Η ανθρωπότητα σήμερα είναι αντιμέτωπη με αρκετές σοβαρές προκλήσεις: σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, αλλά και με έρευνες στην δική μας χώρα, όλοι οι λαοί της Ευρώπης θεωρούν την ακρίβεια και την κλιματική αλλαγή τα δύο σημαντικότερα προβλήματα που τους απασχολούν. Η βιωσιμότητα του πλανήτη, η ανθρώπινη υγεία -ψυχική και σωματική- και η ανασφάλεια για το μέλλον είναι πλέον θέματα καθημερινά.
Το ενεργειακό και η προστασία του περιβάλλοντος γίνονται σήμερα τα πιο σημαντικά κριτήρια για το μέλλον της βιομηχανίας, όμως οι πολίτες φαίνεται ότι ακόμα ατενίζουν από απόσταση τις ανατροπές που αναμένονται. Η ηλεκτροκίνηση, καθώς και η ηλεκτρική “μικροκινητικότητα” είναι μια σύγχρονη τάση που ξεκινά, έστω και δειλά, και στην χώρα μας. Στο παρόν άρθρο της Ξένιας Κούρτογλου, MSc., ιδρύτριας της Focus Bari, δίνεται τόσο το σημερινό status, όσο και οι μελλοντικές τάσεις των Ελλήνων ως προς τα περιβαλλοντικά θέματα, την χρήση αυτοκινήτου, την ηλεκτροκίνηση, και τις εναλλακτικές μορφές μετακινήσεων. Τα στοιχεία προέρχονται από τις συστηματικές πανελλήνιες έρευνες της Focus Bari | YouGov για το ελληνικό κοινό, αλλά και συγκριτικά στοιχεία των Ελλήνων με το κοινό άλλων χωρών πάνω σε θέματα που προέρχονται από τις διεθνείς έρευνες μέσω του δικτύου YouGov, το οποίο εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την Focus Bari.
Θέματα που Απασχολούν τους Έλληνες σήμερα: Κλιματική Αλλαγή/Περιβάλλον
Παρά τον πόλεμο και την ακρίβεια, για τους Έλληνες -τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο- η καταστροφή του περιβάλλοντος έρχεται ως τέταρτο πιο σοβαρό/ επικίνδυνο θέμα που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία και η ανθρωπότητα.
Η κλιματική αλλαγή, η αύξηση της θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα φαίνεται ότι είναι πλέον ορατά, αγγίζουν όλο και περισσότερες περιοχές και ομάδες πληθυσμού, ενώ οι επιπτώσεις των καιρικών αλλαγών φαίνεται ότι επηρεάζουν σημαντικά τόσο την ψυχική υγεία, όσο και την σωματική ευεξία των ανθρώπων.
Όμως, ενώ οι Έλληνες σχεδόν καθολικά αναγνωρίζουν την επικινδυνότητα της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη να προστατευτεί ο πλανήτης, εν τούτοις, αυτός ο βαθμός επικινδυνότητας φαίνεται να μειώνεται δραματικά όταν αναφέρονται στην περιοχή που κατοικούν. Με άλλα λόγια, οι Έλληνες σήμερα, θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της είναι ακόμα “μακριά” από την δική τους καθημερινότητα, πράγμα που καθρεφτίζει και την γενικότερη νοοτροπία των Ελλήνων, που τείνουν να αποδίδουν ευθύνες για την αντιμετώπιση όλων των θεμάτων στην κυβέρνηση. Και μέσα από αυτή τη στάση, σε συνδυασμό με την εκ φύσεως μη προληπτική δράση του λαού μας, οι όποιες καθημερινές αλλαγές με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος αργούν να εφαρμοστούν.
Οι Έλληνες και το σημερινό status στην αυτοκίνηση
Περισσότεροι από 4 στους 5 Έλληνες δηλώνουν τακτικοί οδηγοί αυτοκινήτου, και μοναδική εξαίρεση αποτελεί -πολύ φυσιολογικά- η ηλικία 18-24, όπου το 59% δηλώνουν ότι έχουν δίπλωμα αυτοκινήτου και το 41% δεν έχουν ακόμα. Μεταξύ ανδρών και γυναικών οι τακτικοί οδηγοί έχουν επίσης διαφορά, με τους άντρες να οδηγούν τακτικά κατά 92% και τις γυναίκες κατά 81%.
Εννιά στα δέκα ελληνικά νοικοκυριά διαθέτουν τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο στην οικογένεια, και μάλιστα το 38% διαθέτουν πάνω από ένα αυτοκίνητο στο νοικοκυριό.
Αυτή την στιγμή, η πλειονότητα των αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά κινούνται με βενζίνη και σε πολύ χαμηλότερο βαθμό με diesel, ενώ οι άλλοι τύποι έχουν ελάχιστο μερίδιο στην αγορά του τρέχοντος καυσίμου.
Ως προς την συχνότητα χρήσης του ΙΧ, οι Έλληνες οδηγοί έρχονται τρίτοι σε καθημερινή χρήση του αυτοκινήτου με 68%, ενώ ο μέσος πανευρωπαϊκός όρος καθημερινής χρήσης βρίσκεται στο 53%. Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν και την ιστορική σχέση του Έλληνα με το αυτοκίνητο, και την σχετικά μειωμένη χρήση των ΜΜΜ μεταξύ των κατόχων/οδηγών αυτοκινήτου.
