Σημαντική στροφή προς το «πλαστικό χρήμα» μαρτυρούν τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα, με τους Έλληνες να απομακρύνονται σιγά-σιγά από τα μετρητά και τα δημόσια ταμεία να γεμίζουν από τα έξτρα έσοδα. Τα τελευταία χρόνια η χώρα μας προσπαθεί να καλύψει το κενό που την χώριζε από την προηγμένη Ευρώπη, με την ελληνική αγορά να «τρέχει» με διψήφιους ρυθμούς στο «πλαστικό» χρήμα.
Συγκεκριμένα, οι πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν με κάρτες έκαναν «άλμα» στα 62 δισ. ευρώ, καταγράφοντας άνοδο 15% σε σχέση με το 2022.
Μάλιστα, δεν πρόκειται για μία παροδική τάση, αφού και τη φετινή χρονιά οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ανάπτυξη της τάξης του 14%.
Οι λόγοι της ανόδου
Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα έχει επιτύχει άλματα προόδου, καθώς από την 3η θέση από το τέλος βρίσκεται πλέον στην 18η θέση στην Ευρώπη των 27;
Ο Παναγιώτης Πολύδωρος, Country Manager της MasterCard για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, σχολιάζοντας τους βασικούς λόγους για την συγκεκριμένη εξέλιξη, στάθηκε σε τρεις::
1. Το θετικό μακροοικονομικό περιβάλλον που θα ευνοήσει και τη χρήση του πλαστικού χρήματος στις συναλλαγές. Το ΑΕΠ θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, όπως και η καταναλωτική δαπάνη.
2. Η καθολική αποδοχή των καρτών απ’ όλους τους επαγγελματικούς κλάδους: από την εστίαση μέχρι τις λαϊκές αγορές και τα… ταξί.
3. Η απόφαση της κυβέρνησης να πληρώνονται τα προνοιακά επιδόματα (ΔΥΠΑ – ΗΔΙΚΑ) μέσω προπληρωμένων καρτών.
Πώς άλλαξαν όλα το 2015
Το 2015 ήταν μια τραγική χρονιά για την οικονομία της χώρας μας. Η Ελλάδα βρέθηκε ένα βήμα πριν από την έξοδο από την Ευρωζώνη, ενώ «έζησε» ακόμα το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή capital controls.
Μέσα στα πολλά αρνητικά εκείνης της περιόδου, υπήρξε κι ένα καλό. Η κουλτούρα των Ελλήνων άλλαξε σιγά-σιγά, στην αρχή αναγκαστικά και στη συνέχεια ως τρόπος ζωής. Οι καταναλωτές έμαθες να χρησιμοποιούν τις χρεωστικές τους κάρτες που για ένα διάστημα ήταν και η μοναδική ουσιαστική πρόσβαση στα χρήματά τους, εν εξαιρέσουμε τα ελάχιστα χρήματα που μπορούσαν να «σηκώσουν» από τα ΑΤΜ καθημερινά.
Η συνήθεια αυτή συνεχίστηκε και κατά την περίοδο της πανδημίας, όταν τα ψηφιακά καταστήματα και το ηλεκτρονικό εμπόριο γνώρισε πρωτοφανή άνοδο, καθιερώνοντας στην κουλτούρα των Ελλήνων το «πλαστικό» χρήμα.
Επιπλέον ώθηση από τις BNPL αγορές
Άλλος ένας καθοριστικός παράγοντας που βοήθησε να αυξηθεί η χρήση των καρτών ήταν η δυναμική είσοδος των εταιρειών fintech στη χώρα μας, από το 2019. Εκτός από τις λύσεις «buy now, pay later», που στη χώρα μας έχουν ταυτιστεί κυρίως με την Klarna και την tbi bank, υπήρξε και η απάντηση των «παραδοσιακών» τραπεζών, με διάφορα καινοτόμα προϊόντα (όπως οι κάρτες dual από την Εθνική Τράπεζα). Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Πολύδωρος, ο «εκδημοκρατισμός της πίστωσης», ενίσχυσε την ανάπτυξη των συναλλαγών με κάρτες.
Πιο υψηλές οι αγορές στο ηλεκτρονικό εμπόριο
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία τα οποία παρουσίασε η MasterCard σχετικά με τη μέση συναλλαγή. Αυτή διαμορφώνεται πλέον στα 27 ευρώ μεσοσταθμικά (33 ευρώ στο ηλεκτρονικό εμπόριο και 25 ευρώ στο φυσικό) ενώ το 15% των πληρωμών γίνεται με πιστωτική κάρτα και το 85% με χρεωστικές. «Η μείωση της μέσης συναλλαγής είναι άλλη μια απόδειξη της αυξανόμενης διείσδυσης του πλαστικού χρήματος…», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Πολύδωρος, ενώ στάθηκε στο γεγονός ότι πλέον οι Έλληνες χρησιμοποιούν τις κάρτες τους και για τις μικρές καθημερινές συναλλαγές τους.
