Σε νέα μονοπάτια – αειφορίας, βιωσιμότητας και ενίσχυσης των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών – μπαίνει o ελληνικός τουρισμός το 2024, με το σύνολο των θεσμικών φορέων και των εκπροσώπων της αγοράς να συνηγορούν στην επιτακτική ανάγκη του μοντέλου, υπό τη δαμόκλειο σπάθη του υπερτουρισμού.
Τα θεμέλια αυτής της αλλαγής μπήκαν ήδη από το 2023, αφού συντελέστηκε μια σημαντική αλλαγή στον δημόσιο διάλογο σχετικά με τη βαρύτητα της βιωσιμότητας περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά. Τις προτεραιότητες για να επιτευχθούν οι στόχοι αλλαγής σελίδας της βαριάς οικονομίας έθεσαν οι συμμετέχοντες στο φετινό συνέδριο του ΣΕΤΕ. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων και διευθύνων σύμβουλος του Ελ. Βενιζέλος Γιάννης Παράσχης ανακοίνωσε μία νέα πρωτοβουλία του ΣΕΤΕ εντός του 2024, για την ανάπτυξη μεθοδολογίας και εργαλείων για τη μετάβαση και πιστοποίηση των τουριστικών επιχειρήσεων προς βιώσιμη λειτουργία. Ο ίδιος αναφέρθηκε επίσης στους στρατηγικούς πυλώνες του Συνδέσμου για τα επόμενα χρόνια (επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα, υποδομές, διαχείριση προορισμών, αγορά εργασίας) τονίζοντας ότι «οι λύσεις για τα θέματα αυτά είναι απαραίτητο να εντάσσονται σε ολοκληρωμένη προσέγγιση ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού, με άξονα τη βιωσιμότητα και ότι η διαμόρφωση ενός βιώσιμου και περιβαλλοντικά υπεύθυνου τουριστικού επιχειρείν αποτελεί μονόδρομο αν θέλουμε ο ελληνικός τουρισμός να συνεχίσει τη θετική του πορεία και το brand Ελλάδα να διατηρηθεί στην κορυφή».
Αφήνοντας πίσω τη μονοκατεθυντήρια ανάπτυξη μέσω ήλιου & θάλασσας, συντίθεται πλέον ένα τουριστικό προϊόν – πρότυπο στο διεθνές περιβάλλον που θα αναπτύσσεται με γνώμονα το μέτρο, την ισορροπία και τις αρχές της βιωσιμότητας. Χαρακτηριστικό είναι ότι κεφάλαια ύψους 322 εκατομμύριων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν σε έργα για την ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού, με στόχο την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Κατά τα λοιπά 28,3 εκατ. θα διατεθούν για την προώθηση του τουρισμού υγείας κι ευεξίας (και μέσω αξιοποίησης των ιαματικών πηγών), ενώ 17,2 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη δικτύου αγροδιατροφής, γαστρονομίας και τουρισμού.
Οι νέες τάσεις φαίνεται, μάλιστα, ότι αρχίζουν να έχουν αντίκτυπο στην αγορά: σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής και Αργοσαρωνικού, το 34% των επισκεπτών της Αθήνας σχεδιάζει τα ταξίδια του με βάση την αειφορία, αλλά με την προϋπόθεση ότι δεν του δημιουργεί κάποια δυσκολία. Το 23%, δηλαδή σχεδόν ένας στους 4 λαμβάνει σοβαρά υπόψη την αειφορία κατά τον σχεδιασμό ενός ταξιδιού.
Με βάση αυτή την αναπτυξιακή λογική θα νομοθετηθεί εντός του 2024 το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον τουρισμό, το οποίο θα θέσει σταθερές και ξεκάθαρες βάσεις για την χρήση της γης στην τουριστική ανάπτυξη, ενώ έπεται η δημιουργία Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών (οι γνωστοί DMMOs) με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Μέσα από το νέο «πράσινο» τέλος που επιβάλλεται μετά την ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου, ο ξενοδοχειακός κλάδος από την πλευρά του καλείται να συνεισφέρει πάνω από 300 εκατ. ευρώ ετησίως, συνδεόμενος με την έννοια της ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση.
