Υπάρχουν στρατηγικές για τη λήψη καλύτερων αποφάσεων;

Τρεις στρατηγικές για τη λήψη καλύτερων αποφάσεων

Στην καθημερινή μας ζωή, ερχόμαστε αντιμέτωποι με αμέτρητες αποφάσεις, που κυμαίνονται από απλές καθημερινές επιλογές μέχρι σημαντικές αποφάσεις που αλλάζουν τη ζωή μας. Ο τρόπος με τον οποίο λαμβάνουμε αυτές τις αποφάσεις μπορεί να έχει βαθύτατο αντίκτυπο στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή. Ωστόσο, η διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι συχνά γεμάτη με προκαταλήψεις και γενικεύσεις, που μπορεί να μην οδηγήσουν στα ιδανικά αποτελέσματα.

Μια τέτοια προκατάληψη, που συνήθως επηρεάζει τη λήψη αποφάσεων, είναι η προκατάληψη της αυτοεξυπηρέτησης (self-serving bias), η οποία μας οδηγεί να ερμηνεύουμε τις πληροφορίες με τρόπο που επιβεβαιώνει τις υπάρχουσες πεποιθήσεις μας και εξυπηρετεί το προσωπικό μας συμφέρον.

Η προκατάληψη της αυτοεξυπηρέτησης

Αυτού του είδους η προκατάληψη μπορεί να εμποδίσει την ικανότητά μας να λαμβάνουμε καλά ενημερωμένες αποφάσεις, καθώς μας κάνει να παραβλέπουμε ή να απορρίπτουμε αντιφατικές πληροφορίες, να ενισχύουμε τις δικές μας προοπτικές και να περιορίζουμε την προθυμία μας να εξετάσουμε εναλλακτικές απόψεις. Αυτή η προκατάληψη όχι μόνο μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένη λήψη αποφάσεων, αλλά μπορεί επίσης να συμβάλει σε συγκρούσεις και να εμποδίσει τη συνεργασία όταν τα πολύπλοκα προβλήματα απαιτούν διαφορετικές προοπτικές.

Διαβάστε ακόμα: Γιατί η Tesla αποφάσισε να διαφημιστεί;

Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν στρατηγικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να καταπολεμήσουμε την self-serving προκατάληψη και να λάβουμε καλύτερες, πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις.

Eξέταση της πηγής των πληροφοριών

Η εξέταση της πηγής των πληροφοριών στις οποίες βασίζεται κανείς είναι ζωτικής σημασίας για τη λήψη καλά ενημερωμένων αποφάσεων. Είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε μια κριτική νοοτροπία και να αξιολογήσουμε την προέλευση και την αξιοπιστία των πληροφοριών που χρησιμοποιούνται.

Κατανοώντας σε βάθος από πού προέρχονται οι πληροφορίες, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι αποφάσεις μας βασίζονται σε σχετικά και αξιόπιστα δεδομένα. Η προσέγγιση αυτή βοηθά στην αποφυγή προκαταλήψεων που μπορεί να προκύψουν από την επιλεκτική ερμηνεία των πληροφοριών, αλλά και από το να πέσει κανείς θύμα της προκατάληψης επιβεβαίωσης (confirmation bias). Με την ενεργή εξέταση της πηγής, μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα και την ακρίβεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων.

Αντιπαραθέτοντας προηγούμενες λάθος αποφάσεις

Η ενασχόληση με την αντιπαραθετική σκέψη είναι μια πολύτιμη στρατηγική για την ενίσχυση της λήψης αποφάσεων. Με τη διερεύνηση εναλλακτικών τρόπων δράσης που θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί στο παρελθόν, μπορεί κανείς να αποκτήσει πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τους παράγοντες που επηρέασαν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Αυτό περιλαμβάνει την εξέταση διαφορετικών επιλογών και τον οραματισμό των πιθανών συνεπειών κάθε επιλογής.

Κατά τον αναστοχασμό προηγούμενων αποφάσεων και των αποτελεσμάτων τους, μπορούμε να εντοπίσουμε τους παράγοντες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των επιλογών μας. Μπορούμε επίσης να κατανοήσουμε τον αντίκτυπο διαφορετικών ενεργειών ή αποφάσεων που θα μπορούσαν να είχαν ληφθεί. Η διαδικασία αυτή βοηθά στην ανάπτυξη μιας βαθύτερης κατανόησης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και των υποκείμενων κινήτρων ή προκαταλήψεων που μπορεί να επηρέασαν την αρχική επιλογή. Εν τέλει, η ενασχόληση με την αντιφατική σκέψη ενισχύει τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων και διευκολύνει καλύτερα αποτελέσματα αποφάσεων στο μέλλον.

Η περίπτωση της Microsoft

Ένας ακόμα τρόπος για να καταπολεμήσουμε τις προκαταλήψεις είναι να αναζητήσουμε πληροφορίες που αμφισβητούν τις πεποιθήσεις και τις υποθέσεις μας. Αυτό μπορεί να είναι άβολο, καθώς μπορεί να απειλήσει την ταυτότητα και την κοσμοθεωρία μας, αλλά είναι ένα βασικό βήμα για την ανάπτυξη μιας πιο διαφοροποιημένης και ενημερωμένης προοπτικής.

Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Ένας τρόπος είναι να εκθέτουμε σκόπιμα τον εαυτό μας σε διαφορετικές οπτικές γωνίες, προκειμένου να διευρύνουμε την κατανόησή μας για ένα ζήτημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της στρατηγικής είναι ο CEO της Microsoft, Satya Nadella. Όταν ανέλαβε τον ρόλο του το 2014, αναγνώρισε ότι η εστίαση της εταιρείας στα Windows και το Office περιόριζε τις δυνατότητες ανάπτυξής της. Η εταιρεία δεν χρειαζόταν μόνο μια νέα στρατηγική, αλλά έπρεπε να εξελιχθεί και η κουλτούρα της.

Διαβάστε ακόμα: Η Barbie είναι εξαιρετικό παράδειγμα μάρκας

Προκειμένου, λοιπόν, να διευρύνει τους ορίζοντες της εταιρείας, ο Nadella αναζήτησε ταλέντα από διαφορετικά υπόβαθρα και κλάδους, τα οποία έφεραν μαζί τους ένα ευρύ φάσμα προοπτικών. Ενθάρρυνε επίσης τους υπαλλήλους της Microsoft να πειραματίζονται και να αναλαμβάνουν ρίσκα, ακόμη και αν αυτό σήμαινε αποτυχία στην πορεία. Εκθέτοντας σκόπιμα τον εαυτό του και την ομάδα του σε διαφορετικές προοπτικές και νέες ιδέες, ο Nadella κατάφερε να μετατρέψει τη Microsoft σε μια πιο καινοτόμο και πελατοκεντρική εταιρεία, με ανανεωμένη εστίαση στο cloud computing και την τεχνητή νοημοσύνη.

Σε έναν κόσμο όπου οι αποφάσεις διαμορφώνουν τη ζωή μας και τον κόσμο γύρω μας, η εφαρμογή αυτών των στρατηγικών μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε επιλογές που βασίζονται σε ορθή επιχειρηματολογία, προσεκτική ανάλυση και γνήσια αναζήτηση της αλήθειας.

Με πληροφορίες από Harvard Business Review

Photo: Unsplash