20 Απρ 2024
READING

Πώς η τεχνολογία και το edutainment αλλάζουν και τα μουσεία

5 MIN READ

Πώς η τεχνολογία και το edutainment αλλάζουν και τα μουσεία

Πώς η τεχνολογία και το edutainment αλλάζουν και τα μουσεία

Έχοντας συμπληρωθεί 100 χρόνια από την μεγαλύτερη αρχαιολογική ανακάλυψη, αυτή του τάφου του Φαραώ Τουταγχαμών, το National Geographic Society διοργανώνει την έκθεση “Beyond King Tut: The Immersive Experience” για να τον “γνωρίσει” στο κοινό. Σε αυτή την έκθεση όμως υπάρχει κάτι τελείως διαφορετικό, αφού βασικό χαρακτηριστικό της είναι η χρήση τεχνητής νοημοσύνης.

Επί έξι χρόνια ο αρχαιολόγος Howard Carter έκανε ανασκαφές στην Αίγυπτο, στην “Κοιλάδα των Βασιλέων”, αναζητώντας τον τάφο του Τουταγχαμών – όμως μάταια. Ο Αιγύπτιος φαραώ Τουταγχαμών που βασίλευσε από το 1332 μέχρι το 1323 π.Χ. και ανέβηκε στην εξουσία σε μια εξαιρετικά ταραγμένη περίοδο, πέθανε αρκετά νέος και τελείως ξαφνικά. Με αποτέλεσμα να ενταφιαστεί σε έναν μικρό τάφο, που δεν άρμοζε σε Φαραώ και προφανώς δεν ήταν εύκολο να τον ανακαλύψουν.

Ο λόρδος Gardiner, ο οποίος χρηματοδοτούσε τον Carter, άρχισε να γίνεται ανυπόμονος, δίνοντάς του ωστόσο άλλη μία, τελευταία, ευκαιρία. Και τότε εμφανίστηκε ο Χουσεΐν Αμπντ ελ Ρασούλ, ο νεαρός που φέρνοντας νερό στους εργάτες, σκόνταψε σ΄ένα πέτρινο σκαλί που ήταν θαμμένο στο χώρο των ανασκαφών. Ήταν στις 4 Νοεμβρίου του 1922. Η ομάδα που συμμετείχε στις ανασκαφές έφερε στο φως 5.000 όμορφα διατηρημένα αντικείμενα, αγάλματα, χρυσά κοσμήματα, βάζα και μια σειρά από φέρετρα μέσα στα οποία, κάτω από μια αστραφτερή, χρυσή σαρκοφάγο, κείτονταν τα μουμιοποιημένα λείψανα του Τουταγχαμών. Βέβαια, αν και ο Τουταγχαμών δεν ήταν ο πιο σημαντικός Φαραώ της εποχής του, η εν πολλοίς άθικτη ταφή του έχει προσφέρει ένα πολύτιμο παράθυρο στον αρχαίο αιγυπτιακό πολιτισμό.

Διαβάστε επίσης: Η ευφυής ιδέα του κρυφού μουσείου της Lego

Αυτά τα αντικείμενα έχουν την ευκαιρία να δουν οι επισκέπτες της έκθεσης “Beyond King Tut: The Immersive Experience”, την οποία διοργανώνει το National Geographic Society σε συνεργασία με το Paquin Entertainment Group. Σκοπός των διοργανωτών είναι να προσφέρουν στους σύγχρονους επισκέπτες ένα ενημερωτικό και διασκεδαστικό θέαμα, που ξεπερνά τα φυσικά όρια κάθε προηγούμενης έκθεσης. Πρόκειται για ένα installation που μέσω της υπερσύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας ταξιδεύει τους επισκέπτες στη ζωή και το θάνατο του νεαρού βασιλιά Τουταγχαμών, πώς μουμιοποιήθηκε και θάφτηκε, τον πολιτισμό του αρχαίου αιγυπτιακού πολιτισμού και τα μυστήρια γύρω από το θάνατό του.

Η έκθεση είναι ήδη ανοιχτή σε Ουάσιγκτον, Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες και Βανκούβερ, με επόμενα σημεία σε Χιούστον, Σαν Φρανσίσκο, Σαν Ντιέγκο και Ατλάντα. Όλες διαθέτουν ψηφιακά εκθέματα, μερικά αντίγραφα των αντικειμένων, μια περιήγηση με προβολές στις πεποιθήσεις των αρχαίων Αιγυπτίων για τη μετά θάνατον ζωή και μια περιήγηση εικονικής πραγματικότητας στον τάφο του Τουταγχαμών.

Ωστόσο, η δράση του National Geographic που έχει ήδη ξεπεράσει τους 100 εκατομμύρια followers στο Instagram, δεν έχει μόνο ιστορικό ενδιαφέρον αλλά, παράλληλα, σηματοδοτεί ότι η νέα εποχή για τα μουσεία του κόσμου φαίνεται πως έχει ήδη αρχίσει, αλλάζοντας για πάντα το ίδιο το περιεχόμενο του όρου “Μουσείο”. Κεντρικό ρόλο σε αυτή την αλλαγή διαδραματίζει η χρήση της τεχνολογίας.