Οι Έλληνες και τα Ηλεκτρικά Αυτοκίνητα
Στην μεγάλη τους πλειονότητα, όταν αναφερόμαστε στην επόμενη αγορά αυτοκινήτου, οι Έλληνες οδηγοί σκέφτονται το υβριδικό ή το πετρελαιοκίνητο, αν και υπάρχει και μια αρκετά μεγάλη τάση για τα ηλεκτρικά, αλλά και τα άλλου τύπου καυσίμου αυτοκίνητα. Μάλιστα, η τάση αυτή είναι αυξανόμενη, καθώς η ίδια έρευνα πραγματοποιήθηκε και το 2021 και το 2022 και σημειώνεται αυξημένη τάση για την επόμενη αγορά σε όλους τους τύπους καυσίμου, εκτός της βενζίνης.
Ως προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μέσα σε ένα χρόνο, οι Έλληνες οδηγοί δηλώνουν περισσότερο ενήμεροι και με θετικότερη γνώμη, όπως δηλώνουν οι ίδιοι:
Παρά την αυξημένη γνώση και γνώμη, καθώς και την αυξημένη γνώση για όλες τις διευκολύνσεις/επιδοτήσεις που δίνει το Κράτος για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι Έλληνες οδηγοί εκφράζουν τόσο πλεονεκτήματα, όσο και μειονεκτήματα σχετικά με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Τα πλεονεκτήματα εστιάζονται στην προστασία του περιβάλλοντος και στην οικονομία, και από την άλλη μεριά, τα μειονεκτήματα αφορούν περισσότερο στο ψηλό κόστος αγοράς ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, καθώς και στην ανασφάλεια για τον ανεφοδιασμό και στην διάρκεια της μπαταρίας.
Πέρα από την δική τους άποψη για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι Έλληνες οδηγοί ρωτήθηκαν και για το τι πιστεύουν ότι εμποδίζει γενικότερα την ταχύτερη διάδοση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Και πάλι, διαπιστώνουμε τα βασικά μειονεκτήματα να έχουν τον πρώτο ρόλο:
Η “Μικρομετακίνηση” και οι Εναλλακτικοί Τρόποι
Παρ’ ότι οι Έλληνες οδηγοί είναι συνηθισμένοι να οδηγούν καθημερινά και να πηγαίνουν παντού με το αυτοκίνητό τους, είναι μεγάλη η αναλογία των οδηγών που είτε ήδη έχουν μειώσει την χρήση του ΙΧ τους, είτε σκέπτονται σοβαρά να την μειώσουν:
Όσοι προτίθενται να μειώσουν ή έχουν ήδη μειώσει την χρήση του αυτοκινήτου τους, το έχουν κάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου για οικονομικούς λόγους, αλλά και για σωματική εξάσκηση (γιατί όπως θα δούμε και πιο κάτω, ένας από τους τρόπους μετακίνησης για κοντινές διαδρομές είναι “με τα πόδια”), και σε πολύ χαμηλότερο βαθμό οι Έλληνες μειώνουν την χρήση του αυτοκινήτου για προστασία του περιβάλλοντος.
Οι τρόποι με τους οποίους αντικαθιστούν οι Έλληνες την χρήση του αυτοκινήτου αφορούν κυρίως σε κοντινές διαδρομές με τα πόδια, αλλά και χρήση των ΜΜΜ. Η ηλεκτροκίνηση με δίκυκλα έρχεται αρκετά χαμηλότερα, και φαίνεται σχετικά περιορισμένη:
Περνώντας τώρα στα εναλλακτικά Μέσα Μετακίνησης, διαπιστώνουμε ότι σήμερα, το 43% των ελληνικών νοικοκυριών διαθέτουν τουλάχιστον ένα τέτοιο μέσο, με κυριότερο το “απλό ποδήλατο”:
Στην προσπάθειά τους να μειώσουν την χρήση του αυτοκινήτου, κυρίως για λόγους σωματικής εξάσκησης και οικονομίας όπως είδαμε, όσοι διαθέτουν κάποιο δίκυκλο, το χρησιμοποιούν κατά μέσο όρο 2.5 ημέρες την εβδομάδα, κυρίως για μικρότερες, κοντινές διαδρομές, αλλά και για μετακίνηση προς και από την εργασία, για σωματική εξάσκηση και για βόλτα/αναψυχή:
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι όσοι οδηγοί αυτοκινήτου θέλουν να μειώσουν την χρήση του ΙΧ, αλλά δεν έχουν ακόμα προβεί στην υιοθέτηση ενός δικύκλου, οι λόγοι ποικίλουν:
Προβάλλεται ως σημαντικότερο εμπόδιο το ψηλό κόστος αγοράς ενός δικύκλου, η έλλειψη υποδομών για την ασφαλή οδήγηση του δικύκλου και ο φόβος ατυχήματος, καθώς δεν νιώθουν αρκετά έμπειροι στην οδήγηση δικύκλου.
Παρ’ όλα αυτά, όλο και περισσότερα ηλεκτρικά σκούτερ και πατίνια εμφανίζονται στους δρόμους μας σιγά-σιγά, κυρίως από τις νεότερες ηλικίες ή/και από άτομα με ψηλότερη οικολογική συνείδηση.
Στην Focus Bari, θα εξακολουθήσουμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη της αγοράς των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και του “electric micromobility”, και θα μοιραζόμαστε αυτές τις πληροφορίες για την ενημέρωση όλης της αγοράς, καθρεφτίζοντας την ελληνική κοινωνία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις έρευνες αυτοκινήτων της Focus Bari μπορείτε να βρείτε εδώ
Από την Ξένια Κούρτογλου | «Ιδρύτρια Focus Bari, Σύμβουλος Προσωπικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, Συγγραφέας», xenia@focus.gr
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
