Το 2023 ήταν μια συναρπαστική χρονιά για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα iQOS, καθώς κατάφεραν να ξεπεράσουν για πρώτη φορά από τότε που κυκλοφόρησαν τα τσιγάρα Marlboro σε όρους καθαρού τζίρου.
Η μεγάλη αυτή επιτυχία, μαρτυρά μία σημαντική μεταστροφή στην καθημερινότητα των καπνιστών, αφού το brand Marlboro αποτελεί ένα τεράστιο μέγεθος που δύσκολα ξεπερνιέται. Αναλυτικότερα, από το… μακρινό 1972 μέχρι και σήμερα, τα Marlborο κατέχει τη πρώτη θέση σε πωλήσεις παγκοσμίως, καθώς απολαμβάνει μερίδιο αγοράς κοντά στο 40%. Μάλιστα, τα τσιγάρα πωλούνται σε περισσότερες από 180 και χώρες, ενώ το σήμα τους είναι ανάμεσα στα 10 πιο αναγνωρίσιμα παγκοσμίως
Πού οφείλεται η μεγάλη επιτυχία
Κι όμως, ένα προϊόν όπως το iQOS, που βρίσκεται στην αγορά μόλις 10 χρόνια, έφτασε στο σημείο να βρεθεί πιο ψηλά από ένα brand που «κουβαλάει» περισσότερο από έναν αιώνα ιστορίας.
Τα iQOS ουσιαστικά αποτελούν την «επόμενη ημέρα» μίας βιομηχανίας που έπρεπε να αλλάξει αν ήθελε να παραμείνει κερδοφόρα. Ο κόσμος, σιγά-σιγά, γυρίζει την πλάτη στα παραδοσιακά τσιγάρα, με το κάπνισμα να παραμένει δημοφιλές κυρίως σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων (η χώρα μας μάλιστα βρέθηκε στην 8η θέση της σχετικής λίστας το 2023), καταλαμβάνοντας 8 θέσεις από την πρώτη δεκάδα.
Ακόμα όμως και η δεύτερη χώρα στη σχετική λίστα, που είναι η Κίνα, μπορεί να μην είναι ευρωπαϊκή αλλά μαρτυρά αρκετά για το προφίλ των ανθρώπων που ακόμα επιμένουν να καπνίζουν. Οι νέες γενιές, και ειδικότερα οι άνθρωποι με καλύτερη οικονομική κατάσταση θεωρούν το τσιγάρο ένα ξεπερασμένο προϊόν. Ακόμα και στη χώρα μας, 7 στους 10 Έλληνες έχουν την ίδια άποψη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Ως εκ τούτου, εταιρείες κολοσσοί κατάλαβαν γρήγορα την ανάγκη να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις σε υπάρχοντες και υποψήφιους πελάτες.
Άλλο ένα πολύ σοβαρό θέμα ήταν ο «πόλεμος» που δέχονται τα συγκεκριμένα προϊόντα. Το ένα τρίτο των χωρών παγκοσμίως έχει απαγορεύσει τις διαφημίσεις τους, οι φόροι και οι δασμοί αυξάνονται συνεχώς, ενώ ελάχιστα είναι τα μέρη που επιτρέπεται το κάπνισμα. Ακόμα, η υπενθύμιση ότι 8 εκατ. άνθρωποι (σχεδόν ο πληθυσμός της χώρα μας) πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρκίνο του πνεύμονα, δε βοηθάει στη προσπάθεια προσέλκυσης πελατών.
Η ιστορία του iQOS
Όλα ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2014, όταν Philip Morris International έκανε γνωστό πως προχωρά σε επένδυση ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή ενός εργοστασίου κοντά στην Μπολόνια της Ιταλίας, αποκλειστικά για την παραγωγή θερμαινόμενων προϊόντων καπνού.
Λίγους μήνες μετά, και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2014 κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση του iQOS, αρχικά στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας και στο Μιλάνο της Ιταλίας, προτού αρχίσει να επεκτείνεται σταδιακά και σε άλλες χώρες.
Χρονιά κλειδί ήταν το 2016, όταν η Philip Morris επικεντρώθηκε στην προώθηση ενός εμπορικού μοντέλου με σκοπό ένα «μέλλον χωρίς καπνό», καθώς στην πρώτη γραμμή διαφήμισης βρέθηκαν όλο και περισσότερα προϊόντα που αποτελούν εναλλακτικές λύσεις του τσιγάρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη προσπάθεια διαδραμάτισε η χώρα μας, μέσω της «Παπαστράτος», με την μονάδα της στον Ασπρόπυργο να γίνεται ένα από τα πρώτα εργοστάσια heets της PMI στην Ευρώπη.
Η άνοδος σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν τόσο μεγάλη που το 2017, ο τομέας προϊόντων χωρίς καπνό απέφερε πωλήσεις ύψους 3,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την PMI (13% των συνολικών της πωλήσεων), έναντι των 64 εκατομμυρίων δολαρίων το 2015. Μέχρι το 2020, το Iqos αντιπροσώπευε το 5,5% της παγκόσμιας αγοράς καπνού, ενώ ήταν διαθέσιμο μόνο σε 52 χώρες, οι οποίες αυξήθηκαν σε σχεδόν 70 έναν χρόνο αργότερα.
