Πανευρωπαϊκή έρευνα έδειξε ότι οι νεαροί Ευρωπαίοι αγοράζουν περισσότερα προϊόντα απομίμησης και έχουν πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο. Η έρευνα εξετάζει τις δύο πλευρές της παραβίασης της διανοητικής ιδιοκτησίας: τις τάσεις των νέων στην αγορά παραποιημένων προϊόντων και στην πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο, αξιολογώντας τες από το 2016.
Συγκεκριμένα, σε μελέτη από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) του 2022 με άτομα ηλικίας 15-24 ετών σε ολόκληρη την ΕΕ, φάνηκε ότι το 52% των ερωτηθέντων αγόρασε τουλάχιστον ένα πλαστό προϊόν στο διαδίκτυο τους τελευταίους δώδεκα μήνες, εκ των οποίων το 37% σκοπίμως. Το ποσοστό αυτό κυμαινόταν στο 12% το 2016 και, συνεπώς, παρουσιάζεται πολύ αυξημένο.
Τα είδη ένδυσης και αξεσουάρ σημείωσαν την υψηλότερη βαθμολογία για σκόπιμη αγορά πλαστών προϊόντων με 17%, ακολουθούμενα από τα είδη υπόδησης στο 14%, τα ηλεκτρονικά είδη στο 13% και τα καλλυντικά στο 12%. Επιπλέον, το 27% δεν ενδιαφερόταν αν ένα προϊόν ήταν απομίμηση, ενώ το 24% πίστευε ότι δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ γνήσιων και απομιμητικών προϊόντων.
Η Ελλάδα είναι η χώρα με τις περισσότερες αγορές απομιμήσεων σε ποσοστό 62% και ακολουθούν η Λετονία με 46%, η Ισπανία με 45% και η Φινλανδία και η Πολωνία με 44%. Έπειτα ακολουθεί η Ιρλανδία και το Βέλγιο με 43%, η Λιθουανία με 43% και η Ολλανδία και η Μάλτα με 41%. Η Τσεχία και η Σλοβακία είχαν τις χαμηλότερες σκόπιμες αγορές πλαστών προϊόντων, με 24% και 26% αντίστοιχα.
Στην Ελλάδα, τα παραποιημένα ή σε απομίμηση προϊόντα που αγοράζονται εσκεμμένα περισσότερο είναι ρούχα και αξεσουάρ (33%), παπούτσια (24%), ηλεκτρονικές συσκευές (25%), και καλλυντικά και αρώματα (18%).
Συνολικά, οι άνδρες είχαν περισσότερες πιθανότητες να αγοράσουν ψεύτικα προϊόντα από ό,τι οι γυναίκες, με ποσοστά 40% έναντι 34%, ενώ ούτε το εισόδημα ούτε το μορφωτικό επίπεδο είχαν μεγάλη διακύμανση μεταξύ των δύο φύλων. Παρόλο που το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμπεριλήφθηκε στη μελέτη, σε μια παρόμοια έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο IPO διαπιστώθηκε ότι το 11% ανέφερε συστάσεις από influencers ως κίνητρο για την αγορά απομιμήσεων.
Όσον αφορά την ηλεκτρονική πειρατεία, η εσκεμμένη πειρατεία παραμένει σταθερή, με το 21% των νέων καταναλωτών να αναγνωρίζει ότι είχε πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο επίτηδες τους τελευταίους 12 μήνες. Ωστόσο, η πρόσβαση από νόμιμες πηγές κερδίζει έδαφος μεταξύ των νεότερων γενεών, με το 60% να υποστηρίζει ότι δε χρησιμοποίησε, δεν έπαιξε, δεν κατέβασε ή δεν έκανε streaming περιεχόμενο από παράνομες πηγές τον τελευταίο χρόνο, έναντι 50% το 2019 και 40% το 2016, επιβεβαιώνοντας έτσι την τάση.
