Την φετινή pre-festive περίοδο και ύστερα από μια ταραγμένη πανδημική διετία, η Black Friday ήρθε αποτελώντας μία ανάσα στους λιανεμπόρους αλλά και τους καταναλωτές. Έτσι, οι αγορές τους ήρθαν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τις εκτιμήσεις των αναλυτών σχετικά με την καταναλωτική συμπεριφορά, το μέγεθος των εκπτώσεων και τα trends που κυριάρχησαν.
Τούτου λεχθέντος, μία από αυτές τις έρευνες ήταν της εταιρείας Adobe Analytics για μία από τις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου, τις Η.Π.Α. Σίγουρα το πιο εντυπωσιακό εύρημα της έρευνας είναι ότι οι διαδικτυακές δαπάνες της Black Friday στην αμερικανική αγορά φέτος έφτασαν τα 9,12 δισεκατομμύρια δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 2,3% από το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Ωστόσο, η εικόνα της απόδοσης του κλάδου λιανικής είναι πιο περίπλοκη από έναν μόνο αριθμό. Δεδομένων των μακροοικονομικών πιέσεων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές αυτή τη στιγμή, είναι δύσκολο να πούμε ότι υπάρχουν απόλυτοι νικητές και χαμένοι στο λιανικό εμπόριο.
Νικητής: Αγορά τώρα, πληρώστε αργότερα… κάπως
Η Black Friday ανέδειξε ότι το σύστημα αγορών Buy Now Pay Later (BNPL) έχει αρχίσει να αποτελεί βασικό κομμάτι της αγοραστικής ρουτίνας των καταναλωτών. Πρόκειται για μια υπηρεσία που επιτρέπει στους καταναλωτές να αγοράζουν ό,τι χρειάζονται και να πληρώνουν αργότερα.
Διαβάστε επίσης: Tι περιμένουν και τι όχι οι Έλληνες από τη Black Friday
Ένας λόγος για τον οποίο το Buy Now, Pay Later είναι τόσο επιτυχημένο αφορά ότι προσφέρει μια εναλλακτική λύση στις πιστωτικές κάρτες, με λιγότερες ή μηδαμινές επιπλέον χρεώσεις, χωρίς τόκους και συνδρομές σε τράπεζες, κάτι που μπορεί να είναι ελκυστικό αν κάποιος έχει ήδη πολλά βάρη από πιστωτικές κάρτες. Τα έσοδα των εταιρειών BNPL προέρχονται κατά βάση από τις προμήθειες που χρεώνουν στους λιανεμπόρους με τους οποίους συνεργάζονται, που συχνά είναι μεγαλύτερες από εκείνες των πιστωτικών καρτών. Οι έμποροι, όμως, είναι πρόθυμοι να πληρώσουν αυτό το κόστος, καθώς η ευκολία που προσφέρουν στους καταναλωτές αυξάνει σημαντικά τις πωλήσεις, ενώ προσελκύει και νέους πελάτες.
Μεγάλο ρόλο στην υιοθέτηση του συγκεκριμένου μοντέλου πληρωμών διαδραματίζει ο πληθωρισμός και οι οικονομικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν πολλοί αγοραστές αυτή τη στιγμή. Έτσι, οι επιλογές πληρωμής BNPL πρόσφεραν έναν τρόπο στους καταναλωτές να συνεχίσουν να παίρνουν τα αγαθά που ήθελαν. Σύμφωνα με την έρευνα της Adobe, φέτος τις γιορτές, τα διαδικτυακά έσοδα BNPL αυξήθηκαν κατά 1,3% και οι παραγγελίες κατά 0,7%. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν και τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει η Deloitte, σύμφωνα με τα οποία προβλεπόταν αυξημένη χρήση αυτών των υπηρεσιών, με το 48% των ερωτηθέντων να λέει ότι σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει πιστωτικές κάρτες και το 37% να αναμένει να χρησιμοποιήσει το BNPL στις Η.Π.Α.
Η εξέλιξη αυτή από τη μία είναι θετική, καθώς δείχνει ότι οι καταναλωτές θέλουν να αναζητήσουν περισσότερες λύσεις για να αγοράσουν και περισσότερα. Από την άλλη όμως πολλές από τις εταιρείες υπηρεσιών Buy Now Pay Later έρχονται σε δύσκολη θέση, αντιμετωπίζοντας ένα προκλητικό μείγμα αυξανόμενων επιτοκίων, δανειοληπτών που αμελούν πληρωμές, νέου ανταγωνισμού και αυξανόμενων εκκλήσεων για νέες ρυθμίσεις.
