Η ριζική αλλαγή της κινηματογραφικής εμπειρίας δεν είναι ένα καινούργιο φαινόμενο, αφού η ψηφιοποίηση σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας έρχεται να απειλήσει και, τελικά να «συρρικνώσει» πολλούς κλάδους και επιχειρήσεις, όπως οι κινηματογραφικές αίθουσες, δημιουργώντας μία διαρκή μάχη.
Ενδεικτικά της κατάστασης είναι τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Bloomberg σχετικά με τον αριθμό των νέων πρωτότυπων ταινιών που κυκλοφόρησαν στις διαθέσιμες πλατφόρμες και στον κινηματογράφο την τελευταία πενταετία. Το 2018, 139 νέες ταινίες κυκλοφόρησαν στις πλατφόρμες και 154 στα σινεμά, το 2019, 129 πρωτότυπες ταινίες σε πλατφόρμες και 131 στα σινεμά, το 2020, 298 ταινίες σε πλατφόρμες και 51 στα σινεμά, το 2021, 422 ταινίες σε πλατφόρμες και 89 στα σινεμά, το 2022, 507 ταινίες σε πλατφόρμες και 92 στα σινεμά και τέλος, το 2023, 490 νέες ταινίες κυκλοφόρησαν στις πλατφόρμες και 130 στους κινηματογράφους. Από τον όγκο του περιεχομένου, φαίνεται πως οι πλατφόρμες κερδίζουν σημαντικό έδαφος.
Ταυτόχρονα, τα «λουκέτα» σε – κάποιες από τις πιο ιστορικές – κινηματογραφικές αίθουσες, έρχονται το ένα μετά το άλλο δημιουργώντας ένα ντόμινο, με ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις να κατεβάζουν ρολά, λόγω των άδειων αιθουσών.
Η αλλαγή της τάσης: Από το σινεμά και την τηλεόραση στην πρώτη συνδρομή και το Netflix
Η συνδρομητική τηλεόραση και, αργότερα, οι πλατφόρμες, έφεραν τα «πάνω κάτω» στην πορεία και τη βιωσιμότητα των κινηματογράφων, που, μέχρι κάποτε, ήταν μονοπώλιο ως προς την προβολή ταινιών, γεγονός το οποίο αποτελεί πια μακρινό παρελθόν.
Τα πρώτα δείγματα συνδρομητικών προβολών ήρθαν ήδη από το 1994, όταν μπήκε στις ζωές μας το καινοτόμο, για τότε, προϊόν, Filmnet, η πρώτη συνδρομητική τηλεόραση, που έγινε κυρίως γνωστό για τα τηλεοπτικά δικαιώματα μετάδοσης των αγώνων του ελληνικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Αργότερα ήρθε η Nova, που ήρθε στα τέλη του 1999 ως μετεξέλιξη του Filmnet, ξεκινώντας με σχετικά μικρό αριθμό ταινιών και τα βραβεία Όσκαρ, για το σινεφίλ κοινό, για να αυξήσει το περιεχόμενό της με την αφρόκρεμα διεθνών και εγχώριων ταινιών και σειρών, αλλά και τα μεγαλύτερα αθλητικά γεγονότα.
Η τάση έγινε αμέσως αντιληπτή από τις εταιρίες τηλεπικοινωνίων που έσπευσαν να μπουν δυναμικά στο παιχνίδι, με τα Cosmote TV, Vodafone TV και Cyta να μοιράζουν ανταγωνιστικά πακέτα περιεχομένου, μετατρέποντας το ελληνικό σπίτι σε αίθουσα σινεμά, και όχι μόνο, με το πάτημα ενός κουμπιού.
Η σύγχρονη εποχή έφερε στο προσκήνιο τις συνδρομητικές πλατφόρμες streaming, με το Netflix να κερδίζει, ιδιαίτερα από την περίοδο της πανδημίας, όπου και σημείωσε «έκρηξη» νέων συνδρομητών – τη μερίδα του λέοντος, και αλλάζοντας συνεχώς τα δεδομένα. Η ραγδαία ανάπτυξη της ψηφιοποίησης έφερε όλο και περισσότερες τέτοιες πλατφόρμες, οι οποίες με μία σχετικά χαμηλή συνδρομή προσφέρουν πλούσιο περιεχόμενο σε ταινίες, τις πιο δημοφιλείς σειρές, δείχνοντας τον δρόμο του μέλλοντος. Ταυτόχρονα, οι τεχνολογικές εξελίξεις, μέσω των συσκευών tablet και των smartphones, επέτρεψαν τη θέαση ακόμη και εν κινήσει, γεγονός που έδωσε ένα ακόμη προβάδισμα σε αυτές.
