Στο Floodland, ένα επερχόμενο παιχνίδι στρατηγικής για την οικοδόμηση πόλεων, το μεγάλο αφεντικό δεν είναι ένα τέρας, ένας μάγος ή ένα κακόβουλο κράτος, αλλά κάτι εξίσου απειλητικό: η κλιματική αλλαγή.
Όλα ξεκίνησαν όταν οι προγραμματιστές Kacper Kwiatkowski και Grzegorz Mazur του indie στούντιο Vile Monarch με έδρα την Πολωνία αποφάσισαν ότι ήθελαν να δημιουργήσουν ένα post-apocalyptic city-builder παιχνίδι, με καταλύτη μια ρεαλιστική καταστροφή. Η κλιματική αλλαγή δεν ήταν αρχικά στο επίκεντρο της αφήγησης του παιχνιδιού – όταν ο Kwiatkowski και ο Mazur έκαναν πρόταση στον εκδότη βιντεοπαιχνιδιών Ravenscourt, ήταν απλώς ένα δευτερεύον σημείο της παρουσίασης. Αλλά η ομάδα της Ravenscourt συνειδητοποίησε ότι υπήρχε η οπτική γωνία της κλιματικής αλλαγής και ενθάρρυνε το “δίδυμο” να το ακολουθήσει.
Διαβάστε ακόμα: Η πυρηνική ενέργεια της Rolls-Royce είναι η απάντηση στην κλιματική κρίση
Από τότε έχουν περάσει τέσσερα χρόνια και πλέον το Floodland είναι διαθέσιμο στην πλατφόρμα ψηφιακής διανομής, Steam. Όπως υποδηλώνει και το όνομά του, το παιχνίδι αναθέτει στους παίκτες την ανοικοδόμηση της κοινωνίας αφού το λιώσιμο των πολικών πάγων έχει καταστρέψει τον πολιτισμό, μετατρέποντας τις χερσαίες μάζες σε νησιά που έχουν καταστραφεί από τον πόλεμο. Ένα πυκνό στρώμα ομίχλης καλύπτει το κατακλυσμένο τοπίο, ωστόσο απομεινάρια του βιομηχανικού παρελθόντος του κόσμου παραμένουν: μισοβυθισμένα πλοία, σκουριασμένοι πύργοι νερού και καταρρέοντες ουρανοξύστες. Ο ηλεκτρισμός είναι ανάμνηση μιας περασμένης εποχής και το μόνο που έχει απομείνει είναι ομάδες νομαδικών επιζώντων και πενιχροί πόροι.
Πρόκειται για μια σουρεαλιστική στιγμή όπου η τέχνη μιμείται τη ζωή: ο κόσμος έχει παρασυρθεί από μια σειρά θανατηφόρων πλημμυρών που έχουν γκρεμίσει σπίτια, έχουν πλημμυρίσει καλλιεργήσιμες εκτάσεις και έχουν προκαλέσει οικονομική καταστροφή. Πράγματι, μόνο στο Πακιστάν, οι καταρρακτώδεις βροχές αυτό το καλοκαίρι σκότωσαν περισσότερους από 1.000 ανθρώπους και οδήγησαν μισό εκατομμύριο σε καταυλισμούς αρωγής. Οι αξιωματούχοι υπολογίζουν τις ζημιές σε περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια δολάρια και η χώρα αντιμετωπίζει ως αποτέλεσμα μια επισιτιστική κρίση.
Υπάρχουν πολύ λίγα παιχνίδια που βασίζονται στην κλιματική αλλαγή. Και όσα το κάνουν, προσεγγίζουν το θέμα με διαφορετικό βαθμό ακρίβειας και αποτελεσματικότητας. Στο πιο ρεαλιστικό άκρο του φάσματος, το παιχνίδι στρατηγικής “Fate of the World” του 2011 βάζει τους παίκτες να εξισορροπούν την απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη με την οικονομία της ελεύθερης αγοράς, όπως οι πολιτικές cap-and-trade. Αντίθετα, στο “Battlefield 2042” -που διαδραματίζεται σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον όπου ο πλανήτης καταστρέφεται από την κλιματική αλλαγή- οι παίκτες εκσφενδονίζουν τους χαρακτήρες τους από ελικόπτερα σε ανεμοστρόβιλους που τους μεταφέρουν σε όλη τη γη. Ενώ το παιχνίδι προσομοίωσης εργοστασίων “Factorio” του 2020 τιμωρεί τους παίκτες για τις κατασκευές τους που προκαλούν ρύπανση με επιθέσεις εξωγήινων – μια πιο ουσιαστική, αν και εξωφρενική, απεικόνιση των συνεπειών της μαζικής εκβιομηχάνισης.