Χαμένοι: Μεγάλες ουρές
Οι αγορές στα φυσικά καταστήματα βρέθηκαν στο επίκεντρο της αγοραστικής ζήτησης φέτος λόγω της χαλάρωσης των περιορισμών κατά του COVID-19. Συνεπώς, οι μεγάλες ουρές στα καταστήματα ήταν αναμενόμενες. Ωστόσο, αν και η κίνηση ήταν έντονη και σίγουρα εμφανής, οι μεγάλες ουρές αναμονής για τις οποίες ήταν διαβόητες οι προσφορές της Black Friday, δεν υπήρχαν. Κύρια αιτία πίσω από αυτή την αλλαγή είναι η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς μεγάλο μέρος των καταναλωτών επέλεξε να κάνει τις αγορές τους φέτος διαδικτυακά, ακριβώς για να αποφύγει τον έντονο συνωστισμό και την ταλαιπωρία που δημιουργούνταν τα προηγούμενα χρόνια στα καταστήματα.
Νικητής: Ηλεκτρονικά
Ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, smartphone και άλλα ηλεκτρονικά προϊόντα υψηλότερης τιμής τράβηξαν το ενδιαφέρον των καταναλωτών κατά τη διάρκεια της φετινής Black Friday. Αυτή η κατηγορία ήταν μια πρόκληση, μόνο και μόνο λόγω της αγοραστικής συμπεριφοράς που είχε διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μόνο στις Η.Π.Α., σύμφωνα με την έρευνα της Adobe, οι αγοραστές καθοδηγήθηκαν στα είδη αυτά από τις μεγαλύτερες εκπτώσεις, ενώ η εταιρεία Salesforce επισήμανε ότι τα ηλεκτρονικά και τα αξεσουάρ (airpods, wireless headphones) εξελίχθηκαν σε μία από τις πιο δημοφιλείς κατηγορίες για αγορές παγκοσμίως σημειώνοντας άνοδο 19%.
Χαμένοι: Επίπεδα αποθέματος
Παρά το ενδιαφέρον των καταναλωτών για κατηγορίες όπως τα ηλεκτρονικά, όπου υπήρξαν αυξημένα επίπεδα αποθεμάτων για να καλυφθεί η ζήτηση, οι retailers δεν κατάφεραν να απαλλαγούν από το απόθεμα που έχουν στις αποθήκες τους για υπόλοιπα προϊόντα. Αντιθέτως μάλιστα ενδέχεται να παραμείνει υψηλό στο εγγύς μέλλον σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειμγα των τηλεοράσεων: δεν μπορεί ένα σπίτι να αποκτήσει μεγάλο αριθμό τέτοιων συσκευών μέσα σε δύο ή τρία χρόνια. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα εκείνοι οι έμποροι λιανικής που ενήργησαν με την παραδοχή της συνεχούς ανάπτυξης σε τέτοιες κατηγορίες, να αντιμετωπίσουν δυσκολία στη μεταφορά υψηλού πλεονάζοντος αποθέματος στη βιτρίνα τους προς πώληση, ακόμη και αν το διαθέσουν με μεγάλη έκπτωση. Εκτός από τα ηλεκτρονικά είδη, εταιρείες παιχνιδιών όπως η Hasbro αντιμετώπισαν προβλήματα αποθεμάτων καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 που οδήγησε στην περίοδο αγορών. Τον Οκτώβριο, ο γίγαντας των παιχνιδιών ανέφερε πλήγμα 31% στα λειτουργικά του κέρδη στο τμήμα προϊόντων του, εν μέρει λόγω της συσσώρευσης αποθεμάτων.
Νικητής: Mobile Commerce
Το εμπόριο μέσω κινητού ήταν μεγάλη επιτυχία για τους αγοραστές αυτή τη χρονιά. Όταν πριν ελάχιστα χρόνια οι προβλέψεις και τα trends έκαναν λόγο για τη διαρκή ισχυροποίηση του mobile commerce και οι εταιρείες ανάπτυξης των εφαρμογών και των ηλεκτρονικών καταστημάτων διαφήμιζαν το “mobile friendly” και “mobile optimized” design τους, ίσως δεν φαντάζονταν ότι θα επαληθεύονταν τόσο γρήγορα.
