Ένα από τα πιο «καυτά» ζητήματα στην ελληνική κοινωνία είναι, χωρίς αμφιβολία, αυτό της ενοικίασης κατοικιών, αλλά και της ανόδου που καταγράφεται στις τιμές τα τελευταία χρόνια. Για μία μεγάλη μερίδα των πολιτών η εύρεση κατοικίας έχει μετατραπεί σε δισεπίλυτο γρίφο, ενώ πολλές κατηγορίες για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στρέφονται και προς τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Συγκεκριμένα, οι πλατφόρμες όπως το Airbnb έρχονται πολλές φορές στο προσκήνιο με αρνητικό τρόπο καθώς θεωρούνται υπεύθυνες για το γεγονός ότι τα διαθέσιμα σπίτια στην αγορά έχουν μειωθεί σημαντικά. Μάλιστα, ακόμα και η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πάρει πιο αυστηρά μέτρα, σε μία προσπάθεια να εμποδίσει την μετατροπή της αρχικής ιδέας του Airbnb σε πλήρη επιχειρηματική δραστηριότητα, χωρίς τουλάχιστον να αποδίδεται το ανάλογο τίμημα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, στα ζητήματα στα οποία εμπεριέχεται ο οικονομικός παράγοντας, τα πράγματα συνήθως είναι πολύ απλά. Ένα μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό και θα κερδίσει περισσότερα χρήματα, και, κυρίως, δε θα ρισκάρει να τα χάσει. Επίσης, δε δεσμεύει το ακίνητό του το οποίο ανά πάσα στιγμή είναι διαθέσιμο να το εκμεταλλευτεί με όποιον τρόπο επιλέξει εκείνος.
Όταν μιλάνε οι αριθμοί
Όποια άποψη κι αν έχει κανείς για το θέμα, κι από όποια πλευρά κι αν το προσεγγίζει, οι αριθμοί είναι ξεκάθαροι σχετικά με το τι συμβαίνει. Ειδικά τώρα που είναι καλοκαίρι και η χώρα μας βρίσκεται στον «πυρετό» του τουρισμού, τόσο από Έλληνες όσο κι από ξένους τουρίστες, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις πρωταγωνιστούν, κάτι που μαρτυρά τόσο η αύξηση των διαθέσιμων κλινών, όσο και της ζήτησης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το μηνιαίο στατιστικό δελτίο του INSETE οι προσφερόμενες κλίνες των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, φτάνουν στο 1 εκατομμύριο. Μάλιστα, το 2024 η τάση αυτή παραμένει ανοδική όλους τους μήνες, εξέλιξη που μαρτυρά τη δυναμική ανάπτυξης του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Αν αναλύσουμε πιο προσεκτικά τα στοιχεία θα δούμε πως σε ό,τι αφορά στα καταλύματα, τον Ιανουάριο του 2024 ο αριθμός τους έφτασε στις 190 χιλ. καταγράφοντας αύξηση κατά +10,2% σε σύγκριση με το 2023, ενώ τον Φεβρουάριο είχαμε νέα άνοδο, με τα καταλύματα Airbnb να ανέρχονται σε 196 χιλ., αριθμός που μεταφράζεται σε αύξηση +11,3%. Τον Μάρτιο τα καταλύματα ήταν ξανά 196 χιλ., αριθμός μεγαλύτερος, σε σχέση με το 2023, κατά +11,6%, ενώ τον Απρίλιο ο αριθμός καταλυμάτων διαμορφώθηκε σε 212 χιλ., καταγράφοντας αύξηση +12,5%. Τέλος, τον Μάιο τα καταλύματα έφτασαν στις 218 χιλιάδες, σημειώνοντας άνοδο κατά +11,0% σε σχέση με πέρυσι.
Κοντά στο 1 εκατ. οι κλίνες
Την ίδια ανοδική πορεία παρατηρούμε και σε ό,τι αφορά στον αριθμό των κλινών την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, καθώς καταγράφεται μια προοδευτική αύξηση σε σχέση με την περασμένη χρονιά στον συνολικό αριθμό τους, με αποκορύφωμα τον Μάιο που έφτασαν τις 961.837 κλίνες. Η αύξηση ανέρχεται κατά μέσο όρο στις 85 χιλιάδες.
Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2024, ο αριθμός κλινών διαμορφώθηκε σε 845 χιλ. σημειώνοντας αύξηση +8,4% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023. Τον Φεβρουάριο ο αριθμός κλινών ανέρχεται σε 877 χιλ. σημειώνοντας αύξηση +10,3% ενώ τον Μάρτιο ήταν 907 χιλ. κλίνες καταγράφοντας αύξηση +10,5%. Τον Απρίλιο ο αριθμός κλινών ανήλθε σε 935 χιλ. καταγράφοντας αύξηση +11,5%. Τέλος, τον Μάιο ο αριθμός κλινών ήταν 962 χιλ. και η αύξηση ανήλθε σε +10,2%.
Αυξάνεται η ζήτηση
Φυσικά, από μόνος του, ο αριθμός των διαθέσιμων καταλυμάτων και κλινών δε μπορεί να θεωρηθεί απόδειξη της ανοδικής πορείας της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Το σημείο-«κλειδί» είναι η πληρότητα, και εκεί οι αριθμοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Παρά το γεγονός λοιπόν ότι ο αριθμός της προσφοράς αυξήθηκε, η πληρότητα παραμένει στα ίδια επίπεδα το 2024 σε σύγκριση με την περσινή χρονιά, κάτι που μαρτυρά ότι ο απόλυτος αριθμός ενοικιαστών, άρα και η ζήτηση, έχει αυξηθεί.
