Οι δυτικές κυρώσεις, που επιβλήθηκαν για να απομονώσουν τη Ρωσία και να την τιμωρήσουν για τη στρατιωτική της δράση, οδήγησαν σε ελλείψεις προϊόντων. Έτσι, η νέα απομόνωση της Ρωσίας την ανάγκασε να στραφεί στο εσωτερικό της για επενδύσεις και ανάπτυξη νέων brands. Στο πλαίσιο αυτό, μετά από χρόνια, η Ρωσία ξεκίνησε ξανά την παραγωγή του θρυλικού αυτοκινήτου Moskvich της σοβιετικής εποχής στο πρώην εργοστάσιο της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας Renault στη Μόσχα, το οποίο έκλεισε μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα αυτοκίνητα του κόσμου, το Moskvich, παράγεται για πρώτη φορά το 1929 στα νοτιοανατολικά της Μόσχας. Τότε, βέβαια, το αρχικό όνομα της μονάδας παραγωγής ήταν Moskovskiy Avtosborochniy Zavod imeni Kommunisticheskogo Internatsionala Molodezhi’ (“Moscow Automotive Plant n. a. Communist Youth International”) ή απλώς ΚΙΜ. Σκοπός ήταν η παραγωγή φτηνών αυτοκινήτων για τους πολίτες. Έτσι, ξεκίνησε να παράγει 24.000 οχήματα.
Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, το εργοστάσιο διέκοψε την παραγωγή αυτοκινήτων και λειτούργησε ως μονάδα κατασκευής στρατιωτικού εξοπλισμού. Ωστόσο, μετά τον πόλεμο, η παραγωγή των αυτοκινήτων ΚΙΜ δεν συνέχισε και, αντί αυτού, η Σοβιετική Ένωση απέκτησε μια γραμμή παραγωγής Opel από το Βραδεμβούργο στη σοβιετική ζώνη κατοχής της Γερμανίας για να κατασκευάσει το τροποποιημένο Opel Kadett με το όνομα Moskvitch-400 τον Δεκέμβριο του 1946. Έτσι, στη δεκαετία του 1950 και μετά, το εργοστάσιο, που μετονομάστηκε σε MZMA (Moskovsky Zavod Malolitrazhnykh Avtomobiley, δηλαδή “Moscow Compact Car Factory”), το αντικατέστησε με δικά του αυτοκίνητα που αναπτύχθηκαν από Σοβιετικούς μηχανικούς. Μοντέλα της περιόδου απεικονίζονται στις περισσότερες φωτογραφίες της εποχής, αποτελώντας ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα παραγωγής της Σοβιετικής Ένωσης.
Διαβάστε επίσης: Κλείνουν τα McDonald’s στη Ρωσία μετά τις πιέσεις για μποϊκοτάρισμα
Ωστόσο, το εργοστάσιο, το οποίο είχε μετονομαστεί σε OAO Moskvitch (Moskvitch Joint-Stock Company) στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κήρυξε πτώχευση το 2002 και διέκοψε την παραγωγή. Ημιτελή αμαξώματα παρέμειναν στη γραμμή παραγωγής σε διάφορα στάδια ολοκλήρωσης, ενώ έπιπλα, υπολογιστές, είδη γραφείου και έγγραφα παρέμειναν στο κτίριο διοίκησης του εργοστασίου. Έγιναν αρκετές προσπάθειες επανεκκίνησης της παραγωγής τα επόμενα 3 χρόνια, αλλά καμία δεν ήταν επιτυχής.
Ένα μέρος του εγκαταλειμμένου εργοστασίου εξαγοράστηκε από την Avtoframos (αργότερα μετονομάστηκε σε Renault Ρωσίας), μια κοινοπραξία μεταξύ της πόλης της Μόσχας και της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας Renault. Το 2005, η Avtoframos ξεκίνησε τη συναρμολόγηση των σεντάν Renault Logan. Αργότερα έγινε εξ ολοκλήρου θυγατρική της Renault. Ένα χρόνο αργότερα, η πτώχευση της OAO Moskvitch ανακοινώθηκε επίσημα και η εταιρεία εκκαθαρίστηκε τον επόμενο χρόνο. Από το 2016, πάνω από ένα εκατομμύριο αυτοκίνητα Moskvitch παρέμειναν στους ρωσικούς δρόμους.
