Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει τα ελληνικά σούπερ μάρκετ να στελεχώνονται σε ανώτατο επίπεδο με δυναμικό που είτε επαναπατρίζεται, είτε αποτελεί μέρος της εγχώριας στελεχιακής σκηνής.
Τέτοια παραδείγματα αποτελούν ο Κώστας Αντιμησάρης, με 25ετή διαδρομή σε πολυεθνικές επιχειρήσεις όπως ο όμιλος Inditex (Zara, Massimo Dutti) αλλά και Marks & Spencer, ενώ ανάλογο παράδειγμα είναι ο Θεόδωρος Γεροστεργιούδης, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα προερχόμενος από την KPMG Ηνωμένου Βασιλείου. Ο πρώτος ανέλαβε καθήκοντα γενικού επιχειρησιακού διευθυντή του ομίλου Metro ΑΕΒΕ (Metro Cash & Carry και My market) και ο δεύτερος ανέλαβε γενικός διευθυντής στον Μασούτη.
Περνώντας τώρα σε ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης της αγοράς, ο ΑΒ Βασιλόπουλος βρίσκεται το τελευταίο διάστημα σε αναζήτηση στελέχους που θα καλύψει τη θέση του CEO και επί της ουσίας το κενό που άφησε πίσω του φεύγοντας τον Φεβρουάριο ο brand president της αλυσίδας, Βασίλης Σταύρου. Σε αυτό το πεδίο πέρασαν από την κρησάρα του γνωστού Ανδρέα Γαβριηλίδη της Egon Zehnder, αρκετοί γνωστοί Έλληνες υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι με καθήκοντα κατά καιρούς σε πολλές γνωστές εθνικές αλλά και πολυεθνικές επιχειρήσεις.
Οι παλιννοστούντες τεχνοκράτες
Στην πρώτη περίπτωση των παλιννοστούντων στελεχών βλέπουμε ουσιαστικά την προσπάθεια των επιχειρήσεων να φέρουν πρόσωπα με διεθνή εμπειρία και τεχνοκρατικό υπόβαθρο, με σκοπό να προσδώσουν στις επιχειρήσεις τους το πνεύμα μίας οντότητας που κάνει τη μετάβαση στην επόμενη μέρα και φεύγει από την έννοια του παραδοσιακού σούπερ μάρκετ που είναι μέχρι στιγμής ο βασικός όρος λειτουργίας για αρκετές αλυσίδες στην Ελλάδα. Πρόσωπα που αναζήτησαν τη διεύρυνση των προοπτικών ανάπτυξης μίας καριέρας στο εξωτερικό, καθώς παρέμειναν για ένα διόλου ευκαταφρόνητο χρονικό διάστημα εκτός Ελλάδας και ιδίως σε μία περίοδο κρίσης, όπου η χώρα μας χαρακτηρίστηκε από το φαινόμενο του brain drain και των χαμηλών μισθών και προς τα υψηλόβαθμα αυτά στελέχη, σε σύγκριση πάντα με τις ευθύνες που αυτά τα πρόσωπα κουβαλούν στις πλάτες τους.
Η ΑΒ Βασιλόπουλος επιμένει σε στελέχη από την Ελλάδα
Μία άλλη περίπτωση είναι αυτή της ΑΒ Βασιλόπουλος. όπου ακούγεται αρκετά έντονα ότι ο Νίκος Λαβίδας θα είναι αυτός που τελικά θα αναλάβει διοικητικά καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου το προσεχές διάστημα. Ταυτόχρονα, ουδείς μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι η ΑΒ Βασιλόπουλος ή καλύτερα ο όμιλος Ahold Delhaize στον οποίο ανήκει η ελληνικής έδρας αλυσίδα, έχει μία σημαντική δεξαμενή στελεχών σε διεθνές επίπεδο. Ωστόσο, η επιλογή από τα κεντρικά της Ολλανδίας και η προσπάθεια του διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου Ahold Delhaize, Frans Muller, ήταν η πρόσληψη Έλληνα για την κάλυψη της συγκεκριμένης θέσης.
Διαβάστε ακόμα: Πώς άλλαξε η αγορά των super market τα τελευταία 10 χρόνια
Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι αρκετά συγκεκριμένο. Δε θα μπορούσε επί παραδείγματι η Ahold Delhaize να διαλέξει ένα ξένο στέλεχος από τη δεξαμενή που η ίδια έχει δημιουργήσει στις δεκάδες χώρες δραστηριότητάς της παγκοσμίως; Όπως φάνηκε, μάλλον όχι. Ο πολυεθνικός κολοσσός προτίμησε να στραφεί στην αγορά της Ελλάδας, η οποία διατηρεί λιγότερες επιλογές ανθρώπων για να καλύψουν τη συγκεκριμένη θέση στις εγχώριες αλυσίδες.
Παρόλ’ αυτά, η επιλογή στρέφεται σε ένα πρόσωπο από την Ελλάδα. Ο λόγος είναι σχετικά απλός αλλά και συνάμα απτός. Εάν τελικά επιβεβαιωθεί το γεγονός ότι ο Νίκος Λαβίδας θα είναι εκείνος που πρόκειται να αναλάβει τα ηνία της ΑΒ Βασιλόπουλος, πρόκειται για ένα στέλεχος με θητεία στον Σκλαβενίτη αλλά και στη βιομηχανία τροφίμων ως διευθύνων σύμβουλος στην Kraft Foods Hellas κατά το παρελθόν αλλά και στην Upfield σήμερα. Επομένως γνωρίζει το ελληνικό λιανεμπόριο ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών από όλες τις πλευρές. Και από αυτήν της βιομηχανίας και από την πλευρά των σούπερ μάρκετ. Συν τοις άλλοις όμως, δύσκολα θα μπορούσε ενδεχομένως ένας καταναλωτής να δει μία αλυσίδα όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, που ενώ είναι πολυεθνική, έχει ελληνικό dna προσφέροντας «Και του πουλιού το γάλα», να διοικείται από ένα ξένο στέλεχος.