Σημασία έχει ακόμη και ο χρόνος προβολής, καθώς από εκεί όπου οι θεατές γνώριζαν πως θα παρακολουθήσουν μία εβδομαδιαία σειρά στην τηλεόραση για μία με δύο ώρες, πλέον έχουν γνωρίσει και, έκτοτε αναζητούν, μία πιο fast track φιλοσοφία, την οποία και τους δίνουν οι πλατφόρμες, αφού μπορούν να παρακολουθήσουν ολόκληρες σεζόν μέσα σε μία μέρα, χωρίς αναμονές.
Τα «λουκέτα» σε – κάποιες από τις πιο ιστορικές – κινηματογραφικές αίθουσες, έρχονται το ένα μετά το άλλο δημιουργώντας ένα ντόμινο.
Σκοτεινές αίθουσες που παλεύουν να κρατηθούν στη ζωή
Στην άλλη όψη του νομίσματος, οι κινηματογραφικές αίθουσες, και ιδιαίτερα οι συνοικιακές, βρίσκονται εδώ και χρόνια σε μία δοκιμασία επιβίωσης, έχοντας να ανταγωνιστούν, όχι απλά τις μεγάλες αλυσίδες κινηματογράφων, αλλά και την πειρατεία, με την οποία βρίσκονταν πάντα αντιμέτωπες, αλλά μεγαθήρια, όπως το Netflix.
Ο εγκλεισμός, έκανε αυτή την τάση ακόμη μεγαλύτερη, σφραγίζοντας για μήνες τις αίθουσες, ενώ αργότερα, συνδυαστικά με την ανασφάλεια και τον φόβο που παρέμεινε, η τάση έγινε συνήθεια που διατηρείται, ως η πιο εύκολη και πιο οικονομική λύση, μέχρι και σήμερα. Λόγω του επιβαρυμένου κόστους ζωής, αρκετοί έχουν γυρίσει την πλάτη στις σκοτεινές αίθουσες, αφού βρίσκουν όλο το περιεχόμενο πια από το σαλόνι του σπιτιού τους.
Μιλώντας με αριθμούς, οι πλατφόρμες streaming βρίσκονται σε συνεχή ανοδική πορεία, έχοντας συγκεντρώσει, μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους 800.000 συνδρομητές στην Ελλάδα.
Από τη δική τους πλευρά οι κινηματογράφοι φαίνεται να αντιστέκονται, καθώς τα εισιτήρια που κόπηκαν συνολικά στις ελληνικές αίθουσες την ίδια χρονιά προσέγγισαν τα 7.300.000, αριθμός που, παρότι δεν έφτασε τα επίπεδα προ πανδημίας, δείχνει μία τάση προς άνοδο, καθώς η κίνηση αυξήθηκε κατά 33% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Το streaming βρίσκεται σε συνεχή ανοδική πορεία, έχοντας συγκεντρώσει, μέχρι και το τέλος Ιανουαρίου του 2024 800.000 συνδρομητές στην Ελλάδα.
Το βασίλειο του Netflix και η πληθώρα συνδρομητικών πλατφορμών
Εν τω μεταξύ, το Netflix, παρότι ακολούθησε διάφορες στρατηγικές αυξήσεων των τιμών για τους συνδρομητές, καθώς παραμένει η μεγαλύτερη πλατφόρμα τηλεοπτικών σειρών και ταινιών, συνεχίζει να κρατά το προβάδισμα μεταξύ των πλατφορμών, διαμορφώνοντας το μερίδιο στο 38% – με το οποίο κερδίζει την πρωτιά-, έναντι του Amazon Prime Video στο 35%, το οποίο ήρθε δεύτερο. Το 2023 μάλιστα, σε παγκόσμιο επίπεδο η πλατφόρμα πρόσθεσε 9,33 εκατ. συνδρομητές, με τον συνολικό αριθμό τους να φτάνει πλέον τους 269,6 εκατ.
Ομολογουμένως, ο ανταγωνισμός πια είναι ορατός, με τα νέα εγχειρήματα σε πλατφόρμες να εμφανίζονται συνεχώς. Μετά το Netflix, δεύτερο σε δημοφιλία έρχεται το Amazon Prime Video, από κοντά ακολουθεί η σχετικά νέα άφιξη, που δεν είναι άλλη από το Disney+, ενώ στη συνέχεια έρχονται πολλές ακόμη πλατφόρμες streaming, όπως το Apple TV, το ελληνικής καταγωγής, Cinobo και το Mubi.
Τελικά, πρέπει να πούμε πως, ως «ζωντανός οργανισμός» της έβδομης τέχνης, ο κινηματογράφος παλεύει και δηλώνει ακόμη «παρών», με μερίδα του κοινού να δείχνει πιστή απέναντί του, ακόμη και αν την άλλη μέρα πρόκειται να καθίσει για ταινία στο σπίτι.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
