Περισσότερα από τριάντα χρόνια «ζωής» κλείνει η Vodafone Greece, η οποία αποτελεί την ελληνική θυγατρική της βρετανικής πολυεθνικής Vodafone, παγκόσμιου κολοσσού στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.
Συγκεκριμένα, ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1992, τότε με την επωνυμία Panafon από τέσσερις πολυεθνικές εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Ειδικότερα, την βρετανική Vodafone Group plc, την γαλλική France Telecom (νυν Orange France), την ελληνική Intracom, συμφερόντων Σωκράτη Κόκκαλη και την αμερικανική DataBank, ενώ το σημερινό της όνομα το έλαβε τον Ιανουάριο του 2002.
Τα πρώτα χρόνια
Η αντίστροφη μέτρηση για την έλευση της εταιρείας στη χώρα μας είχε ξεκινήσει το 1991, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είχε έρθει σε επαφή με την αμερικανική Credit Suisse First Boston προκειμένου η τελευταία να αναζητήσει ενδιαφερόμενες εταιρείες για την παραχώρηση αδειών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Η διαδικασία αφορούσε ιδιώτες επενδυτές και όχι τον -κρατικό τότε ΟΤΕ- διότι σκοπός ήταν το ελληνικό κράτος να βάλει ένα σημαντικό ποσό στα ταμεία του από την πώληση αδειών.
Λίγους μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 16 Μαρτίου 1992 το διεθνές consortium Panafon είχε επαφές με τον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Επικρατείας και μεγάλων επενδύσεων Τζανή Τζαννετάκη προκειμένου να εξεταστούν οι προοπτικές συνεργασίας. Αυτό ήταν το πρώτο και καθοριστικό βήμα για μία συναρπαστική συνέχεια.
Η κατάκτηση της κορυφής…
Στις 5 Αυγούστου 1992, στο Ζάππειο Μέγαρο, έλαβε χώρα διεθνής πλειοδοτικός διαγωνισμός για την παραχώρηση δύο αδειών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον ήταν τόσο μεγάλο που, ενώ βρισκόμασταν σε περίοδο Ολυμπιακών Αγώνων με σημαντικές ελληνικές επιτυχίες, ο διαγωνισμός μεταδόθηκε live από την ΕΡΤ. Telestet και Panafon πλειοδότησαν στον διαγωνισμό με τίμημα 116,6 εκατ. ECU η κάθε μία – περίπου 340 εκατ. δολάρια σε σημερινές τιμές.
Τελικά, πριν το εμπορικό λανσάρισμα στην αγορά, οι Αμερικανοί της US West International αποχώρησαν με την νέα μετοχική σύνθεση να είναι ως εξής: όμιλος Vodafone (45%), France Telecom (35%), Όμιλος Intracom (10%) και η Ελληνική Data Bank of Greece (10%), μία κοινοπραξία του Συγκροτήματος Λαμπράκη και του ομίλου του Σωκράτη Κόκκαλη.
Τελικά και ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη αποχώρησε, καθώς απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή του ήταν η συνεργασία Panafon – ΟΤΕ, με το επιχείρημα ότι η STET αποτελούσε κρατική εταιρεία της Ιταλίας. Μια τέτοια συνεργασία δεν κατέστη δυνατή και τελικά η συμμετοχή του ΔΟΛ έληξε άδοξα.
Η Panafon βρέθηκε στην ελληνική αγορά με πολλαπλούς στόχους που περιλάμβαναν παροχή κορυφαίων υπηρεσιών σε προσιτές τιμές, ταχεία διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας με γρήγορη ανάπτυξη δικτύου, κατάκτηση ενός ισχυρού μεριδίου αγοράς και συνεργασία με τρίτες επιχειρήσεις για την διανομή προϊόντων και υπηρεσιών.
Μάλιστα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Panafon η αγορά θα έφτανε μετά από 10 χρόνια λειτουργίας τους 418 χιλιάδες συνδρομητές, καθώς θεωρούσε ότι η κινητή τηλεφωνία θα άλλαξε την ζωή των πολιτών σημαντικά προς το καλύτερο.
Η επιτυχία της εταιρείας ήταν τεράστια και στο τέλος του 1994 είχε καταφέρει να δημιουργήσει μία συνδρομητική βάση 81 χιλιάδων πελατών, όταν ο στόχος που είχε τεθεί αρχικά δεν ξεπερνούσε τις 50 χιλιάδες-, ενώ σε επίπεδα τζίρου «άγγιξε» τα 13,9 δισ. δρχ, ποσό που σε σημερινή αξία υπολογίζεται στα 87 εκατ. ευρώ.
Η εξαιρετικά γρήγορη εμπορική επιτυχία της Panafon και τα επόμενα χρόνια έφτασε σε τέτοια επίπεδα που κέρδισε τον τίτλο της ταχύτερα αναπτυσσόμενης εταιρείας κινητής στην Ευρώπη, επιτυχία στην οποία καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν εμπορικοί συνεργάτες της όπως Cellular Telecom Hellas, Ράδιο Κορασίδης Telecom, Palmafone, Panavox, Q-Phone και Viafon. Το 1996 πια η κάλυψη του δικτύου της Panafon είχε φτάσει το 91,9% του πληθυσμού.