Ωστόσο, η σκόπιμη πειρατεία παραμένει σταθερή, με το 21% των νέων καταναλωτών (ένας στους πέντε) να αναγνωρίζει ότι είχε εν γνώσει του πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο τους τελευταίους 12 μήνες. Ένα σημαντικό ποσοστό των νέων παραπλανήθηκε ώστε να αποκτήσει πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο. Το 12% είχε πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο κατά λάθος, ενώ το 7% δε γνωρίζει αν είχε πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο. Ο κύριος τύπος πειρατικού περιεχομένου ήταν ταινίες (61%) και τηλεοπτικές σειρές (52%), ακολουθούμενος από τη μουσική (36%), χρησιμοποιώντας κυρίως ειδικούς ιστότοπους, εφαρμογές και κανάλια κοινωνικής δικτύωσης.
Η Ελλάδα βρίσκεται λίγο κάτω από τον μέσο όρο όσον αφορά το πνευματικό περιεχόμενο από παράνομες πηγές, δηλαδή σε ποσοστό 57% έναντι του 60% της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης, με τις ταινίες (78%) και τις τηλεοπτικές σειρές (31%) να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της προτίμησης.
Οι σημερινοί νέοι πολίτες είναι γενικά πολύ εξοικειωμένοι με τον ψηφιακό κόσμο και αυτό που λέγεται πνευματική ιδιοκτησία. Ωστόσο και πάλι μερικές φορές προβαίνουν σε πράξεις που καταπατούν τα διάφορα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας όταν πρόκειται να προμηθευτούν διαδικτυακό ψηφιακό περιεχόμενο ή φυσικά αγαθά.
Τα αίτια
Για να αλλάξει αυτό, είναι απαραίτητο να κατανοηθεί ο λόγος που οι νέοι κάνουν αυτές τις επιλογές. Σύμφωνα, λοιπόν, με την έκθεση, ο λόγος για την αγορά απομιμήσεων και για την ψηφιακή πειρατεία σχετίζεται με την τιμή και τη διαθεσιμότητα. Η τιμή είχε αναδειχθεί ως ο βασικότερος λόγος για σκόπιμες αγορές απομιμήσεων και σε δύο προηγούμενες μελέτες το 2016 και το 2019. Πράγματι, το 1/3 των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δε θα αγόραζε απομιμήσεις, εάν τα αυθεντικά προϊόντα ήταν οικονομικά προσιτά.
Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα που αποκαλύπτει και ένα επιπλέον αίτιο είναι ότι οι ερωτηθέντες στη Γαλλία, η οποία βέβαια είχε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα σκόπιμης αγοράς απομιμήσεων, δήλωσαν ότι η αγορά απομιμήσεων ήταν μια διαμαρτυρία κατά των μεγάλων εμπορικών σημάτων.
Οι διαδικτυακές αγορές αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid, γεγονός που η έκθεση αναφέρει ως έναν από τους λόγους της αύξησης των παραποιημένων προϊόντων που αγοράζονται σκόπιμα στο διαδίκτυο. Επιπλέον, η άνοδος των διαδικτυακών αγορών αύξησε και τη μη σκόπιμη αγορά πλαστών προϊόντων, καθώς πολλά προϊόντα που αποτελούν απομιμήσεις εμφανίζονται πανομοιότυπα με γνήσια αντικείμενα στους ιστότοπους.
Ωστόσο κατά την παραλαβή των προϊόντων οι χρήστες σημείωσαν προβλήματα ποιότητας. Όσοι είχαν αρνητική εμπειρία, δηλαδή έλαβαν ένα υποβαθμισμένο προϊόν, ήταν πιο επιφυλακτικοί για μελλοντικές αγορές ή θα σταματούσαν να αγοράζουν απομιμήσεις συνολικά, αναφέρει η έκθεση.
Με πληροφορίες από Fashion United και EUIPO
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
