Από την επιτήρηση στους ορόφους των καταστημάτων μέχρι την παρακολούθηση στα τηλεφωνικά κέντρα, ορισμένοι εργοδότες βασίζονται εδώ και καιρό στην τεχνολογία για να παρακολουθούν τους εργαζομένους – είτε για λόγους ασφαλείας είτε για να ελέγχουν τη απόδοσή τους.
Η τεχνολογική ανάπτυξη έχει συμβάλει στους τρόπους με τους οποίους οι εργοδότες μπορούν να επιτηρούν τους εργαζομένους τους. Συγκεκριμένα, πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν λογισμικό παρακολούθησης, εγκατεστημένο στους υπολογιστές εργασίας, με ή χωρίς τη γνώση των εργαζομένων. Το λογισμικό αυτό ονομάζονται «bossware».
Πρόκειται για ένα σύνολο προγραμμάτων που μπορούν να καταγράφουν τα προγράμματα περιήγησης, να τραβούν στιγμιότυπα οθόνης και να ενεργοποιούν κρυφά τις κάμερες ιστού των υπαλλήλων, ακόμα και όταν εργάζονται από το σπίτι. Συχνά, αυτή η τεχνολογία λειτουργεί απαρατήρητη, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι μπορεί να αγνοούν ότι το αφεντικό τους παρακολουθεί.
Διαβάστε επίσης: Έρευνα | Οι υπάλληλοι που νιώθουν ότι δεν τους ακούν, παραιτούνται
Το φαίνομενο αυτό είναι συχνό. Μια έρευνα του Δεκεμβρίου 2021 σε περισσότερους από 2.209 εργαζομένους στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι το 60% πίστευε ότι είχε υποβληθεί σε κάποια μορφή επιτήρησης και παρακολούθησης στην τρέχουσα ή στην πιο πρόσφατη εργασία τους, σε σύγκριση με 53% το 2020.
Μάλιστα, σύμφωνα με εκτιμήσεις το ποσοστό αυτό πρόκειται να φτάσει το 70% μέσα σε δύο χρόνια, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των εταιρειών που επιλέγουν μόνο το εξ αποστάσεως μοντέλο εργασίας.
Βέβαια, τέτοια εργαλεία παρακολούθησης χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό και σε εργαζόμενους που έχουν επιστρέψει στο γραφείο. Σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων Gartner, ο αριθμός των μεσαίων έως μεγάλων εργοδοτών των ΗΠΑ που χρησιμοποιούν εργαλεία παρακολούθησης έχει διπλασιαστεί στο 60% από τον Μάρτιο του 2020.
Σύμφωνα με τη βρετανική εταιρεία XpertHR, δεν είναι όλοι οι εργαζόμενοι εξοικειωμένοι με την επιτήρηση αυτή. Βέβαια, υπάρχουν επαγγέλματα, όπως οι εργαζόμενοι σε τηλεφωνικά κέντρα, που η παρακολούθησή τους έχει εδραιωθεί εδώ και καιρό, βοηθώντας τους εργαζομένους να βελτιωθούν. Ειδικά για επαγγέλματα που απαιτείται νομική παρέμβαση, η συλλογή δεδομένων βάσει παρακολούθησης είναι πολύ σημαντική.
Για παράδειγμα, η start-up Stellate για ανάλυση δεδομένων, με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, έχει μια πλήρως απομακρυσμένη ομάδα σε όλο τον κόσμο, την οποία παρακολουθεί μέσω του λογισμικού καθοδήγησής της.
Επιπλέον, ορισμένες εταιρείες εφαρμόζουν ακόμη και το ίδιο το λογισμικό που έχουν χρησιμοποιήσει για την παρακολούθηση της παραγωγικότητας, και για την παρακολούθηση της εξάντλησης και της ευημερίας των εργαζομένων τους. Η συλλογή δεδομένων είναι ουσιαστικά η ίδια. Εξακολουθεί να ψάχνει για όλα τα είδη των πραγμάτων: πληκτρολόγηση, εκφράσεις προσώπου και ερμηνεία του τι σημαίνουν, μόνο από τη σκοπιά τού αν κάποιος εργάζεται υπερβολικά και υπάρχει κίνδυνος burnout.
Από τη μία το λογισμικό αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο για την καταγραφή και τον έλεγχο της απόδοσης των εργαζομένων, από την άλλη, όμως, έχει και αρνητικές επιπτώσεις, καθώς οι υπάλληλοι αισθάνονται ότι δεν έχουν ελεύθερο χώρο ως εργαζόμενοι και, ως συνέπεια, η σχέση εμπιστοσύνης εργαζομένου-εργοδότη κλονίζεται και φθείρεται.
Διαβάστε επίσης: Έρευνα | τι ακριβώς θέλουν οι εργαζόμενοι από έναν εργοδότη
Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι ακριβώς ενθουσιασμένοι με την ιδέα της επιτήρησης. Πιο αναλυτικά, από δείγμα 2.000 απομακρυσμένων και υβριδικών υπαλλήλων στις ΗΠΑ, το 59% ανέφερε ότι αισθάνεται άγχος για τον εργοδότη τους που ερευνά τη διαδικτυακή τους δραστηριότητα. Μεγάλο μέρος των εργαζομένων αναρωτιέται, επίσης, αν τους παρακολουθούν και αισθάνονται πίεση να εργαστούν περισσότερες ώρες και ότι πρέπει να κάνουν λιγότερα διαλείμματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μάλιστα, οι μισοί είπαν ότι η παρακολούθηση κλόνιζε την εμπιστοσύνη τους.
Δεδομένου ότι όλο και περισσότερες εταιρείες θα έχουν κάποια μορφή παρακολούθησης στο μέλλον, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους εργαζόμενους να επιλέξουν εταιρείες που δεν έχουν κάποια μορφή επιτήρησης. Έτσι, ειδικοί πιστεύουν ότι η αυξανόμενη παρουσία της παρακολούθησης των εργαζομένων, μαζί με τα συναισθήματα δυσφορίας των τελευταίων, θα μπορούσε να αλλάξει την κουλτούρα στο χώρο εργασίας, καθώς ο φόβος των υπαλλήλων μπορεί λογικά να οδηγήσει σε δυσπιστία.
Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητα η τεχνολογία το πρόβλημα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτή εφαρμόζεται. Για παράδειγμα, ένας βαθμός παρακολούθησης μπορεί πραγματικά να είναι επωφελής στη διαχείριση των ροών εργασίας και του ηθικού των εργαζομένων, ιδιαίτερα μεταξύ υβριδικών και απομακρυσμένων ομάδων. Επίσης, οι εταιρείες μπορούν να είναι ειλικρινείς με τους εργαζομένους τους και το λογισμικό επιτήρησης. Όταν η εταιρεία δεν το έχει κοινοποιήσει και οι υπάλληλοι ανακαλύπτουν ότι παρακολουθούνται, δημιουργείται θέμα. Οι εργαζόμενοι αναρωτιούνται γιατί τους παρακολουθούν και κλονίζεται η εμπιστοσύνη τους προς την εταιρεία.
Με πληροφορίες από BBC
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
