Η εξ αποστάσεως εργασία έγινε καθημερινότητα όσο οι περιορισμοί εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19 ήταν αυστηροί. Ωστόσο, ακόμα και όταν αυτοί υποχώρησαν, οι περισσότερες εταιρείες συνέχισαν να διατηρούν ένα στοιχείο τηλεργασίας στα προγράμματά τους, με τα υβριδικά μοντέλα να προτιμώνται – ή να τα ζητούν οι ίδιοι οι υπάλληλοι. Στο πλαίσιο ενός υβριδικού μοντέλου, οι εργαζόμενοι μπορούν να ορίζουν το πρόγραμμα τους με μεγαλύτερη ευελιξία και να καθορίζουν ορισμένες μέρες που θα εργάζονται από το σπίτι.
Βέβαια, υπάρχουν θέσεις εργασίας σε εταιρείες, οι οποίες μπορεί να μην απαιτούν καθόλου την παρουσία του εργαζομένου στο γραφείο και να μπορούν να υφίστανται πλήρως εξ αποστάσεως. Τα άτομα που εργάζονται σε μια τέτοια θέση μπορούν να βρίσκονται οπουδήποτε στον κόσμο, τελείως ανεξάρτητα από την τοποθεσία της εταιρείας στην οποία εργάζονται. Πράγματι, έχει παρατηρηθεί η τάση ορισμένοι εργαζόμενοι να ταξιδεύουν ή να διαμένουν σε άλλες χώρες ενώ παράλληλα εργάζονται ψηφιακά, ή να ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, δουλεύοντας παράλληλα.
Διαβάστε επίσης: Πόσο θα ταξιδέψουν οι άνθρωποι φέτος;
Πλέον περισσότερες από 25 χώρες δίνουν βίζα σε αυτούς τους ψηφιακούς νομάδες, επιτρέποντάς τους να εργάζονται νόμιμα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και με μεγαλύτερη ελευθερία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προορισμού όπου υπάρχουν πολλοί ψηφιακοί εργαζόμενοι είναι το Ντουμπάι.
Το Ντουμπάι αποτελεί ένα είδος κόμβου μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, το οποίο χιλιάδες απομακρυσμένοι εργαζόμενοι επισκέπτονται. Σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν νέα ταλέντα στην περιοχή, τον Μάρτιο του 2021, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) παρουσίασαν μια μονοετή άδεια παραμονής για απομακρυσμένους εργαζόμενους. Η βίζα επιτρέπει σε ξένους επαγγελματίες να ζουν στο Ντουμπάι, ενώ συνεχίζουν να εργάζονται για εργοδότες στο εξωτερικό. Παρέχει επίσης στους νεοεισερχόμενους πρόσβαση σε δελτίο ταυτότητας κατοίκου και στις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες.
Διαβάστε επίσης: Στο Airbnb όλοι θα μπορούν να δουλεύουν πάντα εξ αποστάσεως
Ψηφιακοί νομάδες με βίζα
Μέχρι πρότινος, οι ψηφιακοί νομάδες ζούσαν σε ένα νομικό κενό. Οι νέες βίζες ψηφιακών νομάδων καθορίζουν ένα νομικό πλαίσιο που δίνει τόσο στους απομακρυσμένους εργαζόμενους όσο και στις επιχειρήσεις που τους απασχολούν μεγαλύτερη σιγουριά και ασφάλεια. Ωστόσο, οι νέες βίζες δεν επηρεάζουν τη φορολογία, καθώς οι περισσότεροι νομάδες εξακολουθούν να πληρώνουν φόρους στις χώρες καταγωγής τους για να διατηρήσουν την ιθαγένεια ή να λαμβάνουν δημόσιες παροχές υγείας.
Σύμφωνα με μια νέα έκθεση του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής, περισσότερες από 25 χώρες έχουν πλέον θεσπίσει βίζα ψηφιακών νομάδων. Η τάση ξεκίνησε με μικρά, εξαρτώμενα από τον τουρισμό ευρωπαϊκά κράτη και κράτη της Καραϊβικής. Τώρα, μεγαλύτερες οικονομίες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Βραζιλία και η Ιταλία δρομολογούν τις δικές τους πρωτοβουλίες.
