Ο ρόλος της συναισθηματικής νοημοσύνης στη διαχείριση του άγχους
Η αστάθεια της αγοράς εργασίας που προκλήθηκε από την πανδημία του κορονοϊού, το κύμα απολύσεων ακόμη και σε πολυεθνικές επιχειρήσεις, καθώς και η αύξηση του πληθωρισμού -που κάνει τους μισθούς να μην επαρκούν- δημιουργούν μεγάλη ανησυχία στους εργαζόμενους όλων των βαθμίδων και των ηλικιών.
Μέσα σε αυτό παγκόσμιο χάος, που κάποιοι χαρακτηρίζουν ως “μόνιμη κρίση”, οι εργοδότες συχνά καλούνται να διαχειριστούν το άγχος των εργαζομένων τους, προκειμένου να μην γίνει επιβλαβές τόσο για τους ίδιους τους εργαζόμενους, όσο και για την παραγωγικότητά τους.
Διαβάστε ακόμα: Είναι τελικά το άγχος ωφέλιμο στην εργασία;
Τι σημαίνει, όμως, διαχείριση του άγχους;
Η διαχείριση του άγχους αναφέρεται στις διάφορες τεχνικές και στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση και την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεών του στην ψυχική και σωματική μας ευεξία. Ενώ συνήθως περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως ο διαλογισμός, η άσκηση και η βαθιά αναπνοή, η διαχείριση του στρες μπορεί να πάρει διαφορετικές σημασίες για κάθε άτομο.
Ωστόσο, ο όρος “διαχείριση του άγχους” μοιάζει λάθος, επειδή υπονοεί ότι το άγχος είναι κάτι που μπορεί να εξαλειφθεί ή να ελεγχθεί πλήρως. Στην πραγματικότητα, το άγχος είναι ένα φυσικό μέρος της ζωής και η εκμάθηση της διαχείρισής του έχει να κάνει περισσότερο με την εξεύρεση υγιών τρόπων για να ξεπεραστεί παρά με την προσπάθεια πλήρους εξάλειψής του.
Μήπως τελικά το άγχος δεν είναι τόσο κακό;
Το άγχος είναι συνέπεια της πολύπλευρης φύσης της ζωής μας, η οποία περιλαμβάνει ανταγωνιστικές προτεραιότητες και εσωτερικές και εξωτερικές απαιτήσεις που διεκδικούν το χρόνο και την προσοχή μας. Δεν είναι απλώς κάτι που πρέπει να διαχειριστούμε, αλλά, αντίθετα, πρέπει να προσπαθήσουμε να εξοπλίσουμε τους εαυτούς μας με επαρκείς πόρους για την αντιμετώπισή του.
Αυτό σημαίνει να διευρύνουμε την ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε τις απαιτήσεις της ζωής τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Όταν είμαστε επαρκώς εξοπλισμένοι και βλέπουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και τις περιστάσεις μας με συμπονετική διαύγεια, όχι μόνο ελαχιστοποιούμε τις αντιδράσεις του στρες αλλά και αυξάνουμε την ικανότητά μας να περιηγούμαστε με ευκολία σε καταστάσεις που προκαλούν στρες.
Κάθε άνθρωπος βιώνει διαφορετικά επίπεδα προσωπικού και εργασιακού στρες. Αυτό, όμως, που όλοι έχουν ως κοινό, είναι η αντίληψη ότι “το άγχος κάνει κακό”. Σίγουρα, σε υπερβολικό βαθμό μπορεί να αποβεί επιζήμιο για τη συναισθηματική, ψυχική και σωματική υγεία ή ακόμη και να εμποδίσει την άσκηση της ίδιας της εργασίας. Όμως μικρές ποσότητες άγχους μπορούν στην πραγματικότητα να μας βοηθήσουν να συγκεντρωθούμε καλύτερα και να μας παρακινήσουν να πετύχουμε τους στόχους μας.
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με τους ηγέτες των επιχειρήσεων;
Οι παρατεταμένες αντιδράσεις στρες που δεν αντιμετωπίζονται μπορούν να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις για τους ηγέτες και τους χώρους εργασίας. Το παρατεταμένο άγχος στο χώρο εργασίας μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στη σωματική, συναισθηματική και πνευματική ευεξία των εργαζόμενων, οδηγώντας σε δυνητικά επιβλαβείς συμπεριφορές. Σε οργανωτικό επίπεδο, τα στρεσογόνα περιβάλλοντα μπορούν να οδηγήσουν σε κακή απόδοση, πολλές απουσίες, χαμηλό ηθικό και πολλά άλλα αρνητικά αποτελέσματα.
Επομένως, τι χρειάζονται οι ηγέτες για να “διαχειριστούν” το άγχος; Τους κατάλληλους πόρους. Κι αυτοί δεν είναι άλλοι από τα εργαλεία συναισθηματικής νοημοσύνης: ευελιξία, ανοχή και αισιοδοξία. Η ευελιξία αναφέρεται στην ικανότητα των ανθρώπων να προσαρμόζονται σε απροσδόκητες καταστάσεις. Η ανοχή έχει να κάνει με το πώς αντιμετωπίζουν το στρες που βιώνουν. Και η αισιοδοξία σχετίζεται με την προοπτική που διατηρούν κατά τη διάρκεια δύσκολων περιστάσεων.
Αυτά τα τρία “εργαλεία” μαζί, μας επιτρέπουν να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά το άγχος βελτιώνοντας την ικανότητά μας να περιηγούμαστε σε δύσκολες καταστάσεις με ανθεκτικότητα, ψυχραιμία και θετική στάση.
Η διαχείριση του άγχους, λοιπόν, δεν έχει να κάνει μόνο με τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεών του στη ζωή, αλλά και με τη σωστή προμήθεια πόρων για να διευρύνουμε την ικανότητά μας να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της ζωής. Τα εργαλεία συναισθηματικής νοημοσύνης είναι απαραίτητα για την επίτευξη αυτής της ισορροπίας.
Τα κύρια συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι η αυτοδιαχείριση, η παρακίνηση, η αυτογνωσία, η ενσυναίσθηση και οι κοινωνικές δεξιότητες. Αυτά τα χαρακτηριστικά και η ουσία της συναισθηματικής νοημοσύνης την θέτουν ως κύριο παράγοντα για την επιτυχία και την ανάπτυξη υγειών διαπροσωπικών σχέσεων τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Μάλιστα, αυτά είναι που θα ξεχωρίσουν έναν leader από έναν manager.
Το θέμα είναι να κατανοήσουμε όλοι, εργαζόμενοι και ηγέτες, πώς αυτά τα τρία χαρακτηριστικά αλληλεπιδρούν και πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ισορροπία μεταξύ όλων αυτών, αξιοποιώντας συνειδητά ό,τι έχουν να μας προσφέρουν αυτές οι δεξιότητες – που φυσικά μας είναι διαθέσιμες στην παιδική ηλικία, αλλά συχνά απουσιάζουν στην ενήλικη ζωή.
Με πληροφορίες από Fast Company
Photo: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
