Την περασμένη εβδομάδα, οι αποκαλύψεις μιας έρευνας από το Quartz έφεραν στο προσκήνιο την προβληματική σχέση με τη βιωσιμότητα που έχει η μόδα και, στην προκειμένη περίπτωση, το fast fashion.
Πρωταγωνιστής στην έρευνα αυτή, ένας από τους ηγέτες του κλάδου, τα H&M, που μάλιστα προβάλλουν ιδιαίτερα την αφοσίωσή τους στη βιωσιμότητα. H σουηδική εταιρεία είναι μέλος του Sustainable Apparel Coalition (SAC – Συμμαχία Βιώσιμης Ένδυσης), που ανέπτυξε την πλατφόρμα Higg, ένα εργαλείο μέτρησης βιωσιμότητας που βοηθά τις εταρείες που το χρησιμοποιούν να καθορίσουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των προϊόντων τους. Πέρυσι, η Higg δημιούργησε κάρτες μέτρησης βαθμολογίας, στο πλαίσιο των εργαλείων της Higg Sustainability Profiles και Higg Index Materials. Στόχος αυτής της βαθμολογικής κλίμακας είναι να προσφέρει έναν σταθερό, τυποποιημένο τρόπο να αξιολογούνται τα προϊόντα διαφόρων brands της βιομηχανίας, έτσι ώστε και οι αγοραστές με μια ματιά να καταλαβαίνουν πόσο βιώσιμα είναι τα προϊόντα που αγοράζουν.
Διαβάστε ακόμα: Tι πρέπει να κάνουν τα brands για την βιωσιμότητα που δεν καταντά greenwashing
Tα H&M χρησιμοποιούσαν από την πρώτη στιγμή αυτήν την κλίμακα, αναφέροντας στο ηλεκτρονικό τους κατάστημα τη βαθμολογία των προϊόντων τους σχετικά με τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο και τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα. Η έρευνα του Quartz, όμως, έδειξε ότι η βαθμολόγηση των H&M ήταν «αποπροσανατολιστική» και «κατάφωρα παραπλανητική». Όπως αποδείχθηκε, πάνω από το 50% των προϊόντων των H&M που είχαν υψηλή βαθμολογία δεν ήταν περισσότερο βιώσιμα από παρόμοια προϊόντα ανταγωνιστών. Αυτό που φάνηκε ότι έκανε η εταιρεία, ήταν ότι κατέγραφε λάθος το σκορ της κλίμακας Higg, αγνοώντας τα αρνητικά πρόσημα. Όταν δηλαδή ένα ρούχο βαθμολογούνταν με -20% στη χρήση νερού που απαιτείται για να φτιαχτεί, που σημαίνει ότι χρησιμοποιείται 20% παραπάνω νερό, άρα το σκορ είναι αρνητικό, η H&M ανέφερε ότι για το συγκεκριμένοπ προϊόν χρησιμοποιήθηκε 20% λιγότερο νερό.
Δεν είναι σαφές αν ο δείκτης δε χρησιμοποιήθηκε σωστά ή αν η εσφαλμένη καταγραφή της βαθμολογίας έγινε σκόπιμα.
Όταν δημοσιοποιήθηκαν αυτά τα στοιχεία, τα H&M αφαίρεσαν όλες τις βαθμολογίες από τον ιστότοπό τους, ενώ το θέμα πυροδότησε συζητήσεις για το greenwashing που κάνουν τα μεγάλα brands μόδας και για το πώς είναι ουσιαστικά αδύνατο να μιλάμε για βιώσιμο fast fashion και να εμπιστεύονται οι καταναλωτές τις δηλώσεις των μεγάλων brands, αλλά και ότι όση αφοσίωση και αν δείχνουν οι εταιρείες αυτές στο sustainability, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική, καθώς, ουσιαστικά εξ ορισμού, η μόδα, για να είναι γρήγορη και οικονομική, δεν μπορεί να είναι βιώσιμη.
Η κλίμακα βαθμολόγησης Higg υποτίθεται ότι ήταν προορισμένη να φέρει περισσότερη διαφάνεια στη μόδα, αλλά και ομοιομορφία στον τρόπο που καθορίζεται και μετράται ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των brands, ωστόσο, έπειτα από αυτήν την αποκάλυψη, το Higg Index κατηγορείται από την υπηρεσία προστασίας καταναλωτών της Νορβηγίας ότι είναι παραπλανητικό και ότι χρησιμοποιείται στην ουσία σαν εργαλείο marketing από τα brands.
Έτσι, η συμμαχία SAC, στην οποία, εκτός από τα H&M, συμμετέχουν 250 μάρκες, σταματά εντελώς τη χρήση αυτού του Index, ενώ δήλωσε ότι θα επανεξετάσει επειγόντως τη μεθοδολογία που χρησιμοποιεί για την αξιολόγηση των δεδομένων της. Εξάλλου, η συμμαχία έχει στο παρελθόν κατηγορηθεί ότι υποστηρίζει τη χρήση συνθετικών ινών από ορυκτά καύσιμα, σε βάρος των φυσικών ινών, όπως είναι το βαμβάκι, το μαλλί ή ακόμα και το δέρμα. Έτσι, πολλά από τα μέλη της, των H&M συμπεριλαμβανομένων, χρησιμοποιούν κατά κόρον πολυεστέρα στα ρούχα τους, που είναι και ο τρόπος να δημιουργηθούν γρήγορα και οικονομικά.
Γι’ αυτό οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι ο μόνος τρόπος για τους καταναλωτές να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα στη μόδα, είναι να αγοράζουν λιγότερα, αλλά ποιοτικότερα ρούχα, που κρατούν περισσότερο, φοριούνται για περισσότερο καιρό, και είναι φτιαγμένα από φυσικές ίνες – και που δεν καταλήγουν τελικά στα σκουπίδια χωρίς δεύτερη σκέψη, αφού κόστιζαν ελάχιστα.
Διαβάστε ακόμα: Έρευνα: Οι καταναλωτές δεν πρόκειται να σταματήσουν να αγοράζουν fast fashion
Επίσης, σημειώνεται ότι αποτελεί σημαντικό πρόβλημα το ότι, εν πολλοίς, η βιομηχανία της μόδας δεν είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί ενιαίους ρυθμιστικούς κανόνες, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τα τρόφιμα, συνεπώς οι δηλώσεις περί βιωσιμότητας εξαρτώνται τελικά από τα ίδια τα brands. Σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν νομοθεσίες που προσπαθούν να περιορίσουν το greenwashing, αλλά ουσιαστικά, η προσπάθεια για μια ενιαία κωδικοποίηση και την εφαρμογή της, βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα.
Με πληροφορίες από Fashion United
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
