Το 2022 ήταν μία “θορυβώδης” χρονιά. Από την μία ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός, άφησαν το αρνητικό τους αποτύπωμα στη χρονιά που φεύγει. Από την άλλη, οι περιορισμοί για τον ιό υποχώρησαν στα περισσότερα μέρη του πλανήτη, δίνοντας την εντύπωση πως η πανδημία τελειώνει. Η καθημερινή ζωή εξακολουθεί να μην μοιάζει ακριβώς όπως ήταν πριν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα με την εργασία. Φέτος, έγινε ξεκάθαρο ότι πολλοί από εμάς δεν θα επιστρέψουμε ποτέ στον εργασιακό χώρο όπως τον ξέραμε.
Αν και είναι αλήθεια ότι μάθαμε περισσότερα για το πώς μπορεί να μοιάζει ένας χώρος εργασίας την εποχή της πανδημίας, υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε ακόμα, ιδιαίτερα για τα μοντέλα εργασίας και την ισότητα. Τόσο οι εργοδότες όσο και οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να παλεύουν σε ένα τοπίο που κάθε άλλο παρά διευθετημένο είναι. Ο αγώνας για την εξουσία και για την ευελιξία εξακολουθεί να μαίνεται, παρόλο που η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ύφεση.
Η παράταση των “Μεγάλων” και “Σιωπηλών” εργασιακών φαινομένων
Ήταν το 2021, όταν ο Anthony Klotz, τότε αναπληρωτής καθηγητής διαχείρισης στο Texas A&M University των Η.Π.Α., επινόησε τον όρο “The Great Resignation”, στα ελληνικά “Η Μεγάλη Παραίτηση”. Ήταν ο όρος-κλειδί που κατάφερε να περιγράψει το μεγάλο κύμα παραιτήσεων των εργαζομένων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτός ο όρος κατάφερε να αποτυπώσει τέλεια τη μετατόπιση του εργατικού δυναμικού, μια άνευ προηγουμένου αναταραχή σε εξίσου άνευ προηγουμένου ιδιαίτερες εποχές. Παράλληλα, δημιούργησε το έδαφος για τη δημιουργία άλλων όρων που περιγράφουν την ευμετάβλητη κατάσταση της εργασίας το 2022.
Διαβάστε ακόμα: Έρευνα | Σχεδόν οι μισές γυναίκες εργαζόμενες νιώθουν burned-out
“The Great Reshuffle” (Ο Μεγάλος Ανασχηματισμός): Οι εργαζόμενοι δεν έχουν αποχωρήσει από την επιχείρηση που εργάζονται, αλλά από την θέση τους. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν ανασχηματισμό των εργαζόμενων.
“The Great Rethink” (Η Μεγάλη Επανεξέταση): Μερικοί εργαζόμενοι επανεξετάζουν τις σχέσεις τους με τη δουλειά τους και την εργασία τους γενικά, σε ορισμένες περιπτώσεις παρακινώντας τους να ζητήσουν αλλαγές ή να μετακινηθούν θέσεις.
“The Great Regret” (Η Μεγάλη Λύπη): Μερικοί εργαζόμενοι που εγκατέλειψαν τη δουλειά τους έχουν εκφράσει τη λύπη τους που παραιτήθηκαν ή βρήκαν διαφορετική δουλειά.
“The Great Remorse” (Οι Μεγάλες Τύψεις) : Ομοίως, ορισμένοι από αυτούς τους εργαζόμενους με λύπη αγωνίζονται να βρουν νέες θέσεις και μετανιώνουν που πήραν την απόφαση να παραιτηθούν.
“The Great Breakup” (Ο Μεγάλος Χωρισμός): Τα ηγετικά στελέχη, και κυρίως οι γυναίκες, εγκαταλείπουν τις δουλειές τους αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες.
“The Great Disengagement” (Η Μεγάλη Αποσύνδεση): Οι εργαζόμενοι αισθάνονται όλο και περισσότερο πιο “αποκομμένοι”, πιο απομακρυσμένοι από τους εργοδότες τους.
Από την άλλη εμφανίστηκε και μία σειρά από “Σιωπηλά” φαινόμενα στον χώρο εργασίας, ειδικότερα τους τελευταίους μήνες του 2022. Η αρχή έγινε με την “Σιωπηλή Παραίτηση”, μία αθόρυβη “εγκατάλειψη” της εργασίας. Συγκεκριμένα, δεν παραιτούνται από τη δουλειά τους, αλλά από την ιδέα του να κάνουν κάτι παραπάνω. Εξακολουθούν να εκτελούν τα καθήκοντά τους, χωρίς πλέον η δουλειά να είναι η ζωή τους. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνέβαινε εδώ και δεκαετίες, αλλά επανήλθε τον Μάρτιο του 2022 μέσα από ένα βίντεο στο TikTok που έγινε γρήγορα viral.
Και αυτός ο όρος δημιούργησε ένα πρόσφορο έδαφος για τον πολλαπλασιασμό μιας οικογένειας “σιωπηλών” φαινομένων. Οι δύο μεγαλύτερες προσθήκες ήταν η “Σιωπηλή Απόλυση”, στην οποία ένας εργοδότης σπρώχνει σιωπηλά έναν εργαζόμενο σε παραίτηση αντί να τον απολύσει, και η “Σιωπηλή Προαγωγή”, μια πρακτική κατά την οποία οι εργαζόμενοι αναλαμβάνουν ακόμα περισσότερα καθήκοντα, ενώ θεωρητικά παραμένουν στην ίδια θέση και λαμβάνουν τις ίδιες αποδοχές.
