Ήταν Χριστούγεννα του 2014 όταν το Amazon, σε μια προσπάθεια να τηρήσει την υπόσχεσή του για πιο γρήγορες παραδόσεις, αποφάσισε να μπει στον τομέα των αερομεταφορών. Την προηγούμενη χρονιά είχε καθυστερήσει πολύ η παράδοση πολλών δεμάτων, αλλά το πρόβλημα τότε οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στις επίγειες μεταφορές.
Θέλοντας να αποφύγει την επανάληψη ενός τέτοιου φιάσκου και παρατηρώντας ότι ο κόσμος των αερομεταφορών κινείται πιο αργά από ότι χρειάζεται για να υπάρχει συνέπεια στις παραδόσεις του, ο ταχύτατα κινούμενος τεχνολογικός κολοσσός κατάφερε να δημιουργήσει τη δική του υπηρεσία εμπορευματικών μεταφορών, μέσα σε λίγα μόλις χρόνια. Φυσικά, αυτό βοήθησε το Amazon να μειώσει δραματικά την εξάρτησή του από τις UPS και FedEx, με την FedEx να τερματίζει τελικά τις συμβάσεις της με την εταιρεία το 2019.
Το Amazon Air, όπως κατέληξε να ονομάζεται η υπηρεσία – από το αρχικό Amazon Prime Air- διαθέτει σήμερα 11 αεροπλάνα και μισθώνει περίπου 100 ακόμα, τα οποία πραγματοποιούν περισσότερες από 200 πτήσεις την ημέρα από 71 αεροδρόμια, συμπεριλαμβανομένου ενός ευρωπαϊκού κόμβου κοντά στη Λειψία της Γερμανίας. Ο στόλος αυτός μεταφέρει τις παραγγελίες από τα κέντρα εκπλήρωσης στους πελάτες, όταν τα αντικείμενα αποθηκεύονται πολύ μακριά για να μεταφερθούν με φορτηγό.
Διαβάστε ακόμα: Το Amazon θέλει να σώσει το νερό
Πέρυσι, το Amazon άνοιξε έναν αεροπορικό κόμβο αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Διεθνές Αεροδρόμιο Cincinnati/Northern Kentucky – από τις μεγαλύτερες επενδύσεις κεφαλαίου στην ιστορία της εταιρείας. Ως αποτέλεσμα, σχεδόν τα τρία τέταρτα των Αμερικανών που ζουν στις ηπειρωτικές αμερικανικές πολιτείες, βρίσκονται σε ακτίνα 160 χιλιομέτρων από ένα αεροδρόμιο του Amazon, όπως πιστοποιεί και σε πρόσφατη έκθεσή του το Πανεπιστήμιο DePaul.
Όμως, καθώς η υπηρεσία συνεχίζει να επεκτείνεται, ορισμένοι πρώην -και νυν- εργαζόμενοι ισχυρίζονται ότι αυτά τα δαπανηρά και υπεύθυνα για εκπομπές ρύπων αεροσκάφη, συχνά υπολειτουργούν ή χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά αγαθών που θα μπορούσαν να μεταφερθούν φθηνότερα και αποτελεσματικότερα οδικώς. Οι περισσότεροι μίλησαν ανώνυμα, από φόβο μήπως αντιμετωπίσουν αντίποινα ή θέσουν σε κίνδυνο τις μελλοντικές προοπτικές καριέρας. Περιέγραψαν μια επιχειρηματική κουλτούρα που πέτυχε γρήγορα μεγάλα πράγματα, αλλά και μια ιδιαίτερα τοξική διοίκηση, θυμωμένες κοινότητες, πιλότους που ξεπέρασαν τα όριά τους και μια μοναδική εστίαση στην ταχεία ανάπτυξη – ακόμη και αν αυτή γινόταν εις βάρος της αποτελεσματικότητας.
Ορισμένοι υπάλληλοι, μάλιστα, δεν δίστασαν να χαρακτηρίσουν την παράδοση από αέρος ως “ελάττωμα”, μια φράση που έφτασε να αποτελεί inside joke μεταξύ τους. Πράγματι, η αεροπορική μεταφορά είναι πολύ πιο δαπανηρή από την επίγεια αποστολή. Είναι επίσης περίπου 10 φορές πιο δαπανηρή σε άνθρακα από τις μεταφορές με φορτηγά, σύμφωνα με ερευνητές του Κέντρου Μεταφορών και Logistics του ΜΙΤ.
Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι ενώ ορισμένοι υπάλληλοι επισήμαναν ότι το Amazon πωλούσε πάρα πολλά προϊόντα και έτσι γέμιζε μια “διήμερη διαδρομή”, άλλοι υποστήριξαν ότι με καλύτερη πρόβλεψη και τοποθέτηση αποθεμάτων, δεν θα χρειαζόταν τόσα πολλά αεροπλάνα – ειδικά καθώς το δίκτυο των κέντρων εκπλήρωσης της εταιρείας πολλαπλασιαζόταν.
Όταν ήταν υπόχρεο στη FedEx και την UPS, το Amazon έπρεπε να λειτουργεί με αυστηρό χρονοδιάγραμμα, ώστε οι εν λόγω μεταφορείς να μπορούν να τηρούν τις δικές τους δεσμεύσεις παράδοσης σε μια νύχτα. Τώρα που το Amazon Air μετέφερε μόνο τον δικό του όγκο, η εταιρεία μπορούσε να σχεδιάσει πιο ευέλικτα, προσαρμοσμένα συστήματα που βασίζονται στο πλαίσιο διήμερης παράδοσης.