Τα παραδείγματα των Costa Navarino & Metaxa Hospitality Group
Χαρακτηριστικό παράδειγμα υιοθέτησης κανόνων της αειφόρου ανάπτυξης αποτελεί το Costa Navarino, με την ΤΕΜΕΣ να έχει μειώσει τις λειτουργικές εκπομπές ρύπων κατά 80% για το 2022 (σε σχέση με το 2019), για το σύνολο του μεσσηνιακού προορισμού. Οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι έχουν ορίζοντα υλοποίησης το 2034, ενώ ήδη μέχρι το 2030 η ΤΕΜΕΣ στοχεύει σε 100% ποσοστό προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Μακροπρόθεσμος στόχος της για το 2050, είναι η επίτευξη net-zero λειτουργίας όλων των εγκαταστάσεων. Στο επίκεντρο της αειφόρου ανάπτυξης είναι και η βέλτιστη διαχείριση των φυσικών πόρων, η μείωση της χρήσης του πλαστικού, καθώς και η προστασία και ανάδειξη της μεσσηνιακής φύσης.
Επίσης, σχεδιάζει τα νέα της έργα με βάση τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Οι εγκαταστάσεις του Navarino Dunes, για παράδειγμα, βρίσκονται σε συμφωνία με τα μορφολογικά πρότυπα και την κλίμακα της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, διασφαλίζοντας την ήπια προσαρμογή στο τοπίο και την απρόσκοπτη θέα του ορίζοντα και των κορυφογραμμών. Επίσης, ο σχεδιασμός του Mandarin Oriental ευθυγραμμίζεται με τις αρχές βιώσιμης ανάπτυξης του προορισμού. Με στόχο την ισορροπημένη σύνθεση αρχιτεκτονικής και φυσικού τοπίου, το resort περιλαμβάνει υπόσκαφες βίλες με πράσινες στέγες, που ενσωματώνονται στη φυσική τοπογραφία. Ο σχεδιασμός και ο προσανατολισμός των κτιρίων βελτιστοποιεί τη χρήση φυσικών στοιχείων, οδηγώντας σε συνολική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης.
Σε μία άλλη πτυχή της βιωσιμότητας, αυτή που εστιάζει σε πρακτικές συνδεόμενες με τα τρόφιμα και τις προμήθειες, έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του ο όμιλος Μεταξά. Στο χαρτοφυλάκιο του ομίλου ανήκουν τα Creta Maris Beach Resort στη Χερσόνησο του Ηρακλείου, TUI Magic Life Candia Maris στην Αμμουδάρα του Ηρακλείου, Santo Maris Oia Luxury Suites & Spa στη Σαντορίνη, ενώ στα σκαριά είναι το νέο Cape Tholos στην Κρήτη. Η Metaxa Hospitality Group υλοποιεί ήδη δύο προγράμματα που αφορούν στην ιδιοπαραγωγή τροφίμων στα ξενοδοχεία του ομίλου και στην εφαρμογή πρακτικών καλλιέργειας και κηπευτικής που εξαλείφουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Στους κήπους των ξενοδοχείων του ομίλου καλλιεργούνται βιολογικά βότανα, βιολογικά φρούτα και καρποί και βιολογικοί λαχανόκηποι που προμηθεύουν τις εγκαταστάσεις, όπως το εστιατόριο «Pithos» του Creta Maris Beach Resort.
Την ίδια ώρα, η πολιτική προμηθειών της Metaxa διαμορφώνεται βάσει της σχέσης του ομίλου με εθνικούς και τοπικούς παραγωγούς. Το 72,9% των προμηθευτών των ξενοδοχείων βρίσκονται στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κρήτη. Συγκεκριμένα, το 92% των προμηθειών σε 20 κύριες κατηγορίες προϊόντων, όπως ελληνικά επιδόρπια, γιαούρτι, αυγά, ζυμαρικά, πραγματοποιείται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