Διαβάστε επίσης: Νέες νομοθεσίες σε όλο τον κόσμο αλλάζουν τον τρόπο που δουλεύουμε
Υποστηρίζεται, στο μεταξύ, ότι η Ιταλία συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία από άλλες βίζες ψηφιακών νομάδων για να δημιουργήσει τη δική της, η οποία θα ξεκινήσει να διατίθεται το αργότερο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η βίζα αναμένεται ότι θα προσελκύσει το 5% της παγκόσμιας αγοράς νομάδων, η οποία εκτιμάται ότι θα ανέρχεται σε περίπου 40 εκατομμύρια άτομα, κατά το πρώτο πλήρες έτος της. Με τον γηραιότερο πληθυσμό στην Ευρώπη, η Ιταλία θεωρεί ότι η προσωρινή βίζα θα είναι ένας τρόπος προσέλκυσης νεότερων κατοίκων, οι οποίοι μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν για να δοκιμάσουν μια πιο μόνιμη ζωή στη χώρα.
Η Ελλάδα είναι επίσης μία από τις χώρες που προσφέρει βίζα σε άτομα που επιθυμούν να εργαστούν εξ αποστάσεως. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα χορηγεί άδεια διαμονής. Οι κάτοχοι Digital Nomad Visa έχουν δικαίωμα νόμιμης διαμονής εντός της ελληνικής επικράτειας, χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία ή επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα. Τα άτομα που μπορούν να πάρουν βίζα είναι υπήκοοι τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ) που είναι είτε εξαρτημένοι εργαζόμενοι είτε αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδος χρησιμοποιώντας τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα
Για τις χώρες αυτές, οι βίζες ψηφιακών νομάδων είναι ένας τρόπος προσέλκυσης νέων ατόμων, καθώς και αξιοποίησης της ανάπτυξης της εξ αποστάσεως εργασίας για την εισροή ξένων κεφαλαίων και ενίσχυση των τοπικών οικονομιών. Αυτοί που θα κερδίσουν τα περισσότερα από τις βίζες ψηφιακών νομάδων είναι οι αναδυόμενες οικονομίες ή τα μικρότερα έθνη που παραδοσιακά χάνουν ταλέντα από τις μεγαλύτερες χώρες. Παράλληλα, για τους νομάδες οι βίζες προσφέρουν σταθερότητα και την ευκαιρία να μείνουν παρατεταμένα σε μια περιοχή και να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο για να μάθουν την τοπική κουλτούρα.
Τα προαπαιτούμενα για τη βίζα ψηφιακού νομάδα διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά συνήθως συνεπάγονται απόδειξη απομακρυσμένης απασχόλησης, ταξιδιωτική ασφάλιση και ελάχιστες μηνιαίες αποδοχές. Όλα αυτά έχουν στόχο να διασφαλιστεί ότι οι κάτοχοι βίζα μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους χωρίς να καταλαμβάνουν τοπικές θέσεις εργασίας. Υπάρχει επίσης ένα τέλος για την υποβολή αίτησης, ενώ η διάρκεια παραμονής κυμαίνεται από έξι μήνες έως δύο χρόνια, ανάλογα με τη βίζα.
Οι βίζες ψηφιακών νομάδων μπορεί να προσφέρουν πολλές ευκαιρίες, αλλά θα μπορούσαν επίσης να δημιουργήσουν νέες προκλήσεις. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να προκαλέσουν αύξηση του τοπικού κόστους διαβίωσης και του ανταγωνισμού για πόρους. Οι ερευνητές αναφέρουν το Μπαλί της Ινδονησίας και την Γκόα της Ινδίας ως παραδείγματα υφιστάμενων hotspots ψηφιακών νομάδων που έχουν παλέψει με αυτά τα ζητήματα τα τελευταία χρόνια. Η ύπαρξη μιας κατηγορίας εργαζομένων που χρησιμοποιεί τις τοπικές υποδομές και υπηρεσίες αλλά δεν πληρώνει φόρους γι’ αυτές μπορεί επίσης να δημιουργήσει δυσαρέσκεια στους κατοίκους που πληρώνουν φόρους.
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες αμφισβητούν επίσης το κατά πόσον οι βίζες ψηφιακών νομάδων θα αποκτήσουν τελικά μεγάλη απήχηση. Οι περισσότεροι ψηφιακοί νομάδες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν την επιλογή της τουριστικής βίζας διάρκειας τριών έως έξι μηνών, για λόγους όπως οι επιπλοκές στην αίτηση για βίζα ψηφιακού νομάδα. Η γραφειοκρατία, οι δαπανηρές ιατρικές εξετάσεις και η συγκέντρωση των εγγράφων που αποδεικνύουν το μηνιαίο εισόδημα μπορούν να λειτουργήσουν ως ανασταλτικοί παράγοντες για τα άτομα που εξετάζουν την επιλογή αυτής της βίζας.
Mε πληροφορίες από BBC
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