Το Floodland δεν είναι το πρώτο παιχνίδι που οραματίζεται έναν δυστοπικό πλανήτη πλημμυρισμένο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Η υπόθεση της ανόδου της παλίρροιας έχει προσεγγιστεί σε adventure-action βιντεοπαιχνίδια, όπως το Highwater, το Submerged και το κλασικό Waterworld που χλευάστηκε από τους κριτικούς – βασισμένο στην ομώνυμη αποτυχία του Kevin Costner το 1995. Εν τω μεταξύ, το Endling και το Frostpunk προβάλλουν άλλους περιβαλλοντικούς κινδύνους, όπως η εξαφάνιση της άγριας ζωής και η εξάρτηση από τον άνθρακα.
Όμως οι ρητές απεικονίσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας εξακολουθούν να είναι ελάχιστες μεταξύ των κατασκευαστών πόλεων – γεγονός που προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι τόσο μεγάλο μέρος του είδους αφορά την κατασκευή και τη διαχείριση υποδομών που αναπόφευκτα ρυπαίνουν τον φυσικό κόσμο, ενώ ταυτόχρονα εκμεταλλεύονται πόρους από αυτόν.
Για να ενσωματωθεί ρεαλιστικά η κλιματική αλλαγή στις προσομοιώσεις κατασκευής πόλεων, το περιβάλλον πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό σκηνικό. Το Floodland δεν είναι αυτό το παιχνίδι, αλλά είναι λιγότερο “αφηρημένο” από άλλα που έχουν προηγηθεί. Όπως και το ίδιο το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, το Floodland αναγκάζει τους παίκτες να αντιμετωπίσουν συμβιβασμούς που υπάρχουν στη λήψη αποφάσεων στον πραγματικό κόσμο.
Για παράδειγμα, καθώς οι παίκτες αναζητούν πόρους, όπως απομεινάρια τεχνολογιών του παλιού κόσμου, συναντούν άλλους επιζώντες. Οι παίκτες πρέπει όχι μόνο να διαχειριστούν την εισροή πληθυσμών αλλά και να κατευνάσουν ένα ευρύ φάσμα ιδεολογιών, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να συγκρουστούν με τις αποφάσεις της ηγεσίας τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διαφωνίες, εξεγέρσεις ή ακόμη και σε θάνατο. Οι παίκτες πρέπει επίσης να δημιουργήσουν νόμους για αυτή τη νέα κοινωνία, οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν τα πάντα, από την κατανάλωση νερού μέχρι την ανακύκλωση.
Ένας λόγος που η κλιματική αλλαγή δεν έχει αποτελέσει μεγαλύτερο θέμα στα city-builders games μπορεί να είναι ότι το θέμα θεωρείται πολύ “τετριμμένο” για τους παίκτες που έχουν συνηθίσει να πολεμούν δράκους και ζόμπι. Ένα άλλο εμπόδιο είναι ότι η κλιματική αλλαγή γενικά δεν έχει αίσιο τέλος. Αλλά ο πιθανότερος λόγος είναι μάλλον ότι η βιομηχανία παιχνιδιών αποφεύγει τα ανοιχτά πολιτικά μηνύματα.
Διαβάστε ακόμα: Η “πράσινη” τεχνολογία έχει τη λύση για την κλιματική αλλαγή
Πρόσφατα δεδομένα, ωστόσο, δείχνουν ότι αυτή η νοοτροπία θα μπορούσε να αλλάξει. Μια πρόσφατη έρευνα της μηχανής παιχνιδιών πολλαπλών πλατφορμών, με θέμα “What Do Video Gamers Think About Global Warming?”, διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι παίκτες βιντεοπαιχνιδιών στις Η.Π.Α. ανησυχούν για την κλιματική αλλαγή και πιστεύουν ότι η βιομηχανία παιχνιδιών έχει την ευθύνη να δράσει για την υπερθέρμανση του πλανήτη, μεταξύ άλλων μειώνοντας τις δικές της εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Το Floodland είναι σε μεγάλο βαθμό ένα έργο μυθοπλασίας, αλλά ο ωκεανογράφος John Englander, ειδικός στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ο οποίος έχει υποστηρίξει το παιχνίδι, πιστεύει ότι το μέσο είναι ιδανικό για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Εξάλλου τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να αποτελέσουν καλύτερο μέσο για την εκπαίδευση, από ότι η παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ, η οποία είναι περισσότερο παθητική εμπειρία.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Photo: Steam | The Total Business
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.