Mία ακόμα ημερομηνία σταθμός για το iQOS ήταν στις 7 Ιουλίου 2020, όταν ο FDA χορήγησε στη Philip Morris την άδεια να προβάλλει ισχυρισμούς εμπορικής προώθησης για «μειωμένη έκθεση», θεωρώντας ότι το σύστημα θέρμανσης καπνού Iqos πληρούσε τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ως «Προϊόν καπνού τροποποιημένου κινδύνου».
Κάπως έτσι τα προϊόντα iQOS κατάφεραν να καθιερωθούν στη συνείδηση των καταναλωτών ως μία λιγότερο επιβλαβή αλλά εξίσου απολαυστική συνήθεια με το κάπνισμα. Μία καθιέρωση που έφτασε στο σημείο το συγκεκριμένο prolect να ξεπεράσει έναν θρύλο όπως τα τσιγάρα Marlboro.
Το μεγάλο «αλλά»
Όπως σημειώσαμε, το iQOS επί της ουσίας, ήταν η απάντηση μιας βιομηχανίας που έπρεπε να αντιδράσει αν θα ήθελε να παραμείνει επίκαιρη και να μην ξεπεραστεί. Για να το πετύχει αυτό, πέρασε ένα μήνυμα ότι το συγκεκριμένο προϊόν δεν είναι σαν τον τσιγάρο. Άλλωστε η Παπαστράτος, που ασχολήθηκε πολύ με το συγκεκριμένο project, αναφέρεται χαρακτηριστικά ως η εταιρεία που «έσβησε το τσιγάρο». Χαρακτηριστικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του αντιπροέδρου της εταιρείας, Ιάκωβου Καργαρώτου, στο πρόσφατο Φόρουμ των Δελφών.
Ο κ. Καργαρώτος, στάθηκε στις επενδύσεις της Παπαστράτος, οι οποίες υποστήριξε ότι εστίασαν στην πολιτική της μείωσης βλάβης από το κάπνισμα. Μάλιστα, όπως τόνισε, η Παπαστράτος και η Philip Morris International επένδυσαν περισσότερα από 12.5 δισεκ. δολάρια σε έρευνα και ανάπτυξη τα τελευταία 15 χρόνια για να δημιουργήσουν επιστημονικά τεκμηριωμένα εναλλακτικά προϊόντα που διαθέτουν προφίλ χαμηλότερου κινδύνου. Ακόμα, ο κ. Καργαρώτος έκανε λόγο για ανάγκη ορθής ενημέρωσης των καπνιστών για το τι θα σήμαινε για εκείνους να αφήσουν πίσω τους το τσιγάρο και να προτιμήσουν μια συγκριτικά καλύτερη εναλλακτική.
Είναι λοιπόν φανερό ότι το iQOS προωθείται ως μία πιο υγιεινή λύση, ως μία απάντηση στον κίνδυνο του καπνίσματος.
Την ίδια ώρα όμως, έρευνα Αυστραλών επιστημόνων προχώρησε σε σύγκριση μεταξύ τσιγάρων με συσκευή IQOS, απλών και ηλεκτρονικών τσιγάρων και διαπίστωσε πως οι συσκευές θέρμανσης του καπνού είναι εξίσου τοξικές για τα ανθρώπινα κύτταρα των πνευμόνων.
Σύμφωνα με το πόρισμα της έρευνας του Πανεπιστημίου της Τασμανίας, και του ερευνητή δρ Σουκχβίντερ Σοχάλ, η συσκευή που εμφανίστηκε το 2014 και η οποία θερμαίνει στερεό καπνό, δεν είναι λιγότερο επιβλαβής για τα κύτταρα σε σχέση με το κάπνισμα και το άτμισμα. Αναλυτικότερα, οι ερευνητές μελέτησαν τις επιπτώσεις και των τριών διαφορετικών πηγών νικοτίνη, δηλαδή συμβατικά τσιγάρα, ηλεκτρονικά και συσκευές IQOS, σε δύο διαφορετικά είδη κυττάρων των πνευμόνων, σε επιθηλιακά και λεία μυϊκά. Η μελέτη λοιπόν απέδειξε ότι ο καπνός από την καύση του τσιγάρου και ο ατμός από τη θέρμανση του στερεού καπνού της IQOS είναι άκρως τοξικοί για τα κύτταρα των πνευμόνων τόσο σε υψηλότερες όσο και σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις, ενώ ο ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι τοξικός κυρίως σε υψηλότερες συγκεντρώσεις. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις στις οποίες οι επιστήμονες εξέθεσαν τα κύτταρα, αντιστοιχούν στα επίπεδα νικοτίνης των χρόνιων καπνιστών.
Πέρα από αυτό, το iQOS παραμένει ένα καπνικό προϊόν που προκαλεί εθισμό, ενώ ουσιαστικά ο χρήστης του έχει συνήθειες και lifestyle καπνιστή, ενώ οι επιπτώσεις στην υγεία των χρηστών μένει να φανούν σε βάθος χρόνου. Σίγουρα το iQOS μπορεί να χαρακτηριστεί μία τεράστια εμπορική επιτυχία. Το αν όμως μπορεί να θεωρηθεί πιο υγιεινό από το τσιγάρο, είναι κάτι που δεν το ξέρουμε ακόμα και σίγουρα δε μπορούμε να το αναφέρουμε ως δεδομένο.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.