Τον Δεκέμβριο του 1998, η εταιρεία εισήγαγε τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο Αθηνών και στου Λονδίνου. Η παρουσία της στο ελληνικό χρηματιστήριο δεν κράτησε πολύ, καθώς τον Ιούλιο του 2004 απέσυρε τις μετοχές της από το Χρηματιστήριο της Αθήνας. Σήμερα ο ομιλος Vodafone μέσω της Vodafone Europe B.V. είναι ο βασικός μέτοχος της με ποσοστό 99,878% των μετοχών.
…και το σκάνδαλο!
Παραφωνία στην εξαιρετική πορεία στάθηκε το γνωστό ως σκάνδαλο των υποκλοπών, το οποίο έγινε γνωστό λίγο πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε η παράνομη υποκλοπή περισσότερων από 100 κινητών τηλεφώνων τα οποία ήταν συνδεδεμένα στο δίκτυο της Vodafone Greece και ανήκαν κυρίως σε μέλη της ελληνικής κυβέρνησης και ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους.
Οι υποκλοπές άρχισαν κάποια στιγμή κοντά στην έναρξη των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, τον Αύγουστο του 2004 και σταμάτησαν τον Ιανουάριο του 2005 χωρίς να ανακαλυφθεί η ταυτότητα των δραστών. Στις 22 Φεβρουαρίου 2008, η Vodafone ανακοίνωσε την αντικατάσταση του επί 16 χρόνια CEO της Vodafone Greece Γιώργου Κορωνιά.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για την εμπλοκή κάποιου στελέχους της Vodafone, η εταιρεία συγκέντρωσε τότε αρκετή αρνητική δημοσιότητα.
Το δύσκολο σήμερα και οι φήμες για πώληση
Σήμερα η Vodafone δραστηριοποιείται εκτός από την κινητή τηλεφωνία, στα πεδία της σταθερής τηλεφωνίας, του ίντερντετ, και της συνδρομητικής τηλεόρασης.
Τους τελευταίους μήνες, και με αφορμή τα οικονομικά αποτελέσματα του εξαμήνου Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2023 άρχισε να διοχετεύεται στην αγορά ένας προβληματισμός σχετικά με την πορεία της εταιρείας, η οποία έχει αρχίσει να βρίσκεται πίσω από τον ανταγωνισμό. Συγκεκριμένα, τα στελέχη της μητρικής Vodafone παρουσιάζονταν να είναι δυσαρεστημένα με υψηλόβαθμα στελέχη της ελληνικής θυγατρικής εξαιτίας των «πεσμένων νούμερων» ενώ προς το τέλος του 2023 είχε ξεκινήσει να διακινείται η πληροφορία ότι δεν είναι απίθανο και η ελληνική Vodafone να ακολουθήσει δρόμο παράλληλο με εκείνον της ισπανικής Vodafone, για την οποία η Vodafone είχε συνάψει δεσμευτικές συμφωνίες με την Zegona Communications για την πώληση του 100% της Vodafone Ισπανίας για τουλάχιστον 4,1 δισ. ευρώ σε μετρητά και έως 0,9 δισ. ευρώ» σε μετοχές.
Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία, τα έσοδα της Vodafone την συγκεκριμένη περίοδο έφτασαν στα 478 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,84% σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο Απριλίου -Σεπτεμβρίου 2022.
Αρνητικές ήταν οι επιδόσεις και στα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (Ebitda), τα οποία στο εξάμηνο Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2023 μειώθηκαν 22% σε 99 εκατ. ευρώ από 127 εκατ. ευρώ το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο, ενώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 η πτώση έφτασε σε 20,8%, αφού τα Ebitda ήταν 125 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, παρά το γεγονός ότι η εταιρεία έχει ανακοινώσει επενδυτικό πλάνο 1 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια, αυτό δεν δείχνει να προχωρά με την αναμενόμενη ταχύτητα, ενώ η εταιρεία έχει υποχωρήσει σε μερίδιο αγοράς. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις συνδέσεις σταθερής και ίντερνετ, μετά και την ένωση nova-wind βρέθηκε στην τρίτη θέση, με μερίδιο το 2022 μεταξύ 15% και 20%, όταν ο ΟΤΕ έχει μερίδιο κοντά στο 62% η Wind μεταξύ 5% και 10% και η Nova μεταξύ 10% και 15%.
Στην αγορά της κινητής είναι στη δεύτερη θέση, πίσω από την Cosmote.
Συγκεκριμένα, με βάση τα έσοδα, το μερίδιο του ΟΤΕ, σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, κινείται σε περιοχές μεταξύ 45% – 55%, το αντίστοιχο ποσοστό της Vodafone είναι μεταξύ 25% – 35%, ενώ της Wind μεταξύ 15% και 25%. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤΤ, τα ποσοστά αυτά παραμένουν σταθερά από το 2013 έως το 2022. Τέλος, η Vodafone ΤV παρά τις προωθητικές της ενέργειες δε μπορεί σε καμία περίπτωση να ανταγωνιστεί το περιεχόμενο της Cosmote TV και της EON.
Και μπορεί οι φήμες για την πώλησή της να μην έχουν ακόμα επιβεβαιωθεί -αν και τίποτα δε μπορεί να αποκλειστεί-, το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι η Vodafone έχει χάσει την παλιά της αίγλη. Αν μπορεί να την ξαναβρεί ή αν έχει… ξεμείνει από Megabyte, είναι κάτι που μένει να φανεί στην πάροδο του χρόνου.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.