Η τάση του μινιμαλισμού αναδεικνύεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Κι αυτό είναι κάτι που αποτελεί πρόκληση για εκείνους που έλκονται από τα παλιά αντικείμενα, νοσταλγούν τις παλιές εποχές και δυσκολεύονται να αποχωριστούν αντικείμενα που δεν τους είναι χρήσιμα. Και μόνο η ιδέα να απαλλαγούν από στοίβες παλιών περιοδικών και ρούχων που δεν φοράνε, τους προκαλεί άγχος και στρες.
Ωστόσο, σε μια εποχή όπου όλα τείνουν να γίνουν ψηφιακά, οι άνθρωποι δεν έχουν να παλέψουν μόνο με το να απαλλαγούν από εκείνα που μαζεύουν στα σπίτια τους – οι υπολογιστές τους είναι επίσης γεμάτοι από άχρηστα αρχεία και δεδομένα.
Τι είναι το digital hoarding;
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Social Media and Society ορίζει το digital hoarding – ψηφιακό αποθησαυρισμό- ως την αποθήκευση και συσσώρευση μεγάλου όγκου ηλεκτρονικών αρχείων.
Φωτογραφίες και βίντεο, έγγραφα και αρχεία, emails, αναρτήσεις στα social media, σύνδεσμοι και σελιδοδείκτες, όλα αποθηκεύονται.
Τί κρύβεται από πίσω;
Η επιθυμία να διατηρήσουν εικόνες που έχουν συναισθηματική αξία για εκείνους και ο φόβος ότι μπορεί να χαθούν αναμνήσεις, οδηγούν τους ανθρώπους να συγκεντρώνουν πολύ μεγάλα αρχεία φωτογραφιών και βίντεο. Η απροθυμία να σβήσουν άχρηστα αρχεία και έγγραφα, από την άλλη πλευρά, και ο φόβος ότι μπορεί κάποια από αυτά να τους είναι χρήσιμα στο μέλλον φέρνει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση τους.
Η αναβλητικότητα παίζει επίσης το ρόλο της στη διαγραφή και οργάνωση των emails που παραμένουν στο inbox επ’ άπειρον με τη δικαιολογία ότι ενδέχεται να έχουν πληροφορίες που θα μας χρειαστούν κάποια στιγμή. Το ίδιο συμβαίνει και με τους αποθηκευμένους συνδέσμους και σελιδοδείκτες που κρατάμε για να διαβάσουμε και ανατρέξουμε όταν θα βρούμε χρόνο -ποτέ δηλαδή.
Και δεν είναι μόνο αυτά. Παιχνίδια και εφαρμογές, ακόμα και αν δεν τα χρησιμοποιούμε, παραμένουν εγκατεστημένα εξαιτίας της απροθυμίας των ανθρώπων να αποχωριστούν πράγματα που κάποτε τους έφερναν χαρά ή εξαιτίας του φόβου ότι θα χάσουν επιλογές ψυχαγωγίας ή οφέλη που συνδέονται με αυτά.
Σύμφωνα με έρευνα της Digital Health, η ψηφιακή αποθήκευση μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβής με τη συσσώρευση φυσικών αντικειμένων. Η έρευνα υπογραμμίζει ότι μπορούμε να συνδεθούμε τόσο έντονα με τα ψηφιακά υπάρχοντά μας όσο και με τα υπόλοιπα και ότι αυτή η συνήθεια -που βασίζεται στην προσκόλληση- μπορεί να έχει τον ίδιο συναισθηματικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο με τη φυσική αποθησαύριση.
Η ψηφιακή αποθησαύριση παραμένει κάτι καινούριο και δεν έχει ερευνηθεί ακόμη αρκετά, δεδομένου ότι αποτελεί μια νέα τάση -που διαδίδεται ωστόσο όλο και περισσότερο. Και καθώς αυξάνεται, η ανάγκη κατανόησης των αιτιών που την προκαλεί και των συμπτωμάτων που επιφέρει γίνεται μεγαλύτερη.
Μπορείτε να αναρωτηθείτε
Για να αντιμετωπιστεί αυτή η ανάγκη, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Computers in Human Behaviour ανέπτυξε ένα ερωτηματολόγιο 10 σημείων που μετράει τις συνήθειες ψηφιακού αποθησαυρισμού. Σε μια κλίμακα που κυμαίνεται από το “Συμφωνώ Απόλυτα” μέχρι το “Διαφωνώ Απόλυτα”, οι συμμετέχοντες δηλώνουν το πόσο συμφωνούν:
Θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαγράψω παλιά ή αχρησιμοποίητα αρχεία.
Τείνω να συγκεντρώνω ψηφιακά αρχεία, ακόμη και όταν δεν σχετίζονται άμεσα με τη δουλειά μου.
Η διαγραφή ορισμένων αρχείων θα ήταν σαν τη διαγραφή ενός αγαπημένου προσώπου.
Αν διαγράψω ορισμένα αρχεία, νιώθω ανησυχία για αυτό μετά.
Αντιστέκομαι σθεναρά στη διαγραφή ορισμένων αρχείων.
Αισθάνομαι έντονα ότι κάποια αρχεία μπορεί να είναι χρήσιμα κάποια μέρα.
Χάνω την αίσθηση του πόσα ψηφιακά αρχεία έχω.
Η διαγραφή ορισμένων αρχείων θα ήταν σαν να χάνω μέρος του εαυτού μου.
Το να σκέφτομαι να διαγράψω ορισμένα αρχεία μου προκαλεί συναισθηματική ενόχληση.
Μερικές φορές δυσκολεύομαι να βρω ορισμένα αρχεία επειδή έχω τόσα πολλά.
Το ερωτηματολόγιο έρχεται να βοηθήσει εκείνους που δυσκολεύονται με τη… διαγραφή κάνοντας τους να σκεφτούν τους λόγους που κρύβονται από πίσω. Συναισθηματική προσκόλληση, φόβος απώλειας, πίστη ότι θα είναι χρήσιμα μελλοντικά, ό,τι κι αν είναι αυτό, φαίνεται να μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Η διαγραφή μπορεί να φαίνεται πολύ δύσκολη για κάποιους, ειδικά στην ψηφιακή εποχή όπου η διατήρηση και αποθήκευση αναμνήσεων είναι πιο εύκολη από ποτέ. Η αναγνώριση του ψυχολογικού μοτίβου που οδηγεί στην αχρείαστη συγκέντρωση αρχείων, είναι το πρώτο βήμα για την απόκτηση μια υγιούς σχέσης με τα ψηφιακά μας υπάρχοντα.
Κι αν διαπιστώνετε ότι το μέγεθος των αρχείων δυσκολεύει πια την περιήγηση στον υπολογιστή ή το κινητό μας, ίσως αξίζει να αναζητήσετε τους τρόπους εκείνους που θα σας βοηθήσουν να αφήσετε πίσω σας πράγματα και να δημιουργήσετε χώρο για καινούρια.
Με πληροφορίες από Forbes
Photo: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
