Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να είχε πραγματοποιήσει βήματα προόδους τις τελευταίες δεκαετίες, εδώ και περίπου όμως δύο χρόνια κατάφερε να «πατήσει γκαζί» και πλέον εφαρμόζεται σε διάφορους τομείς της κοινωνίας μας. Η αλλαγή αυτή, εκτός από τα θετικά αποτελέσματα που έχει, ταυτοχρόνως προκαλεί και ορισμένες ανησυχίες, με πιο βασική την απώλεια θέσεων εργασίας.
Συγκεκριμένα, η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης σε διάφορους τομείς, όπως η παραγωγή, οι μεταφορές, η υγεία, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και οι επιστημονικές έρευνες, έχει ήδη οδηγήσει στην αυτοματοποίηση πολλών εργασιών. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ζήτησης για ανθρώπινη εργασία σε ορισμένους τομείς, καθώς οι μηχανές μπορούν να αντικαταστήσουν ή να αυτοματοποιήσουν καθήκοντα που παλιά εκτελούνταν από ανθρώπους.
Έχουν βάση οι ανησυχίες;
Οι άνθρωποι, από τη φύση μας, έχουμε την τάση να είμαστε διστακτικοί σε οτιδήποτε καινούργιο παρουσιάζεται, ακόμα κι αν, τις περισσότερες φορές, αυτό δεν έχει βάση. Όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, φαίνεται ότι όντως θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στον εργασιακό τομέα, χωρίς απαραιτήτως όμως να είναι για κακό.
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν έρθει στη δημοσιότητα τους τελευταίους μήνες, οκτώ στους δέκα (80%) εργαζόμενους στις ΗΠΑ ενδέχεται να δουν τουλάχιστον το 10% των εργασιακών τους καθηκόντων να επηρεάζεται από την συγκεκριμένη εξέλιξη, ενώ περίπου δύο στους δέκα (19%) πιθανώς να δουν τουλάχιστον το ήμισυ των εργασιών τους να δέχονται τον αντίκτυπο της χρήσης των λεγόμενων Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων (LLMs).
Σύμφωνα μάλιστα με έκθεση της «Goldman Sachs» έως και 300 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε όλες τις μεγάλες οικονομίες θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τη δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη (generative AI). Ειδικότερα, το 7% των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από τέτοια μοντέλα και το 63% να «συμπληρωθούν» από αυτά.
Ανησυχία προκαλεί και η τοποθέτηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο υποστηρίζει, σε έκθεσή του, ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει σχεδόν το 40% των παγκόσμιων θέσεων εργασίας, με τις προηγμένες οικονομίες να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη έκθεση από τις αναδυόμενες αγορές και τις χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση της γενικής διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η οποία τόνισε ότι στα περισσότερα σενάρια, η τεχνητή νοημοσύνη θα επιδεινώσει πιθανότατα τη συνολική ανισότητα, μια ανησυχητική τάση που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αντιμετωπίσουν προληπτικά, για να αποτρέψουν την περαιτέρω υποδαύλιση των κοινωνικών εντάσεων από την τεχνολογία.
Ποιες θέσεις απειλούνται περισσότερο
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, οι τρεις κλάδοι που ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με μεγαλύτερες προκλήσεις, εξαιτίας της εισόδου των προηγμένων γλωσσικών μοντέλων είναι αυτοί των νομικών υπηρεσιών, των εμπορευμάτων και των πρακτορείων διαμεσολάβησης και άλλων ασφαλιστικών δραστηριοτήτων.
Τα δε επαγγέλματα που ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο αρνητικά από τα LLMs περιλαμβάνουν τους τηλεπωλητές και μια ποικιλία καθηγητών μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ειδικότερα όσων ασχολούνται με γλώσσες και λογοτεχνία ή ιστορία), καθώς και τους δικηγόρους και το διοικητικό προσωπικό.
Θα πρέπει εξάλλου να θυμόμαστε ότι ενδεχομένος να υπάρξουν τεράστιες βελτιώσεις της παραγωγικότητας, μέσω της δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης, ιδίως σε εργασίες γραφής.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, σε μια πρόσφατη πειραματική μελέτη διαπιστώθηκε ότι η ChatGPT εκτελεί τέτοιου είδους εργασίες σε σημαντικά μικρότερο χρόνο και με υψηλότερη ποιότητα από μια ομάδα επαγγελματιών με κολλεγιακή εκπαίδευση.
Ακόμα, σε επαφές του TheTotalBusiness με παράγοντες της ελληνικής αγοράς, μας τόνισαν ότι είναι πολύ πιθανό να αντικατασταθούν άνθρωποι σε επαγγέλματα που οι άνθρωποι εκτελούν μηχανικά ορισμένες εργασίες (πχ στα διόδια) αφού πλέον όλα θα είναι πολύ πιο εύκολο να γίνουν ηλεκτρονικά. Αυτό, εκτός από την αρνητική του διάσταση, έχει και ένα θετικό αποτύπωμα, καθώς οι άνθρωποι πλέον θα μπορούν να στραφούν σε πιο δημιουργικά αντικείμενα εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, οι προβλέψεις δε μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ότι θα επιβεβαιωθούν.
Αυτό γιατί, κοινωνικοί, οικονομικοί, ρυθμιστικοί και άλλοι δυναμικοί παράγοντες είναι πιθανό να επηρεάσουν την ενδεχόμενη επίδραση των LLMs στην παραγωγικότητα. Η απορρόφηση και διάχυση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών στους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, που συχνά προσκρούει στην αντίσταση και στα κενά δεξιοτήτων των εργαζομένων.
Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
Ωστόσο, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επιφέρει αλλαγές στην αγορά εργασίας με τη μείωση θέσεων σε ορισμένους τομείς, ταυτόχρονα δημιουργεί καινούργιες ευκαιρίες εργασίας σε άλλους. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί εξειδικευμένους επαγγελματίες στους τομείς της μηχανικής μάθησης, της ρομποτικής, της ανάλυσης δεδομένων και άλλους.
Επιπλέον, η αυξημένη παραγωγικότητα που προκύπτει από την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και της ζήτησης για άλλους τομείς. Επιπροσθέτως, στα επαγγέλματα Πληροφορικής και Επικοινωνιών τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα όπως το GPT, απαλλάσσοντας τους προγραμματιστές από μονότονες εργασίες ρουτίνας και απελευθερώνοντας χρόνο για πιο δημιουργικές επαγγελματικές ενασχολήσεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η τοποθέτηση του επικεφαλής της IBM, Matthew Candy, ο οποίος υποστήριξε πρόσφατα ότι το πτυχίο πληροφορικής μπορεί να μην είναι πλέον απαραίτητο αν θέλει κάποιος να βρει δουλειά στον τομέα της τεχνολογίας, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη θα διευκολύνει πολύ τους ανθρώπους χωρίς τεχνικές δεξιότητες να κατασκευάζουν προϊόντα.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη αναμφίβολα έχει τη δυνατότητα να αλλάξει το τοπίο της αγοράς εργασίας. Ωστόσο, η επίδρασή της δεν είναι μονοδιάστατη. Ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μείωση θέσεων εργασίας σε ορισμένους τομείς, παράλληλα δημιουργεί νέες ευκαιρίες εργασίας και επιταχύνει την οικονομική ανάπτυξη. Η πρόκληση είναι να διαχειριστούμε αυτήν τη μετάβαση με ανθρώπινο και κοινωνικό τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις επιπτώσεις σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας μας.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