Η ομάδα του Amazon Air είχε μεγάλο περιθώριο να αλλάξει τα δρομολόγια των πτήσεων ανάλογα με παράγοντες όπως η ζήτηση, η διαθεσιμότητα των αεροσκαφών και του πληρώματος, η τοποθεσία του φορτίου και το πόσο γεμάτα θα μπορούσαν να είναι τα αεροπλάνα. Αυτός ο τρόπος λειτουργίας δεν άρεσε σε όλους – με πρώτους και κύριους τους πιλότους. Πολλοί από αυτούς δήλωσαν ότι συχνά τα προγράμματα της εταιρείας δεν τους άφηναν να ξεκουραστούν πουθενά αλλού, παρά μόνο στο πιλοτήριο. Εν τω μεταξύ, οι συνεχείς και ξαφνικές αλλαγές στα δρομολόγια των πτήσεων, είχαν συνέπειες και στη συντήρηση των αεροσκαφών.
Την ίδια στιγμή ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος του Amazon Air “απογειώνεται” μαζί με τα αεροπλάνα του. Η δέσμευση της εταιρείας είναι να φτάσει τις μισές από τις αποστολές της σε καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2030 και να είναι πλήρως καθαρές μηδενικές μέχρι το 2040. Φαίνεται, όμως, πως το Amazon κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση. Μεταξύ 2018 και 2021, οι εκπομπές όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν κατά 61%.
Tο Amazon διαθέτει ένα εσωτερικό πρόγραμμα που αποφασίζει πώς θα αποσταλεί κάθε πακέτο, προβαίνοντας συνήθως στη φθηνότερη επιλογή που παραδίδει το πακέτο στην ώρα του. Αλλά αρκετοί πρώην υπάλληλοι τονίζουν ότι, δεδομένου ότι τα μισθώματα των αεροπλάνων είχαν ήδη πληρωθεί, το πρόγραμμα είχε ρυθμιστεί έτσι ώστε να οδηγήσει μεγαλύτερο όγκο στo Amazon Air από ό,τι θα συνέβαινε αν είχε ληφθεί υπόψη το πλήρες κόστος.
Πρόσφατα, η εταιρεία έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει έναν απολογισμό σχετικά με την “get big fast” νοοτροπία της. Η πτώση της τιμής της μετοχής, η επιβράδυνση της αύξησης των εσόδων και η οικονομική αβεβαιότητα έχουν οδηγήσει σε μια περίοδο λιτότητας, καθώς ο νέος CEO, Andy Jassy, παρέλαβε τα ηνία από τον Bezos το περασμένο καλοκαίρι.
Διαβάστε ακόμα: Το Amazon ανησυχεί ότι σε λίγο δε θα υπάρχουν υπάλληλοι να προσλάβει
Και ενώ το Amazon Air συνεχίζει να προσθέτει πτήσεις, ο ρυθμός ανάπτυξής του επιβραδύνθηκε, από 30% το 2021 κατά περίπου 5% κατά το α’ εξάμηνο του 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Cargo Facts Consulting. Η συμβουλευτική εταιρεία διαπίστωσε επίσης ότι τα έξοδα αποστολής και εκπλήρωσης των αποστολών του Amazon έχουν ξεπεράσει την αύξηση των εσόδων του τα τελευταία πέντε χρόνια. Ωστόσο, οι επενδύσεις στον αέρα συνεχίζονται. Τον Οκτώβριο το Amazon συμφώνησε να αγοράσει έως και το 15% της Hawaiian Airlines με αντάλλαγμα την εκμετάλλευση 10 αεροσκαφών Airbus A330-300 – έναν τύπο αεροσκάφους που δεν χρησιμοποιείται ακόμη από το Amazon.
Η εταιρεία έχει μια σειρά από παρόμοιες συμφωνίες με άλλες αεροπορικές εταιρείες, αν και επιδιώκει να αγοράσει περισσότερα δικά της αεροσκάφη στο εγγύς μέλλον. Μάλιστα, πολλοί πρώην εργαζόμενοι επισημαίνουν ότι το Amazon όλα αυτά τα χρόνια έχει πραγματοποιήσει συναντήσεις σχετικά με το ενδεχόμενο να εξαγοράσει έναν από τους συνεργαζόμενους αερομεταφορείς του και να επενδύσει έτσι στη δική του αεροπορική εταιρεία – κατά προτίμηση με μη συνδικαλισμένους πιλότους.
Η ιστορία του Amazon Air αποδεικνύει πόσο μακριά θα φτάσει η εταιρεία για να τηρήσει την υπόσχεσή της στους πελάτες της και να διατηρήσει την κυριαρχία της στο λιανικό εμπόριο. Αλλά και για να κάνει την διαφορά. Ένας πρώην υπάλληλος θυμάται την εντολή του Bezos προς την ομάδα, όταν το Amazon Air λειτουργούσε σαν νεοσύστατη επιχείρηση: “Μην προσπαθήσετε να κάνετε τα αεροπλάνα να πετάξουν πιο γρήγορα. Αυτό είναι δουλειά της Boeing. Δουλειά σας είναι να σχεδιάσετε το δίκτυο, τις λειτουργίες και την τεχνολογία με τρόπο που να είναι ανατρεπτικός”.
Με πληροφορίες από Wired
Photo: Amazon
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