Το 2015, η Renault ανακοίνωσε ότι είχε ξεκινήσει τη διαδικασία για την απόκτηση των δικαιωμάτων Moskvitch στη Ρωσία. Ωστόσο, τον Μάιο του 2022 η Renault πούλησε το πλειοψηφικό της μερίδιο στην αυτοκινητοβιομηχανία Avtovaz στο ρωσικό κράτος για μόλις ένα ρούβλι, αλλά με εξαετή οψιόν επαναγοράς του. Το ίδιο έπραξε και για το εργοστάσιό της νότια της Μόσχας, που τώρα μετονομάστηκε σε Moskvich Automobile Factory.
Οι μηχανές της εταιρείας έχουν πάρει ξανά μπρος και υπολογίζουν ότι η φετινή παραγωγή θα φέρει μόλις 600 οχήματα. Ωστόσο, το πρώτο μοντέλο της ρωσικής εταιρίας δεν μοιάζει σε τίποτα με το κλασικό της σοβιετικής εποχής, καθώς πρόκειται για ένα rebadged κινεζικό αυτοκίνητο. Πιο συγκεκριμένα, το Moskvich 3 αφορά ένα βενζινοκίνητο SUV με ογκώδη εμφάνιση, ζάντες αλουμινίου, LED φωτιστικά σώματα και μεγάλη κεντρική οθόνη αφής, καθώς πρόκειται για το Sehol X4 της κινεζικής JAC, γνωστό και ως JAC JS4. Η Kamaz, η οποία υπέγραψε συμφωνία ως τεχνολογικός συνεργάτης του εργοστασίου τον Ιούλιο, και η κυβέρνηση συνεργάζονται με την κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία JAC για την παραγωγή των αυτοκινήτων, που θα κυκλοφορήσουν τον επόμενο μήνα, ενώ η Kamaz τόνισε ότι αναμένει να δημιουργήσει μια βάση Ρώσων προμηθευτών με την πάροδο του χρόνου με την παραγωγή να αναμένεται να παραμείνει περιορισμένη.
H επανεκκίνηση αυτή είναι απίθανο να αλλάξει τις ζοφερές προοπτικές για τον ευρύτερο κλάδο, του οποίου οι ετήσιες πωλήσεις θα μπορούσαν να κλείσουν το έτος κάτω από το 1 εκατομμύριο, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Ο τελικός στόχος της παραγωγής 100.000 οχημάτων ετησίως, μερικά από τα οποία θα είναι ηλεκτρικά, είναι πολύ κάτω από τον μέσο όρο της βιομηχανίας για ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων που ανέρχεται σε 200.000-300.000.
Διαβάστε επίσης: Γιατί οι επιχειρήσεις είναι τόσο πρόθυμες να φύγουν από τη Ρωσία
Βέβαια, η Ρωσία βρήκε αυτή τη λύση μετά την αποχώρηση της Renault από τη Ρωσία, η οποία είναι μέρος μιας ευρύτερης φυγής δυτικών εταιρειών. Καθώς η εισβολή της Ρωσίας βρίσκεται σε εξέλιξη και ο κόσμος παρακολουθεί τη σκληρότητα του πολέμου, και με την πυρηνική απειλή να έχει επίσης μπει στη συζήτηση, η μία μετά την άλλη μεγάλες επιχειρήσεις και brands από όλες τις βιομηχανίες αποχωρούν ή διακόπτουν τη δραστηριότητά τους στη ρωσική αγορά.
Προς το παρόν μαζί με τη Renault από την χώρα έχουν αποχωρήσει πολλά luxury brands και κάποιες από τις Big Tech. Εξάλλου, τα McDonald’s έκλεισαν προσωρινά τα 850 καταστήματά τους στη Ρωσία, ενώ θα συνεχίσουν να πληρώνουν τους 62.000 υπαλλήλους τους. Το ίδιο έχουν κάνει και με τα 100 καταστήματά τους στην Ουκρανία. Αντίστοιχα, και η Coca-Cola ανακοίνωσε ότι επίσης σταματά τη δραστηριότητά της στη Ρωσία.
Η απόφαση της McDonald’s έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς πρόκειται για το brand που είναι ίσως περισσότερο ταυτισμένο στη Ρωσία με την οικονομική παγκοσμιοποίηση της Δύσης. Τα δύο τελευταία brands είχαν δεχτεί μεγάλη πίεση να πάρουν θέση και να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία, εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία με τα hashtags #BoycottMcDonalds και #BoycottCocaCola.
Με πληροφορίες από BBC
Photo: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