Αδύναμα ακόμα τα ψηφιακά πορτοφόλια
Στον αντίποδα, περιορισμένη κρίνεται ακόμα η χρήση ψηφιακών πορτοφολιών καθώς δεν ξεπερνά το 20% του όγκου συναλλαγών με κάρτα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το 27% του συνόλου των συναλλαγών πραγματοποιείται με κάρτα, από 25% το 2022 και 23% το 2021. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΤ, οι διαδικτυακές απάτες στο e-commerce περιορίζονται στο 0,02% του συνόλου των συναλλαγών.
Γεμίζουν τα κρατικά ταμεία
Φυσικά, οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα έχουν κι άλλο ένα παράπλευρό όφελος. Αυτό της σημαντικής καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
Άλλωστε, γι’ αυτόν τον λόγο και η κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει όσο μπορεί τη χρήση των μετρητών, ενώ έχει θεσπίσει και όριο 500 ευρώ στις αγορές, το οποίο ίσως και να είχε καταργηθεί αν δεν υπήρχε ευρωπαϊκό «μπλόκο».
Τα αποτελέσματα από την χρήση των καρτών για τα κρατικά ταμεία είναι εξαιρετικά, αφού σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ αύξησε τα δημόσια έσοδα κατά 660 εκατ. ευρώ. «Η κάρτα έγινε συνώνυμο της πάταξης της φοροδιαφυγής ενώ παράλληλα τόνωσε τα δημόσια έσοδα», τόνισε ο κ. Πολύδωρος.
Tι άλλαξε από την πρωτοχρονιά
Αναλογιζόμενη τα θετικά αποτελέσματα από τη χρήση των καρτών, η κυβέρνηση από την αρχή του χρόνου έχει αποφασίσει να είναι υποχρεωτική η χρήση POS σε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους,
Τα επαγγέλματα αυτά είναι τα εξής:
Ιδιοκτήτες ταξί
Παραγωγοί λαϊκών αγορών
Περιπτερούχοι
Ψιλικά – παντοπωλεία
Πάγκοι σε πανηγύρια
Ιδιωτικά πανεπιστήμια – ΙΕΚ
Θέατρα – κινηματογράφοι – συναυλίες
Τραγουδιστές – συγκροτήματα – χορευτές
Καταστήματα Sex Shop
Όλες αυτές οι κατηγορίες μέχρι σήμερα δεν είχαν την υποχρέωση να δέχονται πληρωμή με κάρτες, ενώ πλέον δέχονται μετρητά έως 500 € ή κάρτες.
Ο αντίλογος
Σε κάθε περίπτωση, πάντα υπάρχει και η αντίθετη γνώμη. Πολλοί είναι εκείνοι που δεν αισθάνονται «άνετα» με τη χρήση του πλαστικού χρήματος. Ο λόγος δεν είναι ότι θέλουν να φοροδιαφύγουν, ανησυχούν όμως για παραβίαση των προσωπικών τους δεδομένων.
Άλλωστε, η αλήθεια είναι ότι η χρήση μετρητών προσφέρει μία μεγαλύτερη αίσθηση ελευθερίας, η οποία όμως, δυστυχώς, έχει συνδυαστεί έντονα και με φαινόμενα φοροδιαφυγής.
Επίσης, πολλοί δεν αισθάνονται ασφάλεια να βρίσκεται όλη η περιουσία τους σε μία… κάρτα, και προτιμούν να έχουν πραγματικά χρήματα στα χέρια τους.
Σε κάθε περίπτωση, η επόμενη ημέρα στις συναλλαγές ανήκει ξεκάθαρα στο «πλαστικό» χρήμα, αφού το κράτος θεωρεί ότι εκεί βρίσκεται η απάντηση στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Προκειμένου να πειστούν οι πολίτες, τους προσφέρονται διάφορες ευκολίες (όπως οι πληρωμές μόνο με το κινητό, οι αναλυτικές λίστες με τα έξοδα, ο έλεγχος του τραπεζικού τους λογαριασμού με μερικά “κλικ”) κ.ο.κ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται όχι για μία νέα τάση αλλά για μία νέα πραγματικότητα, που ήρθε για να μείνει. Με την ελπίδα να μην επιβεβαιωθούν ποτέ οι φόβοι των σκεπτικιστών.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
