Το TikTok είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες social media πλατφόρμες στον κόσμο. Πιο συγκεριμένα, η εφαρμογή ξεπέρασε τις 3,5 δισεκατομμύρια λήψεις το πρώτο τρίμηνο του 2021.
Πρόκειται για την πέμπτη εφαρμογή που κατορθώνει κάτι τέτοιο, και τη μοναδική που δεν ανήκει στην αυτοκρατορία της Meta. Αυτό που κατάφερε το TikTok από το 2018 μέχρι σήμερα είναι να συγκεντρώσει τις περισσότερες λήψεις παγκοσμίως.
Η εφαρμογή δημιουργήθηκε το 2014 και κυκλοφόρησε αρχικά με την ονομασία Musical.ly. Στην εν λόγω εφαρμογή μπορούσε κάποιος να δημιουργήσει μικρού μήκους βίντεο στο κινητό του και να τα μοιραστεί με την υπόλοιπη κοινότητα. Το 2018, εξαγοράστηκε από την ByteDance, που εδρεύει στο Πεκίνο, και συγχωνεύτηκε στην κινεζική εφαρμογή TikTok.
Στα πρώτα στάδια της κυκλοφορίας της, η πλατφόρμα απευθυνόταν στη γενεά Ζ (Generation Z), δηλαδή σε άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ των ετών 1997 και 2012. Πολύ σύντομα όμως, γνώρισε εισροή νέων χρηστών από διάφορες ηλικιακές ομάδες, εξαιτίας και των περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν παγκοσμίως, για αναχαίτιση της πανδημίας COVID-19, που έδωσαν σε πολύ κόσμο πολύ ελέυθερο χρόνο.
Διαβάστε επίσης: To TikTok έχει έσοδα που ξεπερνούν Twitter και Snapchat μαζί
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία της Hypeauditor, ακόμα και σήμερα το 67% των χρηστών TikTok είναι κάτω των 24 ετών, δηλαδή δύο στους τρεις (67,0%) χρήστες, γεγονός που προκαλεί ανησυχία εξαιτίας των κινδύνων που αφορούν την ασφάλεια και ιδιωτικότητα των χρηστών- κυρίως των ανήλικων χρηστών.
Δεν είναι, όμως, η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εφαρμογή έχει έρθει αντιμέτωπη με κριτικές και σχόλια χρηστών σχετικά με τους κινδύνους που προκύπτουν από το περιεχόμενό της.
Έχουν γίνει αναφορές από γονείς παιδιών, οι οποίοι ανακάλυψαν ότι μετά από αναζήτηση μερικών λεπτών, μέσα από hashtags, υπήρχε υλικό πορνογραφικού χαρακτήρα, στο οποίο, σε άλλη περίπτωση, θα μπορούσε πολύ εύκολα να έχει πρόσβαση το παιδί τους.
Επίσης, πολλοί γονείς έχουν εκφράσει ανησυχίες για τα ενήλικες χρήστες του διαδικτύου που παραμονεύουν, έτσι ώστε να βρουν ευκαιρία και να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους για αλλότριους σκοπούς. Να σημειωθεί ότι, ακόμα κι αν κάποιος ορίσει ένα λογαριασμό ως ιδιωτικό, ενδέχεται αυτός να εξακολουθεί να εκτίθεται σε σεξουαλικό ή βίαιο περιεχόμενο, το οποίο δημοσιεύτηκε στη δημόσια ροή.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πρόσφατα, έχει επιβληθεί στο TikTok πρόστιμο ύψους $4,3 εκατομμυρίων, για τη συλλογή δεδομένων από παιδιά στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων τους, των τοποθεσιών τους και των διευθύνσεων του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους.
Στο πλαίσιο αυτό, η μη κερδοσκοπική εταιρεία Fairplay, μέσω της έρευνάς της για τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις και τους όρους και προϋποθέσεις που προσφέρονται σε ανηλίκους από τους γίγαντες κοινωνικών μέσων ενημέρωσης TikTok, WhatsApp και Instagram σε 14 διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Βραζιλίας, της Ινδονησίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, έρχεται να επιβεβαιώσει την δυσπιστία πολλών χρηστών.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι τρεις πλατφόρμες δεν προσφέρουν το ίδιο επίπεδο απορρήτου και προστασία ασφάλειας για παιδιά σε όλες τις αγορές όπου δραστηριοποιούνται.
Μάλιστα, το επίπεδο προστασίας που λαμβάνουν οι ανήλικοι σε μια υπηρεσία μπορεί να εξαρτάται από τον τόπο στον κόσμο που τυχαίνει να ζουν.
Ειδικότερα, τα ευρήματα της έρευνας διαπίστωσαν «σημαντική» διακύμανση στην εμπειρία των παιδιών σε διάφορες χώρες σε «φαινομενικά πανομοιότυπες πλατφόρμες».
Η μεθοδολογία για την έρευνα του Fairplay βασίστηκε σε κεντρικούς ερευνητές, με έδρα το Λονδίνο και το Σίδνεϊ, οι οποίοι ανέλυσαν τις πολιτικές απορρήτου και τους Όρους και Προϋποθέσεις των πλατφορμών μέσω της δημιουργίας λογαριασμών για τη διερεύνηση διαφορών στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις που προσφέρονται στους 17χρονους χρήστες από διαφορετικές χώρες.
Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της έρευνας για το TikTok ήταν σοκαριστικά και έρχονται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της εταιρείας σχετικά με τις προσπάθειες της να διασφαλίσει την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια των παιδιών.
Κατόπιν της έρευνας, η Fairplay έστειλε μία επιστολή, υπογεγραμμένη από σχεδόν 40 ομάδες – 39 οργανισμούς υπεράσπισης της προστασίας των παιδιών και των ψηφιακών δικαιωμάτων από 11 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ιδρύματος 5Rights του Ηνωμένου Βασιλείου, του Tech Transparency Project, του Africa Digital Rights Hub στην Γκάνα και του Eating Disorders Coalition for Research, Policy & Action— προς τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της TikTok, Shou Zi Chew, καλώντας τον να αντιμετωπίσει τις βασικές διακρίσεις σχεδιασμού, επικεντρωμένοι στην ασφάλεια των παιδιών και τα ψηφιακά δικαιώματά τους.
Συγκεκριμένα, αναφέρθηκαν στην ανάγκη ρύθμισης λειτουργίας για παιδιά σε όλον τον κόσμο, όπως συμβαίνει σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, οι οποίες διαθέτουν Family Safety Mode.
Δηλαδή, επιτρέπεται στους γονείς να διαχειρίζονται τη δραστηριότητα του παιδιού τους και τον χρόνο που αφιερώνουν στην πλατφόρμα. Αυτήν τη στιγμή, η δυνατότητα διατίθεται σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Με το νέο χαρακτηριστικό, οι γονείς μπορούν να καθορίζουν χρονικά όρια για το παιδί τους κάθε μέρα, με διαστήματα που περιλαμβάνουν 40 λεπτά, 60 λεπτά και 90 λεπτά. Οι γονείς μπορούν επίσης να περιορίσουν ή να απενεργοποιήσουν τα προσωπικά μηνύματα και να μπλοκάρουν συγκεκριμένο περιεχόμενο που ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η έκθεση εντόπισε επίσης πολλές (μη ευρωπαϊκές) αγορές, όπου το TikTok αποτυγχάνει να παρέχει τους όρους παροχής υπηρεσιών του στη μητρική γλώσσα των νέων. Γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους νεαρούς χρήστες.
Είναι επίσης κρίσιμο για την έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ηλικίας — το TikTok παρέχει μερικές φορές στους χρήστες αντιφατικές πληροφορίες, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τους ανηλίκους να γνωρίζουν, εάν η υπηρεσία είναι κατάλληλη για χρήση.
Τα ευρήματα της έκθεσης είναι πιθανό να προστεθούν στις εκκλήσεις προς νομοθέτες εκτός Ευρώπης να εντείνουν τις προσπάθειές τους να εγκρίνουν νομοθεσία για την προστασία των παιδιών στην ψηφιακή εποχή — και να αποφύγουν τον κίνδυνο οι πλατφόρμες να επικεντρώνουν τις πιο μεροληπτικές και ληστρικές συμπεριφορές τους σε ανηλίκους που ζουν σε αγορές που δεν έχουν ελέγξει διά νόμου τη «δεδομένη» προεπιλογή.
Τους τελευταίους μήνες, νομοθέτες στην Καλιφόρνια επιδιώκουν να περάσουν ένα νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την ηλικία των χρηστών. Ενώ, νωρίτερα αυτό το έτος, αρκετοί γερουσιαστές των ΗΠΑ πρότειναν έναν νόμο για την ασφάλεια των παιδιών στο Διαδίκτυο, καθώς το ζήτημα αυτό έχει συγκεντρώσει την περισσότερη προσοχή.
Διαβάστε επίσης: Γιατί το TikTok εγκαταλείπει τα σχέδιά του για ανάπτυξη του live shopping
Από την άλλη, οι Ευρωπαίοι νομοθέτες μπορεί να έχουν λόγο να αισθάνονται καλύτερα υπό το πρίσμα του σχετικά υψηλότερου επιπέδου προστασίας που οι ερευνητές του Fairplay διαπίστωσαν ότι προσφέρεται σε παιδιά στην περιοχή: Ακόμη και στην Ευρώπη, όμως — μια περιοχή που θεωρείται ο de facto παγκόσμιος ηγέτης στα πρότυπα προστασίας δεδομένων — η TikTok αντιμετώπισε, τα τελευταία χρόνια, μια σειρά από παράπονα σχετικά με την ασφάλεια και το απόρρητο των παιδιών· συμπεριλαμβανομένων ομαδικών αγωγών και ρυθμιστικών ερευνών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τα δεδομένα των παιδιών.
Οι επικρίσεις για την ασφάλεια των παιδιών για το TikTok στην περιοχή εξακολουθούν να υφίστανται – ειδικά σε σχέση με το εκτεταμένο προφίλ και τη στόχευση των χρηστών – και πολλές από τις προαναφερθείσες νομικές ενέργειες και έρευνες παραμένουν σε εξέλιξη και ανεπίλυτες, παρόλο που φουντώνουν νέες ανησυχίες.
Mε πληροφορίες από TechCrunch
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