Η ευκολία που έχουν πλέον τη δυνατότητα να προσφέρουν τα smartphones είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την προτίμηση των καταναλωτών στο mobile shopping. Το αγοραστικό κοινό, εξάλλου, μέσα στην πανδημία απέκτησε επιπλέον άνεση στη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών – ακόμα και εκείνοι που μέχρι πρότινος δεν είχαν ιδιαίτερη επαφή. Δεν είναι μόνο οι αγορές πoυ γίνονται μέσω κινητού πλέον, αλλά και οι κάθε είδους τραπεζικές συναλλαγές, ενώ τα ψηφιακά πορτοφόλια, οι ανέπαφες πληρωμές και οι εξειδικευμένες εφαρμογές που χρησιμοποιούν σύγχρονα εργαλεία ταυτοποίησης, προσφέρουν, πέρα από την ευκολία, και μια αίσθηση ασφάλειας για αγορές και πληρωμές που γίνονται μέσω κινητού.
Διαβάστε ακόμα: Trends 2022 | Γιατί το e-commerce είναι το μέλλον για τους retailers
Την τάση ενισχύουν φυσικά και οι ίδιοι οι retailers, που δημιουργούν εφαρμογές ώστε οι πελάτες τους να κάνουν εύκολα τις αγορές τους χωρίς να χρειάζεται να επισκεφτούν ένα δύσχρηστο ηλεκτρονικό κατάστημα. Μάλιστα, στις Η.Π.Α., περισσότεροι από τους μισούς καταναλωτές που πραγματοποίησαν τις αγορές τους μέσω κινητού, κατέβασαν την περίοδο των γιορτών τουλάχιστον μία τέτοια εφαρμογή από κάποιον μεγάλο retailer, όπως το Amazon, την Walmart και το Target, ενώ σημαντική άνοδος καταγράφηκε και σε εφαρμογές συγκεκριμένων brands, όπως της Nike. Υποδεικνύοντας ότι η απόφαση να ψωνίσουν μέσα από mobile apps ήταν μια συνειδητή επιλογή.
Όσο τα social media, τα οποία είναι σχεδιασμένα με μια mobile first φιλοσοφία, γίνονται το πρωταρχικό πεδίο αλληλεπίδρασης μεταξύ καταναλωτών και brands, και εμπλουτίζονται με εργαλεία για άμεσες, in-app αγορές, η συνεχιζόμενη άνοδος του mobile commerce μοιάζει ουσιαστικά αναμενόμενη.
Χαμένοι: Αγορά Online – Παραλαβή από το κατάστημα
Το λεγόμενο “curbside pickup” (παραλαβή από το πεζοδρόμιο) είναι ένα σύστημα όπου τα καταστήματα εξυπηρετούν τους πελάτες τους ενώ εκείνοι βρίσκονται στο αυτοκίνητό τους, και πολύ συχνά έχουν δημιουργήσει ειδικούς χώρους πάρκινγκ, όπου περιμένει ο πελάτης μέχρι να του φέρουν την παραγγελία του.
Ως concept δεν είναι νέο, ωστόσο με την πανδημία, όταν τελικά επαναλειτούργησαν τα φυσικά καταστήματα χωρίς να επιτρέπεται η είσοδος των καταναλωτών, αυτός ο τρόπος αγορών αποτέλεσε ουσιαστικά τη μόνη επιλογή και για τους retailers. Ήταν ο μόνος τρόπος για ασφαλείς πωλήσεις, ειδικά όταν επρόκειτο για καταστήματα που δεν είχαν υπηρεσία delivery. Πλέον η επιστροφή και η είσοδος των καταναλωτών στα φυσικά καταστήματα μείωσε αρκετά το ενδιαφέρον για αυτή την υπηρεσία. Μάλιστα, χρησιμοποιήθηκε στο 13% όλων των διαδικτυακών παραγγελιών για λιανοπωλητές που προσφέρουν την υπηρεσία, σύμφωνα με την Adobe, σημειώνοντας μείωση 21% σε σχέση με πέρυσι.
Η Black Friday ήταν κάποτε διαβόητη για την πώληση προϊόντων σε τιμές μειωμένες αποκλειστικά για 24 ώρες. Η μεγάλη της ανταπόκριση στο καταναλωτικό κοινό, είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση τόσο πολύ που οι retailers άρχισαν να επεκτείνουν το διάστημα των προσφορών. Σήμερα, πλέον έχει λάβει ακόμη και μηνιαίες προεκτάσεις. Σε τέτοιο βαθμό που μπορούμε να μιλάμε πλέον για Black November σε πολλές χώρες ανά τον πλανήτη, με κυρίαρχη την αμερικανική αγορά, τον τόπο γέννησης της ιδέας της Black Friday.
Με πληροφορίες από Retail Dive
Photo: Unplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
