Η βιομηχανία της μόδας είναι ίσως ένας από τους πιο ρυπογόνους κλάδους, καθώς είναι υπεύθυνη για το 10% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Επιπλέον, το 85% του συνόλου των υφασμάτων καταλήγει κάθε χρόνο στα σκουπίδια, ενισχύοντας περαιτέρω τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι εάν συνεχιστεί η παρούσα κατάσταση θα είναι υπεύθυνη για την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς έως το 2050. Φαίνεται απίστευτο;
Κι όμως δεν είναι, σύμφωνα με έρευνα του BBC. Και φαίνεται πως υπάρχει λόγος. Τα τελευταία 15 χρόνια, η παραγωγή και η ζήτηση ρούχων έχει διπλασιαστεί ενώ ο χρόνος που τα φοράμε πραγματικά έχει μειωθεί κατά σχεδόν 40%. Δεν είναι τυχαίο ότι η γρήγορη μόδα αντικαθίσταται από την ultrafast μόδα, παράγοντας τρομερούς όγκους νέων ρούχων στην αγορά. Ενδεικτικοί είναι οι αριθμοί που αφορούν μεγάλους παίκτες και των δύο αγορών. Από την αρχή της χρονιάς, οι γίγαντες της γρήγορης μόδας H&M και Zara έχουν λανσάρει περίπου 11.000 νέα στυλ μαζί. Την ίδια στιγμή, το ultra fast fashion brand Shein κυκλοφόρησε 314.877 στυλ, παράγοντας φυσικά τεράστιους όγκους κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων.
Διαβάστε επίσης: Greenwashing: οι προσπάθειες της μόδας να εξιλεωθεί μέσω των influencers
Ωστόσο, τα αποτελέσματα του ultra fast μοντέλου θίγουν τόσο περιβαλλοντικά όσο και ηθικά ζητήματα της μόδας, καθώς η ταχύτατη αυτή παραγωγή οδηγεί σε παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων των ατόμων σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Τα τελευταία πέντε χρόνια, μάλιστα, τα ζητήματα του κλάδου σχετικά με την παιδική εργασία, τις διακρίσεις και την καταναγκαστική απασχόληση έχουν επιδεινωθεί παγκοσμίως. Στις χώρες, όπως η Μιανμάρ, η Καμπότζη, το Μπαγκλαντές και το Βιετνάμ, όπου βρίσκονται τα εργοστάσια των fast fashion brands θεωρείται ότι επικρατεί μία νέα μορφή δουλείας.
Η βιομηχανία της μόδας καταβάλλει προσπάθειες για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, όπως η μετάβαση σε πιο βιώσιμες ίνες και κλωστοϋφαντουργικές πρώτες ύλες. Ωστόσο, τα οικονομικά συμφέροντα των εταιρειών πίσω από την ultra fast fashion φαίνεται ότι υπερκαλύπτουν τις προσπάθειες αυτές.
Και εδώ είναι που εμπλέκονται πλέον οι ίδιοι οι καταναλωτές, υιοθετώντας συνήθειες και νέες τάσεις που κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση με αυτή της υπερκατανάλωσης ρούχων που εκπροσωπούν τα ultra fast brands. Η ιδέα μιας γκαρνταρόμπας με οικολογικό πρόσημο θα αντανακλά έναν τρόπο να γίνει η μόδα πιο φιλική προς το περιβάλλον και προς τον άνθρωπο. Αυτό θα σήμαινε ότι ο καθένας θα μείωνε τον αριθμό των ρούχων που αγοράζει έως και 75%, επιλέγοντας προϊόντα σχεδιασμένα να διαρκούν και ανακυκλώνοντας όσα ρούχα δεν χρειάζεται πια. Τι συνεπάγεται αυτό;
Διαβάστε επίσης: Έρευνα: Οι καταναλωτές δεν πρόκειται να σταματήσουν να αγοράζουν fast fashion
1. Μείωση των δαπανών
Ότι οι καταναλωτές θα αγόραζαν λιγότερα νέα ρούχα, καθώς και ότι θα ξανασκέφτονταν πώς παράγονται τα ρούχα τους, γεγονός που θα οδηγούσε στη μείωση των χρημάτων που ξοδεύουν. Η αγορά μεταχειρισμένων ρούχων ή η χρήση υπηρεσιών ενοικίασης είναι οι νέοι τρόποι αλλαγής της γκαρνταρόμπας τους προς μία με μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
2. Slow fashion
Απέναντι στα ultra fast fashion brands έχει δημιουργηθεί ένα κίνημα slow fashion, δηλαδή μία κινητοποίηση υπερ της ποιότητας των ενδυμάτων έναντι της ποσότητας, που στηρίζει τα κλασικά στυλ έναντι των τάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το κίνημα στηρίζει την επισκευή και τη φροντίδα των ρούχων που ήδη έχουν οι καταναλωτές για να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής τους.
3. Νέα συστήματα ανταλλαγής ρούχων
Η γκαρνταρόμπα με οικολογικό πρόσημο θα σήμαινε την αντικατάσταση των υπαρχόντων επιχειρηματικών μοντέλων μόδας και την υιοθέτηση νέων συστημάτων που βασίζεται μεταξύ άλλων στην ανταλλαγή ρούχων, όπως μοντέλα συνεργατικής κατανάλωσης μέσω συνεταιρισμών και μη κερδοσκοπικών κοινωνικών επιχειρήσεων. Τέτοια μοντέλα συλλογικής κατανάλωσης περιλαμβάνουν την κοινή χρήση ή την ενοικίαση ρούχων, την ανταλλαγή ή τη μετατροπή τους σε μοδίστρες. Οι κοινωνικές επιχειρήσεις, επίσης, στοχεύουν πρωτίστως στην εξασφάλιση μισθών διαβίωσης για τους εργαζόμενους και στην ελαχιστοποίηση ή την εξάλειψη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη βιομηχανία της γρήγορης μόδας.
Η μετάβαση σε μια φιλική προς το περιβάλλον βιομηχανία της μόδας θα απαιτούσε από τις ηγέτιδες δυνάμεις της τη χάραξη μιας νέας πολιτικής. Εξάλλου οι καταναλωτές αρχίζουν να δείχνουν την προτίμησή τους σε fashion brands που ελαχιστοποιούν το αρνητικό αποτύπωμά τους στο περιβάλλον χωρίς να παραβιάζουν τα δικαιώματα των ανθρώπων που εργάζονται γι’ αυτές.
Με πληροφορίες από BBC
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
