Ενσωμάτωση των έξυπνων ρομπότ στην καθημερινή ζωή
Η τρέχουσα έρευνα στη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη αναπτύσσει νέες μηχανές – ρομπότ που δεν εκτελούν απλώς επαναλαμβανόμενες ή τετριμμένες εργασίες, αλλά μαθαίνουν μέσω της μίμησης και της αλληλεπίδρασης με τους ανθρώπους, συνεργαζόμενες ως συνεργάτες.
Θα πρέπει να έχουμε ειδικούς νόμους για τη διαχείριση των ρομπότ; Το ερώτημα δεν συζητείται ακόμη στα κοινοβούλια και στις στήλες των εφημερίδων, αλλά τα ρομπότ που βρίσκονται υπό ανάπτυξη γίνονται τόσο έξυπνα στο να μαθαίνουν να αλληλεπιδρούν όπως οι άνθρωποι, ώστε είναι θέμα χρόνου.
Η περίπτωση του Atlas της Boston Dynamics
Το ρομπότ Atlas της αμερικανικής εταιρείας σχεδιασμού μηχανικής και ρομποτικής, Boston Dynamics, γίνεται φέτος 10 χρονών. Πρόκειται για ένα δίποδο ανθρωποειδές ρομπότ, το οποίο στο site της εταιρείας περιγράφεται ως μια πλατφόρμα “σχεδιασμένη για να διευρύνει τα όρια της κινητικότητας ολόκληρου του σώματος”.
Διαβάστε ακόμα: Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να εξηγήσει το νόημα της ζωής;
Σε ένα demo που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα, το ρομπότ δείχνει να έχει “ικανότητες λαβής”. Το βλέπουμε να παραδίδει μια τσάντα εργαλείων σε έναν εργάτη που στέκεται σε μια πλατφόρμα δεύτερου ορόφου. Για να φτάσει στον εργάτη, το ρομπότ πρώτα φτιάχνει μόνο του μια γέφυρα, χρησιμοποιώντας μια ξύλινη σανίδα για να διασχίσει ένα κενό μέσα στη σκαλωσιά. Μόλις ολοκληρωθεί η εργασία του, ο Atlas πηδάει πίσω σε μια μικρή πλατφόρμα στο έδαφος και κάνει μερικές τούμπες.
Το ρομπότ μπορούσε ήδη να τρέξει και να πηδήξει σε πολυεπίπεδα εδάφη χάρη στα πόδια του. Τώρα, όμως έχει και χέρια. Αυτές οι υποτυπώδεις λαβές δίνουν νέα ζωή στο ρομπότ. Ξαφνικά, αντί να είναι ένα ευκίνητο pack mule cart, το Atlas γίνεται κάτι πιο κοντά σε άνθρωπο, με την ικανότητα να σηκώνει και να αφήνει οτιδήποτε μπορεί να πιάσει ανεξάρτητα.
Το Atlas της Boston Dynamic είναι μια ερευνητική πλατφόρμα και δεν διατίθεται για αγορά. Είναι εδώ και καιρό ο πρωταγωνιστής πολλών viral βίντεο, και έχει αποδείξει αποτελεσματικά τις ρομποτικές δυνατότητες της Boston Dynamic. Στον μικρό κόσμο της ανθρωποειδούς ρομποτικής, λίγοι ανταγωνιστές έχουν δείξει παρόμοιες δυνατότητες του Atlas. Μόνο το Robonaut της NASA προσφέρει παρόμοιες λαβές που μοιάζουν με χέρια.
Το να βλέπει κανείς τέτοια επιδεξιότητα και ευκινησία σε ένα ρομπότ είναι πράγματι αξιοθαύμαστο. Αλλά τι μπορεί να συνεπάγεται για τους ανθρώπους, αν κάποια στιγμή κάποιο από αυτά τα ρομπότ βγει στην αγορά και γίνει μέρος της καθημερινής ζωής;
Πόσο ασφαλές είναι να μπουν τα ρομπότ στη ζωή μας;
Στο παρελθόν, τα ρομπότ αναπτύσσονταν για έναν και μόνο σκοπό και διατηρούνταν σε εργοστάσια παραγωγής ή χρησιμοποιούνταν για βιομηχανικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, στο εργοστάσιο της Toyota στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας χρησιμοποιούνται γιγαντιαία ρομπότ για να συγκολλούν τα πλαίσια των αυτοκινήτων. Αυτού του είδους τα ρομπότ είναι ακίνητα και είναι καθηλωμένα στα “κλουβιά” τους για λόγους ασφαλείας.
