Το 1964, το κάπνισμα ήταν τόσο φυσιολογικό που τα τσιγάρα διανέμονταν δωρεάν στα αεροπλάνα, οι γιατροί τα διαφήμιζαν και οι μαθητές σμιλεύανε τασάκια ως δώρα για την Ημέρα της Μητέρας. Κι όμως, εκείνη τη χρονιά, το περιοδικό “Surgeon General” στις Η.Π.Α. δημοσίευσε μια έκθεση που συγκλόνισε τον κόσμο. Για πρώτη φορά μια επιστημονική έρευνα αποδείκνυε ότι τα τσιγάρα μας σκοτώνουν. Σίγουρα, η έκθεση ήταν μια βόμβα, μια από τις κορυφαίες ειδήσεις της χρονιάς και αναμφισβήτητα η πιο σημαντική αναφορά για την υγεία όλων των εποχών.
Περίπου εξήντα χρόνια από αυτό το φθινόπωρο, συνέβη κάτι άλλο πρωτοφανές. Μια διαφορετική έκθεση του περιοδικού προειδοποίησε ότι οι τοξικοί χώροι εργασίας είναι επιβλαβείς για την ψυχική και σωματική υγεία των εργαζομένων, καλώντας τις εταιρείες να γίνουν «μηχανές ψυχικής υγείας και ευημερίας».
Μπορεί να φαίνεται περίεργο ότι ένα περιοδικού του ιατρικού κλάδου εμπλέκεται στον κλάδο του management, αλλά δεν είναι, καθώς η ψυχική υγεία και η ευημερία στο χώρο εργασίας είναι στην πραγματικότητα ζητήματα δημόσιας υγείας και, όπως υποστηρίζει η έκθεση, «το θεμέλιο για μια υγιή κοινότητα».
Η σημασία αυτής της δήλωσης δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί. Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση των Η.Π.Α. αναγνωρίζει ρητά ότι τα προβλήματα στο χώρο εργασίας, όπως η υπερκόπωση, το χρόνιο στρες και η έλλειψη ψυχολογικής ασφάλειας δεν είναι απλώς ενοχλητικά, καθώς στην πραγματικότητα επισπεύδουν σοβαρά δεινά όπως καρδιακές παθήσεις και καρκίνο, μαζί με ζητήματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και άγχος.
Διαβάστε ακόμα: Έρευνα | Σχεδόν οι μισές γυναίκες εργαζόμενες νιώθουν burned-out
Όπως και με το κάπνισμα, ο τρόπος και ο βαθμός που κατανοούμε την αξία της ευημερίας στο χώρο εργασίας – και τις κοινωνικές απόψεις για το ποιος είναι υπεύθυνος για τη διατήρηση των εργαζομένων σε σωματική και ψυχική φόρμα – είναι πολύ διαφορετικά από παλιά. Μάλιστα, έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο από την εποχή που οι εργάτες δούλευαν σε χωράφια και εργοστάσια κάτω από επικίνδυνες και απάνθρωπες συνθήκες, μόνο το 1971, όταν ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον υπέγραψε τον νόμο για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, οι εταιρείες άρχισαν πραγματικά να ενδιαφέρονται. Αντίστοιχα, η Ευρωπαϊκή Ένωση από την ίδρυσή της λαμβάνει σοβαρά και μεριμνεί για τις συνθήκες εργασίες των πολιτών της. Η ευημερία των εργαζομένων, σε πρώτο στάδιο, αφορούσε μία προσπάθεια να μειωθούν οι θάνατοι στον χώρο εργασίας και από δεκαετία του 1980 όλοι άρχισαν να κατανοούν τη σύνδεση μεταξύ του στρες στο χώρο εργασίας και του κινδύνου καρδιακών παθήσεων.
Φυσικά το ζήτημα της υγείας και της ευημερίας των εργαζομένων ποτέ δεν έπεσε σε λήθαργο. Ωστόσο, η πανδημία έφερε ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της εργασίας και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται για τη δουλειά τους. Ακριβώς όπως η έκθεση του 1964 για το κάπνισμα είχε μια βαθιά επίδραση στη μετατροπή του ζητήματος του καπνίσματος, «από ένα θέμα της επιλογής του ατόμου και των καταναλωτών, σε ένα θέμα επιδημιολογίας, δημόσιας υγείας και κινδύνου», η νέα έκθεση του “General Surgeon” στοχεύει να πυροδοτήσει την ίδια επαναστατική αλλαγή, δίνοντας επίσημες ονομασίες σε προβλήματα στο χώρο εργασίας και επικύρωση της σχέσης μεταξύ τοξικών χώρων εργασίας και υγείας.
Αυτό που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η ρητή έκκληση της έννοιας της ψυχολογικής ασφάλειας ως βασικής προϋπόθεσης για την υγεία στο χώρο εργασίας. Ένας απλός και κατανοητός ορισμός της ψυχολογικής ασφάλειας είναι ότι οι άνθρωποι αισθάνονται ασφαλείς και ελεύθεροι να μοιραστούν τις απόψεις και τις ιδέες τους χωρίς φόβο ότι θα υποστούν κυρώσεις ή άλλες επιπτώσεις. Το γεγονός ότι ένα τόσο μεγάλο επιστημονικό περιοδικό αποκαλεί αυτή τη συγκεκριμένη ιδέα ως κλειδί για τη συνολική υγεία στο χώρο εργασίας είναι ένα ορόσημο.
Θα μπορούσε αυτή η έκθεση να σηματοδοτήσει ένα σημείο καμπής για την ευημερία στο χώρο εργασίας; Αυτός σίγουρα φαίνεται να είναι ο στόχος. Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα: η αλλαγή συμπεριφοράς είναι εμφανώς δύσκολη και οι άνθρωποι δεν είναι ρομπότ. Δεν γίνεται απλώς να πούμε στους ανθρώπους να είναι αλλάξουν και εκείνοι να το κάνουν.