H εφευρετικότητα που απαιτούν οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής ήταν ένα ακόμα βήμα προς τη συνειδητοποίηση ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να προσεγγιστεί ένα διευρυμένο κοινό, πέρα από το να περιμένει να επισκεφθούν τις αίθουσες ενός μουσείου. Φυσικά, ο τρόπος αυτός βρίσκεται στην τεχνολογία. Η περίοδο της πανδημίας, όπου όλα ήταν αναγκαστικά κλειστά, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κινητοποίηση της ψηφιακής καινοτομίας, ώστε αυτά να παραμείνουν με κάποιον τρόπο “ανοιχτά” και κοντά στο κοινό. Είδαμε ψηφιοποιήσεις ολόκληρων συλλογών, ιντερνετικά challenges από τα social media accounts των μεγάλων μουσείων που είχαν τεράστια επιτυχία και παρήγαγαν συναρπαστικά memes, μαθήματα και ψηφιακές ξεναγήσεις.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας αλλά και την αλληλεπίδραση μέσω υπολογιστή στα μουσεία είναι το γεγονός ότι επιτρέπουν στους επισκέπτες να ταξιδέψουν μέσα στο χώρο και το χρόνο χωρίς να βγουν έξω από κάποιο κτήριο. Οι τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας υπόσχονται να προσφέρουν μια ζωντανή και απολαυστική εμπειρία στους επισκέπτες, αλλά το κόστος σε χρόνο, προσπάθεια και πόρους για τη δημιουργία τους, μπορεί να είναι μεγάλο. Άλλωστε και στο παρελθόν έχουμε δει εκθέσεις που έχουν διοργανωθεί με παρόμοιο τρόπο για τα έργα δύο σπουδαίων ζωγράφων του Van Gogh και του Claude Monet.

Η απανταχού παρουσία της ψηφιακής τεχνολογίας έχει δημιουργήσει μία συνέχεια μεταξύ της “υψηλής” και της “χαμηλής” κουλτούρας και ενός νέου επισκέπτη-αγοραστή- καταναλωτή, ο οποίος προκαλεί την θεσμική αρχή, την πειθαρχική τεχνογνωσία, την ταυτότητα του brand και το μοντέλο προβολής των παραδοσιακών, και ιδιαίτερα των εθνικών και συλλογικών πολιτιστικών θεσμών.

Δείτε επίσης: Μια καμπάνια για τα μέρη που μπορεί να πιει κανείς μια μπύρα.

Τα μουσεία με τη χρήση των νέων τεχνολογιών αποσκοπούν ακόμα περισσότερο σε ένα κοινό που είναι νεαρό. Η νέα γενιά των επισκεπτών των μουσείων έλκεται από τη διαδραστική μάθηση και τις εμπειρίες αφής. Θέλουν να νιώσουν μέρος μιας έκθεσης και να φύγουν νιώθοντας μορφωμένοι και ψυχαγωγημένοι. Το “edutainment”, ο συνδυασμός της εκπαίδευσης με την ψυχαγωγία, είναι για τους Millennials και τους Gen Z-ers πρωταρχικής σημασίας αφού τους βοηθά να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με φίλους, οικογένεια και το διαδικτυακό σύμπαν. Το κλειδί για την αξιοποίηση αυτής της νέας κοινωνικής πραγματικότητας είναι η παροχή μιας εμπειρίας που και οι δύο γενιές θεωρούν αντάξια του χρόνου και της ενέργειάς τους. Και το μουσείο με την παραδοσιακή του μορφή δεν καλύπτει αυτά  τα κριτήρια. Αυτό τα οδήγησε να εγκαταλείπουν την no photo policy, καθώς η λήψη και διάθεση οπτικοακουστικού περιεχομένου σε καθημερινή βάση είναι η τάση που κυριαρχεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και είναι πια, όχι μόνο για τους νέους, τρόπος ζωής.

Η τεχνολογία είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο που χρησιμοποιείται από υπηρεσίες marketing, εκπαίδευσης, επιμελητές εκθέσεων και επισκέπτες για να προσφέρει ποικίλες εμπειρίες. Δεν μπορεί να είναι όμως η λύση για όλα τα προβλήματα. Προκειμένου η τεχνολογία να εφαρμοστεί αποτελεσματικά για την προσέλκυση ενός νέου και δυναμικού κοινού ως μέρος μιας γενικής επιτυχημένης στρατηγικής διαχείρισης, πρέπει να επικεντρωθεί εκ νέου στον λόγο ύπαρξης των μουσείων.

Με πληροφορίες από AdWeek | The Guardian | The Wire

Photo: National Geographic

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.