Θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι η μάχη της ανθρωπότητας με την κλιματική αλλαγή σήμερα βρίσκεται σε αρκετά καλό δρόμο. Τα ηλιακά panel και οι ανεμογεννήτριες αναδεικνύονται σε ισχυρές πηγές ενέργειας, που ανταγωνίζονται ευθέως πια τις πιο “βρώμικες”. Ακόμα και η οικολογικοποίηση των πιο ενεργοβόρων κλάδων, όπως η τσιμεντοβιομηχανία ή η χαλυβουργία, φαίνεται όλο και πιο βιώσιμη στο μέλλον.
Και όμως, παρ’ όλη αυτή την τεχνολογική ανάπτυξη, η διαδικασία απαλλαγής από τον άνθρακα δεν κινείται με τους ίδιους γρήγορους ρυθμούς. Τα εμπόδια που θα μπορούσαν να μας απαριθμήσουν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι πολλά: από τις προβληματικές εφοδιαστικές αλυσίδες, τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων και τους φόρους στις εξαγωγές μέχρι την έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Πάνω απ’ όλα, όμως, θα μας μιλούσαν για τη χρήση της γης και το πόσο δύσκολο είναι να πάρει κάποιος άδειες για την κατασκευή των φρεατίων και των panel που χρειάζονται για την παραγωγή καθαρής ενέργειας και των γραμμών μεταφοράς που απαιτούνται.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Γερουσία των Η.Π.Α. επικεντρώθηκε στις μεταρρυθμίσεις που μπορούν να εξορθολογήσουν αυτές τις προσπάθειες. Όμως, οι διαπραγματεύσεις κατέδειξαν γρήγορα τα απαιτούμενα ανταλλάγματα που εμπλέκονται σε κάθε πολιτική που αφορά το κλίμα. Περισσότερα panel και γραμμές ρεύματος, ναι. Αλλά πώς θα πρέπει να εξισορροπηθεί η επιτακτική ανάγκη για συστημική αλλαγή με τις απειλές για την άγρια ζωή και τις κοινότητες που ζουν εκεί, όπου θα κατασκευαστούν αυτές οι υποδομές; Και τι θα συμβεί αν η επιτάχυνση των κανονιστικών ρυθμίσεων ενισχύσει επίσης τις υποδομές ορυκτών καυσίμων;
Διαβάστε ακόμα: Η άνθηση των τεχνολογικών startups που ασχολούνται με περιβαλλοντικά ζητήματα
Στην άλλη άκρη των Η.Π.Α., στο Σαν Φρανσίσκο, τα ίδια ερωτήματα τέθηκαν στην ημερίδα “Re:WIRED Green” όπου επιστήμονες, επιχειρηματίες και ακτιβιστές επισήμαναν την ανάγκη της “πράσινης” τεχνολογίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το θέμα που κυριάρχησε αφορούσε όχι αυτήν καθεαυτήν την τεχνολογία, αλλά τον τρόπο διαχείρισης της κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής που αναπόφευκτα απαιτείται για την εφαρμογή της τεχνολογίας σε κλίμακα. Πώς θα διανεμηθούν τα οφέλη με τρόπο δίκαιο και αποτελεσματικό για όλους;
Κάποιοι προσπαθούν να προωθήσουν την αλλαγή αυτή από το μηδέν. Όπως η Fixit Clinic, μία online πλατφόρμα η οποία εκπαιδεύει τους ανθρώπους να επισκευάζουν μόνοι τους τις συσκευές τους. Η πρωτοβουλία αυτή είναι θετική για το περιβάλλον, επειδή μειώνει τα απόβλητα και τη ζήτηση για νέα προϊόντα και πρώτες ύλες. Αλλά πολλές συσκευές δεν μπορούν να επιδιορθωθούν, λόγω απρόβλεπτων παραγόντων όπως η συσκευασία, οι σχεδιαστικές επιλογές ή η επιβολή πνευματικών δικαιωμάτων.
Όμως η Fixit Clinic αντεπιτίθεται έστω και με μικρά βήματα: ανακαλύπτοντας πώς να επισκευάσει ή να χακάρει τα παξιμάδια και τα μπουλόνια του πολύπλοκου υλικού, παρά τα εμπόδια των κατασκευαστών, και υποστηρίζοντας την άρση αυτών των εμποδίων. Ο ευρύτερος στόχος της είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός διαφορετικού συστήματος κατασκευής, ενός εναλλακτικού μέλλοντος όπου τα περισσότερα από τα πράγματα που καταναλώνουμε θα κατασκευάζονται σε τοπικό επίπεδο. Ουτοπικό; Ίσως.
Οι εργασίες προς την κατεύθυνση τέτοιου είδους εναλλακτικών μελλοντικών λύσεων ήδη υλοποιούνται. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Solutions Project, ενός οργανισμού με στόχο την αξιοποίηση των προσπαθειών επιχειρήσεων και πολιτιστικών φορέων για να επιταχύνει τη μετάβαση σε 100% χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις Η.Π.Α. Ο οργανισμός αυτός προτείνει μία λύση που ονομάζει “multi-solving”. Σύμφωνα με την “πολυ-λύση” λοιπόν, τεχνολογίες όπως τα ηλιακά panel, μπορούν να προσφέρουν όχι μόνο “πράσινη” ενέργεια, αλλά και θέσεις εργασίας και εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτά τα συνδυαστικά οφέλη επιτρέπουν σε κάθε project που έχει στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, να πυροδοτήσει ακόμη και την απόφαση για πολιτικές που καθιστούν τα “πράσινα” έργα πιο προσιτά στις κοινότητες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής αλλαγής.
Διαβάστε ακόμα: Έρευνα | Οι υπάλληλοι ζητούν καλύτερες περιβαλλοντικές πολιτικές από τις εταιρείες
Η νέα τεχνολογία θα βοηθήσει να εξομαλυνθούν οι αντιπαραθέσεις που εγείρονται για πολιτικές αποφάσεις σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος. Το think tank Third Way εκθείασε τα σχέδια για μια νέα γενιά μικρότερων πυρηνικών αντιδραστήρων που η βιομηχανία ελπίζει ότι θα είναι ασφαλέστεροι και θα παράγουν λιγότερα απόβλητα από εκείνους που λειτουργούν σήμερα, καθιστώντας πολύ πιο εύκολη την κατασκευή τους. Η τεχνολογική νεοφυής επιχείρηση Otherlab παρουσίασε μια τεχνολογία που ονομάζεται Sunfolding, ένα σύστημα που μπορεί να περιστρέφει τα ηλιακά panel και είναι οικονομικότερο από τους συμβατικούς κινητήρες, επιτρέποντας στις ηλιακές εγκαταστάσεις να είναι πιο παραγωγικές χρησιμοποιώντας τον ίδιο χώρο.
Ωστόσο, στο τέλος, παρά την τεχνοκρατική τους αίγλη, τέτοια φιλόδοξα project μοιάζουν να αποτελούν ένα μόνο μέρος της λύσης και είναι εξίσου πιθανό να οδηγήσουν σε μια νέα ακανθώδη πολιτική συζήτηση. Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και η προστασία του περιβάλλοντος όμως απαιτεί συνολικό και αποφασιστικό σχεδιασμό και κυρίως, πράξεις.
Με πληροφορίες από Wired
Με πληροφορίες από Wiredή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