Ειδικότερα τον Ιανουάριο, η πληρότητα διατηρήθηκε στο 12%, όση δηλαδή ήταν και τον Ιανουάριο του 2023, ενώ τον Φεβρουάριο παρουσιάστηκε μία μείωση της πληρότητας σε 10%, από 13% τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Τον Μάρτιο η πληρότητα έφτασε στο 16% από 15% το 2023, ενώ τον Απρίλιο στο 23%, από 24% έναν χρόνο πριν. Σημαντική άνοδο είχαμε τον Μάιο (λαμβάνοντας ώθηση κι από το Πάσχα), αφού η πληρότητα διαμορφώθηκε στο 30%, έναντι 26% τον Μάιο του 2023.
Πώς διαμορφώνεται η διάρκεια παραμονής
Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο σχετίζεται με τη μέση διάρκεια παραμονής σε διανυκτερεύσεις την περίοδο Ιανουαρίου-Μάιου 2024, η οποία, σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2023, παρουσιάζει αυξομειώσεις ανάλογα με τον μήνα.
Αναλυτικότερα, τον Ιανουάριο του 2024, βλέπουμε ότι η μέση διάρκεια παραμονής ανήλθε σε 3,5 διανυκτερεύσεις καταγράφοντας αύξηση κατά +6,8% από τις 3,3 διανυκτερεύσεις του προηγούμενου έτους, με την τάση να συνεχίζεται και τοον Φεβρουάριο, με τη μέση διάρκειας παραμονής να φτάνει στις 3,7 διανυκτερεύσεις, αυξημένη κατά +32,6% σε σχέση με τις 2,8 διανυκτερεύσεις τον Φεβρουάριο του 2023.
Αντιθέτως, τον Μάρτιο παρατηρούμε μια μικρή πτώση, καθώς η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 3,5 διανυκτερεύσεις μειωμένη κατά -1,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, ενώ και τον Απρίλιο συναντάμε μια μικρή μείωση, κατά -1,5%, με τη μέση διάρκεια διανυκτερεύσεων να διαμορφώνεται στις 3,8 ημέρες έναντι 3,9. Σημαντικότερη ήταν η μείωση τον Μάιο, καθώς έφτάσε στο 019%, με τη μέση διάρκεια παραμονής να φτάνει στις 3,5 διανυκτερεύσεις.
Το προφίλ των ενοικιαστών
Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορεί οι αλλοδαποί να έχουν το προβάδισμα στον αριθμό των ενοικιαστών, αλλά και οι Έλληνες καταγράφουν σημαντικά ποσοστά, ειδικά τους χειμερινούς μήνες.
Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο η αναλογία αλλοδαπών και ημεδαπών ταξιδιωτών διαμορφώθηκε στο 60%-40%, ενώ τον Φεβρουάριο παρατηρούμε μικρή αύξηση των αλλοδαπών στο 62% και μικρή μείωση των ημεδαπών στο 38%. Τον Μάρτιο το ποσοστό των αλλοδαπών έφτασε στο 66% και των ημεδαπών στο 34%.
Εκεί που η διαφορά γίνεται τεράστια είναι τον Απρίλιο και τον Μάιο καθώς σχεδόν 9 στις 10 μισθώσεις έγινε από αλλοδαπούς, με την αναλογία να βρίσκεται στο 89%-11%.
Οι αντιδράσεις και οι κυβερνητικές σκέψεις
Την ίδια ώρα πάντως παραμένουν οι αντιδράσεις, με τους πολίτες να ζητάνε να εφαρμοστεί στη χώρα μας ό,τι και στη Βαρκελώνη. Υπενθυμίζεται ότι όπως ανακοίνωσε ο Jaume Collboni, δήμαρχος της ισπανικής πόλης, σχεδιάζεται απαγόρευση σε όλες τις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις κατοικιών τύπου Airbnb για τουρίστες από το 2029, ως απάντηση στο αυξανόμενο κόστος ενοικίασης για τους ντόπιους.
Η Βαρκελώνη πόλη θα σταματήσει να δίνει νέες άδειες και δεν θα ανανεώνει τις υπάρχουσες, ώστε το 2029 κανένα σπίτι να μην έχει άδεια να νοικιάζεται ως τουριστικό κατάλυμα, ενώ σήμερα υπάρχουν περίπου 10.000 σπίτια καταγεγραμμένα ως ενοικιαζόμενα για τουρίστες.
Η ελληνική κυβέρνηση μάλιστα παραδέχθηκε ότι εξετάζει κι εκείνη το ενδεχόμενο παρεμβάσεων στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, ιδίως στην Αθήνα. Μερικοί από τους περιορισμούς που εξετάζονται περιλαμβάνουν π.χ., το να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση σε πάνω από δύο ακίνητα ανά ΑΦΜ δικαιούχου εισοδήματος ή χρονικοί περιορισμοί, με μέγιστη επιτρεπόμενη περίοδο, για παράδειγμα, τις 90 ημέρες τον χρόνο, ενώ αν το ακίνητο βρίσκεται σε νησιά κάτω των 10.000 κατοίκων, το χρονικό όριο μα μειώνεται σε κάτω από 60 ημέρες σε ετήσια βάση.
Οι όποιες παρεμβάσεις θα γίνουν μετά το καλοκαίρι για να μην επηρεαστεί η τουριστική σεζόν
Σε κάθε περίπτωση, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις δείχνουν ότι αποτελούν την επιλογή των ιδιοκτητών αλλά και των τουριστών, ενώ η ιστορία έχει αποδείξει ότι δύσκολα ανάλογα φαινόμενα αντιμετωπίζονται με περιορισμούς.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
