι σταθερά ανοδικός τα τελευταία χρόνια.
Oι ανατιμήσεις που χτύπησαν το αγαπημένο ρόφημα
Εν τω μεταξύ, μέσα στο κλίμα της ακρίβειας, από το στόχαστρο των ανατιμήσεων δεν ξέφυγε ούτε το αγαπημένο ρόφημα των Ελλήνων. Ένα ζήτημα που απασχόλησε ιδιαιτέρως την επικαιρότητα αλλά και τον δημόσιο διάλογο το τελευταίο διάστημα. Συγκεκριμένα, ο συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ που μας σερβίρουν αλλά και στο τσάι, το κακάο, το χαμομήλι και τα άλλα αφεψήματα, όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα, επιστρέφει στο 24% μετά από τέσσερα χρόνια που είχε μειωθεί στο 13% ως αποτέλεσμα τις πανδημίας. Την ίδια ώρα ωστόσο, στο 13% παραμένει για όσους επιλέξουν να τον αγοράσουν μέσω delivery ή «στο χέρι».
Η υποκατηγορία των καψουλών καφέ, αν και ακόμη έχει σχετικά μικρή συμμετοχή στον τζίρο της συνολικής κατηγορίας παρουσιάζει έναν αξιοσημείωτο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 11,1%, ο οποίος είναι σταθερά ανοδικός τα τελευταία χρόνια
Οι κάψουλες που έβγαλαν τον barista από μέσα μας
Από την άλλη, σε ελληνικό επίπεδο, εντυπωσιακό είναι τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο της ανάπτυξης που παρουσιάζει η κατανάλωση κάψουλας στη χώρα μας.
Ο Έλληνας καταναλωτής έφτιαχνε πάντα, καθημερινά και κατανάλωνε τουλάχιστον έναν καφέ την ημέρα στο σπίτι, είτε αυτό αφορούσε στιγμιαίο καφέ, είτε ελληνικό, που είναι και οι πιο σημαντικές υποκατηγορίες από πλευράς τζίρου. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, παρατηρήθηκε μία στροφή σε πιο premium κατηγορίες καφέ, μέσα από επιλογές που φέρνουν την εμπειρία ενός «επαγγελματικά» φτιαγμένου καφέ, μέσα από την χρήση των μηχανών espresso, στο σπίτι. Έτσι, ο καταναλωτής έχει πια τη δυνατότητα να απολαύσει, μέσα από αυτές τις μηχανές, τις λειτουργίες, τις υποστηρικτικές συσκευές και φυσικά την τεράστια ποικιλία σε κάψουλες, έναν καφέ όπως ακριβώς θα τον απολάμβανε σε μία καφετέρια. Μόνο που τώρα μπορεί να το κάνει οποιαδήποτε στιγμή στο σπίτι.
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μία τάση που εμφανίστηκε ιδιαίτερα στην πανδημία, οπότε και ενισχύθηκε η συνήθεια της δημιουργίας καφέ κατ’ οίκον και ένα μέρος της κατανάλωσης μεταφέρθηκε από τα κλειστά καταστήματα εστίασης στην οικιακή κατανάλωση.
Η τάση γιγαντώθηκε λόγω του εγκλεισμού κατά την περίοδο της πανδημίας, όταν πολλοί Έλληνες επένδυσαν σε εξοπλισμό για τον τέλειο καφέ στο σπίτι, ωστόσο συνεχίστηκε, με μία μηχανή espresso να αποτελεί πια αναπόσπαστο μέρος σε μεγάλο μέρος των νοικοκυριών, αλλά και των επαγγελματικών χώρων. Από την άλλη οι εταιρίες, ποντάρουν συνεχώς σε νέα μοντέλα, όλο και πιο premium και υψηλότερου design, περισσότερες δυνατότητες και τεχνολογίες. Συγκεκριμένα, για το χρονικό διάστημα από την αρχή του 2024, ως και το τέλος Μαΐου, η κατηγορία των μηχανών espresso με σύστημα κάψουλας παρουσιάζει θετικό ρυθμό ανάπτυξης στο πρώτο πεντάμηνο της χρονιάς, +19% σε τεμάχια, ενώ συμμετέχουν στον συνολικό τζίρο των μηχανών καφέ με σημαντικό ποσοστό της τάξης του 46,1%.
Ίσως μεγάλο μερίδιο «ευθύνης» για την κατακόρυφη ανάπτυξη της κάψουλας να έχει και το γεγονός ότι μέσα σε ένα χρόνο έχει σημειωθεί μέση αύξηση στην τιμή των ροφημάτων τύπου espresso/cappuccino της τάξης του +4,4%. Επίσης, τα νέα δεδομένα με την αλλαγή στον ΦΠΑ, ισχυροποιούν αυτήν την τάση, με πολλούς Έλληνες να ποντάρουν στον καφέ στο σπίτι.
Οι βασικοί παίκτες στην Ελλάδα
Όσον αφορά στην αγορά της περιζήτητης κάψουλας, είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς την κυριαρχία της Nestle μέσω της θυγατρικής, Nespresso Hellas, με τις κάψουλες να διατίθενται στα σούπερ μάρκετ και τα ομώνυμα καταστήματα – μπουτίκ ανά την Ελλάδα.
Στον κλάδο της συσκευασμένης κάψουλας βρίσκουμε επίσης και τις κάψουλες των Starbucks, των οποίων τα δικαιώματα απέκτησε το 2019 η Nestle, ενώ εδραιωμένες συσκευασμένες κάψουλες είναι οι Lavazza, L’ OR, Jacobs, illy και Dimello της Kafea Τerra.
Στα ελληνικά ράφια έχουν μπει δυναμικά και οι κάψουλες της Costa Coffee από την Coca-Cola HBC, όπως η ελληνική Coffeeway και η Coffee Island. Ακόμη, στη μάχη βρίσκονται και οι Dolce Gusto και Tassimo, που αφορούν βέβαια άλλα συστήματα μηχανών.
Η ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά έχει οδηγήσει τους μεγάλους παίκτες της λιανικής και των σούπερ μάρκετ να πλασάρουν σχετικά προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, επενδύοντας στην κατηγορία, όπως για παράδειγμα η Σκλαβενίτης, με τα προϊόντα Bonora.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
