Ένα νέο σκηνικό ετοιμάζεται να διαμορφωθεί στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, αφού οι «ισχυροί» παίκτες απλώνουν δίχτυα στις μικρότερες αλυσίδες, που με τη σειρά τους ψάχνουν τρόπο να «αμυνθούν».
Στις εξελίξεις αυτές κομβικό ρόλο διαδραματίζουν μία σειρά από καταστάσεις που έχουν αρχίσει να παγιώνονται πλέον, όπως τα όλο και μικρότερα περιθώρια κέρδους, τα μέτρα της κυβέρνησης για περιορισμό της ακρίβειας, η διαρκής αύξηση του πληθωρισμού αλλά και ο ανταγωνισμός που γίνεται όλο και πιο έντονος.
Περιορισμένο το περιθώριο κέρδους
Παρά λοιπόν το γεγονός ότι η ελληνική αγορά χαρακτηρίζεται ήδη από την ύπαρξη ενός εκ των πλέον πυκνών δικτύων σούπερ μάρκετ στον κόσμο, όλα δείχνουν ότι οδεύουμε προς μία ακόμα μεγαλύτερη συγκέντρωση στον κλάδο. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ως αποτέλεσμα της συνθήκης που επικρατεί, οι επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες από τη μία πλευρά με υψηλό κόστος λειτουργίας κι από την άλλη με έναν εξαιρετικά σκληρό ανταγωνισμό,
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι ακόμα και σε περιπτώσεις που μία αλυσίδα ανακοινώσει εξαιρετικές επιδόσεις σε επίπεδα τζίρου, τα κέρδη δεν ακολουθούν. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το 2022 το καθαρό περιθώριο κέρδους για τις 10 πιο μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας περιορίστηκε στο 1,5%, ενώ, όπως επισημαίνουν κύκλοι της αγοράς, το 2023 το νούμερο αυτό κινήθηκε ακόμα πιο χαμηλά. Αξίζει να σημειωθεί ότι το αντίστοιχο περιθώριο κέρδους, σε χώρες του εξωτερικού, βρίσκεται σε σημαντικά πιο υψηλά επίπεδα.
Υπενθυμίζεται ότι τη δεδομένη περίοδο, 7 αλυσίδες ελέγχουν ένα ποσοστό μεταξύ 70%-80% της αγοράς, με τα μικρότερα δίκτυα να έχουν κάποια πλεονεκτήματα αναφορικά με τα σημεία πώλησης, να υστερούν όμως σε αξία. Δίκτυα πάντως που ενώ κι αυτά βλέπουν τα περιθώρια κέρδους τους να δέχονται πιέσεις, σε σχέση με το τι συνέβαινε μερικά χρόνια πριν, συνεχίζουν πάντως να βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα από τους «μεγάλους» του κλάδου.
Το κλίμα που επικρατεί στην αγορά
Τη δεδομένη περίοδο, ακόμα και αλυσίδες που ανακοινώνουν αυξημένο τζίρο, δεν αισθάνονται ευχάριστα με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά. Ο λόγος είναι ότι η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κρίση του πληθωρισμού κι όχι στις υψηλότερες πωλήσεις σε απόλυτο αριθμό προϊόντων.
Μετά την τόνωση που δέχτηκε η αγορά την περίοδο των γιορτών, το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα χαρακτηρίζεται από υποχώρηση των πωλήσεων, αφού ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνει το κόστος των αγαθών, την ώρα που οι καταναλωτές βλέπουν την αγοραστική τους δύναμη σε συνθήκες πραγματικής αγοράς να μειώνεται.
Κι αν το γεγονός αυτό προκαλεί έναν προβληματισμό στις μεγαλύτερες αλυσίδες, στις μικρότερες, και πολύ περισσότερο στα μεμονωμένα καταστήματα, δημιουργεί σημαντικά προβλήματα. Άλλωστε, είναι κοινό μυστικό ότι, ειδικά στην επαρχία, κάποιες επιχειρήσεις αναγκάζονται να κλείσουν, ενώ άλλες τα βγάζουν πέρα με δυσκολία, καθώς οι καταναλωτές αναζητούν καταφύγιο στα μεγαλύτερα καταστήματα τα οποία μπορούν να «τρέξουν» περισσότερες προσφορές ενώ διαθέτουν και τα δικά τους είδη ιδιωτικής ετικέτας.
Αναζητώντας μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά
Οι εξελίξεις αυτές διαμορφωθούν δύο διαφορετικές συνθήκες στην αγορά, με τη μία να αφορά τις μεγαλύτερες αλυσίδες καταστημάτων και την άλλη τις πιο μικρές.