Όσο κουραστικά κι αν έγιναν αυτά τα trends καθολη τη διάρκεια αυτής της χρονιάς, η άνοδός τους δεν προκαλεί έκπληξη. Κατά την τελευταία τριετία, οι εργαζόμενοι, οι εργοδότες και οι ειδικοί του HR προσπάθησαν να εξηγήσουν τα νέα φαινόμενα που αναδιαμόρφωσαν ριζικά το εργασιακό τοπίο. Πράγματι αυτοί οι όροι βοήθησαν να πουν όλοι τα βιώματά τους με το όνομά τους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αποκρυσταλλωθούν μερικές από τις μεγαλύτερες αλλαγές στη συμπεριφορά και την στάση τόσο μιας εταιρείας όσο και των εργαζομένων της.
Μισθολογική διαφάνεια -ειδικά στις Η.Π.Α.
Πριν από ένα χρόνο, η ιδέα ότι ένας εργαζόμενος θα μπορούσε να γνωρίζει τον μισθό της θέσης για την οποία υποβάλει αίτηση, φαινόταν ως επί το πλείστον μη ρεαλιστική. Ενώ πολλά ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη πολιτικές που επιβάλλουν στους εργοδότες να γνωστοποιούν τις αμοιβές, στις Η.Π.Α. η νομοθεσία για τη διαφάνεια των αμοιβών υπάρχει σε λίγες πολιτείες. Οι φετινές εξελίξεις στην διαφάνεια των προσφερόμενων μισθών, θα βοηθήσει στην ομαλή διαδικασία συνεντεύξεων καθώς και στη δημιουργία θετικής κουλτούρας στο χώρο εργασίας. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι η μισθολογική διαφάνεια μπορεί να είναι το βασικό εργαλείο για το κλείσιμο των κενών που βασίζονται σε διακρίσεις.
Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί ισχυρίζονται ότι η νομοθεσία δεν αποτελεί πανάκεια για τις μισθολογικές διαφορές που επηρεάζουν κυρίως γυναίκες, έγχρωμους και εργαζομένους που ανήκουν στην κοινότητα LGBTQ+. Μάλιστα, δεδομένου ότι οι ακριβείς μισθοί δεν αναφέρονται, είναι πιθανό οι ομάδες που επηρεάζονται περισσότερο, να εξακολουθήσουν να βρίσκονται στο χαμηλό άκρο του φάσματος.
Διαβάστε επίσης: Νέες νομοθεσίες σε όλο τον κόσμο αλλάζουν τον τρόπο που δουλεύουμε
Η κυριαρχία της υβριδικής εργασίας
Ήδη από το 2020, με την πανδημία να βρίσκεται ακόμη σε πλήρη εξέλιξη, πολλοί ήταν που συνειδητοποίησαν ότι η υβριδική εργασία ήταν το μέλλον. Η πρόβλεψη επιβεβαιώθηκε πολύ γρήγορα, καθώς χιλιάδες εταιρείες από τότε εφαρμόζουν το υβριδικό μοντέλο εργασίας πηγαίνοντας στο γραφείο δύο ή τρεις ημέρες στο γραφείο.
Δύο χρόνια μετά την πρώτη του εφαρμογή, εργαζόμενοι και εργοδότες ακόμα μαθαίνουν να ζουν με το το μοντέλο αυτό. Μάλιστα, οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να είναι διχασμένοι σχετικά με το αν είναι καλύτερο ή όχι από τις πρότερες μορφές εργασίας. Σε πολλές περιπτώσεις “χώρισε” τους εργοδότες και τους εργαζομένους και προκάλεσε ένταση μεταξύ των απομακρυσμένων υπαλλήλων και όσων επέστρεψαν στο φυσικό χώρο εργασίας. Ενώ πολλές εταιρείες ακόμα δεν έχουν αποφασίσει εάν θα επιστρέψουν στο γραφείο ή όχι, γεγονός που εξοργίζει και απογοητεύει ορισμένους εργαζόμενους.
Το κυρίαρχο ζητούμενο για την εργασία το 2023 είναι η ισορροπία μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών, που έχουν εμπλακεί σε έναν αγώνα ισχύος καθόλη τη φετινή χρονιά. Σε μεγάλο βαθμό, οι εργαζόμενοι είχαν το πάνω χέρι καθώς η αγορά εργασίας τούς ευνόησε, δίνοντάς τους διαπραγματευτική δύναμη για ζητήματα, όπως η μισθολογική διαφάνεια και η ευελιξία της υβριδικής εργασίας. Καθώς οι οικονομικές καταστάσεις αλλάζουν και η ανεύρεση μιας θέσης εργασίας γίνεται πιο δύσκολη, όμως, δεν είναι λίγοι όσοι επισημαίνουν ότι οι εταιρείες θα κερδίσουν πίσω το μέρος του εδάφους που έχουν παραχωρήσει.
Δεν θα είναι μια μετατόπιση ισχύος με μηδενικό άθροισμα, καθώς οι εργαζόμενοι δεν θα χάσουν όλα όσα κέρδισαν. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με μελέτη των Owl Labs και Global Workplace Analytics στην οποία συμμετείχαν 2.300 εργαζόμενοι στις Η.Π.Α., οι εργαζόμενοι επιθυμούν και τη νέα χρονιά να εργάζονται απομακρυσμένα, με τα δύο τρίτα να δηλώνουν ότι θα άρχιζαν αμέσως να αναζητούν νέα εργασία εάν έχαναν την ικανότητα να δουλεύουν από το σπίτι τους, ενώ το 39% θα παραιτούνταν. Αυτό σημαίνει ότι, όποια και αν είναι η κατάσταση της οικονομίας, οι εργοδότες χρειάζεται να κάνουν κάποιες υποχωρήσεις εάν θέλουν να κρατήσουν τους εργαζομένους τους στη θέση τους.
Με πληροφορίες από το BBC
Photo: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