Πολλές φορές, έχουν υπάρξει προβληματισμοί σχετικά με το αν μπορούμε να βγάλουμε τα ρομπότ από τα “κλουβιά” τους. Όταν, πριν από αρκετά χρόνια, ο Robonaut -ο βοηθός αστροναύτη της NASA- αναπτύχθηκε για να βοηθήσει τους αστροναύτες, ο ρομποτικός κορμός του ήταν το αντικείμενο μιας ομιλίας στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης, όπου επιστήμονες και μηχανικοί εξήγησαν προσεκτικά τις προφυλάξεις που είχαν λάβει για να γεμίσουν τον “Ρομποναύτη” με περιτύλιγμα που θα μπορούσε να αμβλύνει τυχόν απρόβλεπτες συγκρούσεις με ανθρώπους.
Τα συστήματα αυτά έχουν σχεδιαστεί για να μαθαίνουν και να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, αλληλεπιδρώντας με τους ανθρώπους με κοινωνικά κατάλληλους τρόπους, ερμηνεύοντας τις ανθρώπινες ανάγκες και προθέσεις.
Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνία έχει όλο και περισσότερο ανάγκη από ηθικούς κανόνες που θα διέπουν τα ρομπότ, όπως αυτοί που έθεσε ο συγγραφέας επιστημονικών βιβλίων Isaac Asimov το μακρινό 1942 στο “Runaround” – το διήγημα που αποτέλεσε μέρος της έμπνευσης για την ταινία του 2004 “I, Robot” με πρωταγωνιστή τον Will Smith.
Ο Asimov πρότεινε ότι ένα ρομπότ θα πρέπει να υπακούει σε όλες τις εντολές που του δίνουν οι άνθρωποι και να διατηρεί τον εαυτό του εφόσον δεν προκαλεί βλάβη στους ανθρώπους.
Ο προγραμματισμός τους
Κάθε κινητός βοηθός ρομπότ που περπατά με ελεύθερη μορφή έχει αλγοριθμικές ρίζες. Θα προγραμματίζεται και θα ελέγχεται από κώδικα υπολογιστή γραμμένο από ανθρώπους, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθησης. Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις που λαμβάνει το ρομπότ θα προκύπτουν με τη χρήση τεχνητής λογικής. Αυτό δεν είναι το ίδιο με την ανθρώπινη λογική, ούτε δημιουργεί πραγματική συνεργασία.
Για να μπορέσει κάποιος να συνεργαστεί, κάθε μέρος πρέπει να απαρνηθεί αυτό που μπορεί να θέλει να κάνει σε μια δεδομένη στιγμή, για να συναντηθεί και να συνεργαστεί με άλλους που έχουν επίσης απαρνηθεί αυτό που θέλουν να κάνουν την ίδια στιγμή. Με απλά λόγια, όλα τα μέρη πρέπει να απαρνηθούν τουλάχιστον μία ατομική εξουσία για την ομαδική συνεργασία. Επί του παρόντος, επειδή αυτά τα ρομπότ δεν παρουσιάζονται σε ομαδικό πλαίσιο, δεν είναι σαφές κατά πόσο θα είναι σχεδιασμένα για συνεργασία ή αν εμείς οι άνθρωποι θα υποχωρούμε διαρκώς σε ρομπότ που δεν προγραμματίστηκαν να εξετάζουν τις επιλογές και τις αποφάσεις που μπορεί να πάρει ο άνθρωπος -ή να προσαρμόζονται σε εμάς σε πραγματικό χρόνο.
Θα ήταν πραγματικά πρόκληση να δούμε πώς αυτοί οι τύποι mobile robot θα μπορούσαν να συνεργαστούν με επιτυχία – χωρίς να προκαλούν τακτικά ατυχήματα ή να συγκρούονται μεταξύ τους. Επίσης, πως θα ήταν όταν δεν θα αλληλεπιδρούσαν μόνο με ένα άτομο, αλλά με πολλά άλλα ρομπότ, μηχανές και αυτόνομα οχήματα, ενώ οι άνθρωποι που τα περιβάλλουν ή αλληλεπιδρούν μαζί τους προσπαθούν επίσης να ολοκληρώσουν τα καθήκοντά τους.
Διαβάστε ακόμα: Μηχανές εναντίον ανθρώπου. Σενάριο επιστημονικής φαντασίας;
Πιθανότατα, όταν αυτά τα ισχυρά κινητά ρομπότ αναπτυχθούν σε χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, βιομηχανίας, στρατού ή υγειονομικής περίθαλψης, δεν θα έχουμε τρόπο να επικοινωνούμε εύκολα μαζί τους. Θα χρειαστεί να αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας για να συνεργαστούμε μαζί τους ή να υποστούμε τις συνέπειες.
Προς το παρόν το Atlas είναι αυστηρά ένα ερευνητικό έργο και δεν υπάρχουν σχέδια για την ανάπτυξή του σε κάποιο εργοτάξιο -ή οπουδήποτε αλλού- στο μέλλον. Όμως, με τον καιρό, μπορεί να υπάρξει μια τέτοια πιθανότητα και μαζί της να έρθουν νέες προκλήσεις τόσο για τα ρομπότ όσο και για εμάς, τους ανθρώπους.
Με πληροφορίες από Fast Company
Photo: Unsplash
Video: Boston Dynamics
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