Η επιτυχημένη αλλαγή management απαιτεί κάτι περισσότερο από καλές προθέσεις και η έκθεση του “Surgeon General” είναι ένα τέλειο παράδειγμα επανακαθορισμού των προτεραιοτήτων. Συγκεκριμένα, το να παραδεχτούμε την ύπαρξη του προβλήματος είναι αναγκαίο, όμως ακόμα πιο σημαντική είναι η εφαρμογή νέων μοντέλων διοίκησης είναι ακόμα πιο σημαντική. Αλλά ο καθορισμός προτεραιοτήτων είναι μόνο το πρώτο βήμα. Κατόπιν μπορούν να να σχεδιάσουν τις σωστές συνήθειες και συστήματα, όπως περιγράφεται στην έκθεση. Ωστόσο, οι περισσότερες εταιρείες δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν ολα τα βήματα. Συνήθως μάλιστα, καθησυχάζουν τους εργαζομένους τους πως κατανοούν και λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση τοποθετώντας την ως κορυφαία προτεραιότητα.
Μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί μόνο οι προτεραιότητες δεν αρκούν κοιτώντας ξανά στην περίπτωση της έκθεσης για το κάπνισμα. Όταν κυκλοφόρησε για πρώτη φορά, οι άνθρωποι υπέθεσαν ότι οι δυσοίωνες προειδοποιήσεις για το τσιγάρο και την υγεία θα ήταν τόσο ανατριχιαστικές που όλοι σύντομα θα το κόψουν. Αλλά δεν συνέβη αυτός, καθώς έρευνες της Gallup έδειξαν ότι η έκθεση πέτυχε να προειδοποιήσει τους Αμερικανούς για τους κινδύνους του καπνίσματος και τη σημασία της διακοπής του καπνίσματος, όμως τη δεκαετία μετά τη δημοσίευση της έκθεσης, το ποσοστό των καπνιστών μειώθηκε μόνο κατά 5%—από 42% το 1965 σε 37% το 1974. Ακόμη και σήμερα, 42 εκατομμύρια Αμερικανοί εξακολουθούν να καπνίζουν και οι περισσότεροι από αυτούς προσπαθούν να το κόψουν τουλάχιστον μία φορά ένα έτος.
Το μάθημα που πήραμε: Το να θέτεις προτεραιότητες δεν αρκεί για να αλλάξεις συμπεριφορά, ακόμα κι όταν η συμπεριφορά κυριολεκτικά σε σκοτώνει. Για να είναι αποτελεσματική οποιαδήποτε πρωτοβουλία αλλαγής συμπεριφοράς, οι άνθρωποι πρέπει επίσης να αλλάξουν τις συνήθειές τους.
Οι πρώην καπνιστές λένε ότι μέρος της επιτυχίας τους είναι να καταλάβουν τι αποκομίζουν από τη συμπεριφορά τους – την ευφορία μιας βιασύνης νικοτίνης, μια απελευθέρωση άγχους ή την ευκαιρία να συναναστραφούν με άλλους καπνιστές – και στη συνέχεια να αντικαταστήσουν αυτές τις συνήθειες με νέες συμπεριφορές που εξυπηρετούν παρόμοιες ανάγκες και είναι εύκολο να εκτελεστούν. Για κάποιους είναι ένα έμπλαστρο νικοτίνης ή η αντικατάσταση ενός τσιγάρου με ένα φλιτζάνι τσάι κάθε λίγες ώρες, ενώ για άλλους είναι η ένταξη σε μια ομάδα άσκησης για να καρπωθούν τα κοινωνικά οφέλη.
Διαβάστε επίσης: Έρευνα | τι ακριβώς θέλουν οι εργαζόμενοι από έναν εργοδότη
Αντίστοιχα, για να αυξηθεί η ψυχολογική ασφάλεια στο χώρο εργασίας, οι εταιρείες χρειάζεται να προσδιορίσουν συγκεκριμένες νέες συνήθειες που μπορούν να εφαρμόσουν οι διευθυντές και να τους βοηθήσουν να ενσωματώσουν αυτές τις συνήθειες. Αλλαγές όπως το να επιτρέψουν ρητά στους ανθρώπους να κάνουν λάθη και να ενθαρρύνουν τη συζήτηση για ιδέες μπορούν να φέρουν πραγματικά την αλλαγή. Αυτού του είδους οι προσπάθειες είναι πιο πιθανό να πετύχουν εάν υποστηρίζονται από συστήματα που, για παράδειγμα, ενθαρρύνουν την επίλυση της επιθετικής συμπεριφοράς. Ίσως στη συνέχεια, πιο αποτελεσματικά συστήματα θα εμφανιστούν όταν αποτελέσουν μέτρα της κοινωνίας όπως όταν το κάπνισμα έγινε παράνομο σε αεροπλάνα και εστιατόρια, μαζί με πρόστιμα για παραβίαση αυτών των απαγορεύσεων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η έκθεση του “General Surgeon” είναι ένα θεμελιώδες βήμα για την αλλαγή στον χώρο της εργασίας. Δυστυχώς, η αλλαγή συμπεριφοράς δεν είναι εύκολη και οι οργανισμοί δεν θα μεταμορφωθούν απλώς δηλώνοντας ότι αυτά τα πράγματα αποτελούν προτεραιότητα. Αλλά σχεδιάζοντας τις σωστές συνήθειες με τον σωστό τρόπο και χτίζοντας συστήματα για την υποστήριξή τους, οι εταιρείες μπορούν να σώσουν τις ζωές των εργαζομένων τους.
Με πληροφορίες από Fast Company
Photos: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
