H Ευρωπαϊκή Ένωση αλλάζει τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση, στενεύοντας τον κλοιό για μεγάλες εταιρείες όπως Google, Twitter και Facebook. Σύμφωνα με το Reuters, oι εταιρείες αυτές καλούνται να αντιμετωπίσουν τα πλαστά accounts και deepfakes εντός 6 μηνών, σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύουν με βαριές κυρώσεις.
Παρά το γεγονός ότι το Facebook διέγραψε 1,7 δισεκατομμύρια πλαστά accounts, έρευνες της Statista εκτιμούν ότι 11% των χρηστών των social media διαθέτει διπλούς λογαριασμούς, ενώ 5% των accounts (περίπου 137 εκατομμύρια) είναι ψεύτικα. Αντίστοιχη έρευνα για το Twitter αποδίδει το ποσοστό των πλαστών λογαριασμών στο 9-15%. Εν τω μεταξύ, ιδιαίτερο προβληματισμό εγείρουν τα deepfakes, υπερρεαλιστικές πλαστογραφίες γνωστών προσωπικοτήτων σε βίντεο, που δημιουργούνται μέσω υπολογιστών, καθώς χρησιμοποιούνται συνήθως για πολιτικούς σκοπούς, σκορπώντας παραπληροφόρηση. Κάτω από αυτές τις συνθήκες και μέσα στο πληροφοριακό χάος που αναζωπυρώθηκε με την πανδημία του COVID-19, ο νέος Κώδικας κατά της παραπληροφόρησης έρχεται σε μια στιγμή που η Ρωσία ποντάρει σε αυτήν, ως μέρος της στρατιωτικής της επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα της παραπληροφόρησης και των fake news μέσω της δημιουργίας ενός βασικού κώδικα δεοντολογίας. Ο ενισχυμένος αυτός Κώδικας θεσπίστηκε στις 16 Ιουνίου 2022 και υπογράφτηκε από 24 ομίλους social media. Ο Κώδικας αυτός αποτελεί μέρος του νόμου περί Ψηφιακών Υπηρεσιών (Digital Services Act -DSA) και συνοδεύεται επίσης από ένα πλαίσιο παρακολούθησης της εφαρμογής του, που βασίζεται σε ποιοτικά στοιχεία αναφοράς και δείκτες σε επίπεδο υπηρεσίας που μετρούν την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του.
Σκοπός είναι η δημιουργία ενός Κέντρου Διαφάνειας, το οποίο θα παρέχει στο κοινό μια σαφή επισκόπηση των πολιτικών που εφαρμόζουν οι πλατφόρμες για την υλοποίηση των δεσμεύσεων και θα το ενημερώνουν τακτικά με τα σχετικά δεδομένα. Παράλληλα, αναγνωρίζοντας τη σημασία να καταστεί ο Κώδικας μελλοντικά εφαρμοστέος, οι εταιρείες social media καλούνται να συμφωνήσουν στην ενισχυμένη συνεργασία μέσω μιας μόνιμης Task-Force.
Διαβάστε ακόμα: Τα deepfake βίντεο σχεδόν «αληθινών» ανθρώπων γίνονται το νέο εργαλείο των εταιρειών
Περαιτέρω, διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως Facebook, Twitter και Google, καλούνται να υιοθετήσουν, να ενισχύσουν και να εφαρμόσουν σαφείς πολιτικές σχετικά με ανεπίτρεπτες συμπεριφορές και πρακτικές χειραγώγησης στις υπηρεσίες τους, με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τις συμπεριφορές και τις τακτικές, τις τεχνικές και τις διαδικασίες που χρησιμοποιούν κακόβουλοι παράγοντες. Συγκεκριμένα, το βασικό ζήτημα που καλούνται να διευθετήσουν είναι τα πλαστά accounts και τα deepfakes. Τα δύο τελευταία αποτελούν σημαντικούς παράγοντες παραπληροφόρησης. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο της χειραγώγησης του κοινού και με προφανή στόχο τη δημιουργία εντυπώσεων είναι συχνή η μετάδοση πληροφοριών που δεν αποδίδουν επακριβώς την πραγματικότητα.
Πρόκειται, δηλαδή, για ειδήσεις που, αν και αποδίδουν μέρος της αλήθειας, δεν είναι ωστόσο απολύτως ακριβείς. Εκεί έγκειται και η επικινδυνότητά τους. Τα σημεία απόκλισής τους από την αλήθεια φανερώνουν συνήθως τις απώτερες επιδιώξεις της μετάδοσής τους, αφού μπορούν να υποδείξουν ποια εντύπωση θέλησαν να δημιουργήσουν ή ποια αντίδραση του κοινού θέλησαν να υποκινήσουν. Για τον λόγο αυτό, ο ενισχυμένος Κώδικας Δεοντολογίας θα υποστηρίζεται από το DSA – μεταξύ άλλων με βαριές αποτρεπτικές κυρώσεις. Οι πολύ μεγάλες πλατφόρμες που παραβιάζουν επανειλημμένα τον Κώδικα και δεν εφαρμόζουν κατάλληλα μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου απειλούνται με πρόστιμα έως και 6% του παγκόσμιου τζίρου τους.
Η παραπάνω ρύθμιση θα είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για την Ελλάδα, η οποία είναι από τις πιο ευάλωτες χώρες στην Ευρώπη στην παραπληροφόρηση και στα fake news, σύμφωνα με τον δείκτη Media Literacy Index 2021.
Mε πληροφορίες από το Reuters
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