Αναλυτικότερα, στη μία πλευρά συναντάμε τους ισχυρούς «παίκτες», Σκλαβενίτη, ΑΒ Βασιλόπουλο, Lidl, My Market, Μασούτη, Κρητικό και Γαλαξία.
Στην άλλη πλευρά βρίσκονται οι μικρότερες επιχειρήσεις, που αναζητούν συμμάχους προκειμένου να αντέξουν στις προκλήσεις που επικρατούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στρατηγική συμφωνία μεταξύ των ομίλων ΕΛΕΤΑ και Αστέρα. Ακόμα, ο ΕΛΟΜΑΣ, ο οποίος προσπαθεί να απορροφήσει τους «κραδασμούς» από την απώλεια σημαντικών μελών του όπως οι ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, Bazaar και SYNKA Χανίων), «απλώνει τα δίχτυα του» για την προσέλκυση νέων μελών, κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο. Στόχος του εξάλλου είναι να παραμείνει η πρώτη δύναμη στη συγκεκριμένη αγορά, μια αγορά που είδε τα μέλη της να μειώνονται, ύστερα κι από την απορρόφηση του ομίλου CRM Αριάδνη από την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός. Σημειώνεται ότι σε αυτήν δραστηριοποιούνται ακόμα οι όμιλοι Ασπίδα και Mesis Group.
Με το να ανήκουν σε έναν τέτοιο όμιλο, οι μικρότερες επιχειρήσεις κερδίζουν στο ότι δεν χρειάζεται να διαπραγματεύονται μεμονωμένα με τους προμηθευτές, αφού κάτι τέτοιο συμβαίνει πλέον σε κεντρικό επίπεδο, ενώ, επί της ουσίας, δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά, καθώς όλοι εξυπηρετούν κοινά συμφέροντα, αυτά δηλαδή των -λεγόμενων- μικρών επιχειρήσεων.
Οι σκέψεις για εξαγορές
Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι οι μικρές επιχειρήσεις έχουν καταφέρει να κερδίσουν ένα σημαντικό μερίδιο της αγοράς, το οποίο βρίσκεται στο «στόχαστρο» των πιο ισχυρών παικτών, οι οποίοι ποτέ δεν σταματούν να αναζητούν ευκαιρίες για εξαγορά,
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Όμιλος Μασούτη, με τον Γιάννη Μασούτη να απευθύνει επί της ουσίας κάλεσμα πριν λίγους μήνες, σχολιάζοντας τις φήμες για εξαγορά της ΑΒ Βασιλόπουλος. «Με την ΑΒ δεν υπάρχει καμία σχέση, εγώ θα πω δυστυχώς ή και ευτυχώς, επειδή δεν είναι κακό να παραμένουν οι ανταγωνιστές στην αγορά. Θέλουμε να υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανταγωνιστών. Αν όμως κάποιοι από αυτούς αποφασίσουν ότι θέλουν να πουλήσουν για τους δικούς τους λόγους, εμείς θα είμαστε σίγουρα ενεργά ενδιαφερόμενοι σε αυτό. Αυτό ισχύει για διάφορα μεγέθη. Μπορεί να είναι πχ και μόνο ένα κατάστημα σε μια επαρχιακή πόλη. Δεν είναι ανάγκη να πρόκειται για μια αλυσίδα», είχε δηλώσει τότε χαρακτηριστικά.
Τζίρος στα επίπεδα του… Σκλαβενίτη
Ειδικότερα για τα μικρότερα καταστήματα, δεν είναι εύκολο πάντα να υπολογιστεί ο τζίρος τους με ακρίβεια. Στελέχη της αγοράς πάντως θεωρούν ότι φτάνει τα 4,5-5 δισ. ευρώ. Μιλάμε δηλαδή, επί της ουσίας, για έναν ακόμα… Σκλαβενίτη. Είναι λοιπόν εξαιρετικά λογικά οι μεγάλες αλυσίδες να προχωράνε τόσο σε εξαγορές μικρών δικτύων, όσο και σε επενδύσεις με σκοπό την επέκτασή τους, με καταστήματα και μοντέλα convenience stores σε επαρχιακές πόλεις και νησιά.
Θα πρέπει λοιπόν να θεωρείται δεδομένη η κινητικότητα και το επόμενο διάστημα, αφού οι μικρές επιχειρήσεις θα αναζητούν συμμάχους για να αντιμετωπίσουν τον σκληρό ανταγωνισμό, ενώ οι μεγάλες αλυσίδες θα αναζητήσουν τρόπους επέκτασης του μεριδίου τους σε μια δύσκολη αγορά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