Διαβάστε ακόμα: Τα τέσσερα σημεία που αναζητούν διέξοδο τα ελληνικά σούπερ μάρκετ
Επιπλέον, οι Έλληνες διοικούντες που επιλέγονται στις εκάστοτε θέσεις ευθύνης για τα ελληνικά σούπερ μάρκετ, λόγω μητρικής γλώσσας και αντίληψης της κουλτούρας μπορούν να προσαρμοστούν ταχύτερα και ίσως καλύτερα στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική κουλτούρα της ελληνικής αγοράς αλλά και ταυτόχρονα στις ιδιαιτερότητες του Έλληνα καταναλωτή. Έτσι, μπορεί εν έτει 2022 να είναι αναγκαίος ο ρόλος ενός τεχνοκράτη, ταυτόχρονα όμως είναι αναγκαίος και ένας γενικός διευθυντής, που να μπορεί να συνεννοηθεί ευθέως με την αγορά, γνωρίζοντας την κουλτούρα και τη νοοτροπία της χώρας στην οποία εκτελεί τα καθήκοντά του.
Θα θυμίσουμε ότι ακόμα και σκληρά τεχνοκρατικές επιχειρηματικές οντότητες, όπως επί παραδείγματι η Lidl Ελλάς, έκαναν επί σειρά ετών την επιλογή να λειτουργήσουν υπό τη διοικητική επίβλεψη ενός Έλληνα επικεφαλής. Ο πρώην πρόεδρος διοίκησης, Ιάκωβος Ανδρεανίδης, είχε πιστωθεί την αλλαγή στρατηγικής που σχετιζόταν σε μεγάλο βαθμό με την έναρξη συνεργασιών με την εγχώρια παραγωγική βάση και το λανσάρισμα προϊόντων από Έλληνες παραγωγούς στα καταστήματα, γεγονός που θεωρήθηκε κομβικής σημασίας στη μετέπειτα θετική πορεία της επιχείρησης. Ωστόσο, ο ίδιος αντικαταστάθηκε από τον όμιλο Schwarz τον Νοέμβριο του 2021 και τη θέση του ανέλαβε ο Ελβετός Martin Brandenburger, ο οποίος διανύει τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα στην Ελλάδα και χωρίς προς το παρόν να έχει δώσει συγκεκριμένα δείγματα γραφής, πέραν του γεγονότος ότι ήρθε να υλοποιήσει πολλές από τις ήδη προσχεδιασμένες στρατηγικές κατευθύνσεις για λογαριασμό της Lidl Ελλάς.
Η ιδιαίτερα σκληρή και ανταγωνιστική ελληνική αγορά
Μπορούμε πάντως να δεχτούμε ότι η Ελλάδα, η ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά στην οποία ζούμε και κινούμαστε σε όρους οργανωμένου λιανεμπορίου και σούπερ μάρκετ, παρουσιάζει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Ναι, χρειάζεται πολυκαναλική στρατηγική που να ανταποκρίνεται στο σήμερα. Οπωσδήποτε το category management παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην αγορά. Ωστόσο, η αντίληψη της πιάτσας και της ευρύτερης νοοτροπίας των ανθρώπων που την απαρτίζουν αποτελεί μέχρι στιγμής – καλώς ή κακώς – ισχυρότερο προνόμιο για τους Έλληνες τεχνοκράτες, έναντι των ξένων που θα χρειαστούν σε κάθε περίπτωση και σημαντικότερο χρόνο προσαρμογής σε μία νέα χώρα, με μία άγνωστη γλώσσα και εντελώς νέες συνθήκες διαβίωσης.
Άλλωστε, σε ένα ιδιαίτερα ευμετάβλητο περιβάλλον όπως αυτό που διανύουμε, όπου η απώλεια χρόνου για ένα σούπερ μάρκετ μπορεί να σημάνει ταυτόχρονα και απώλεια μεριδίων και κερδών, φαίνεται πως η πολυτέλεια της προσαρμογής ενός αλλοδαπού στελέχους στα ελληνικά δεδομένα δεν υφίσταται. Και ιδίως στην περίπτωση της ΑΒ Βασιλόπουλος, που έχει ήδη χάσει αρκετό έδαφος σε επίπεδο τζίρου και μεριδίων τα τελευταία χρόνια.
Οι Έλληνες ιδιοκτήτες συνεχίζουν να κρατούν τα ηνία της διοίκησης παρά την έλευση των τεχνοκρατών
Θα πρέπει πάντως να επισημάνουμε ότι συχνά οι Έλληνες ιδιοκτήτες των αλυσίδων, ακόμα και παρά την έλευση ικανών στελεχών στα πεπραγμένα της επιχείρησής τους, είναι αυτοί που συνεχίζουν ενεργά να καθορίζουν την τύχη της. Έμπρακτο και πρόσφατο παράδειγμα αποτέλεσε η αποχώρηση του Αλέξανδρου Καρλή, προερχόμενου από την ΑΒ Βασιλόπουλος, με καθήκοντα γενικού διευθυντή στην ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός. Ο Καρλής αποχώρησε μετά από τρία χρόνια, έχοντας πιστωθεί μεταξύ άλλων τη σειρά ελληνικών προϊόντων «Θησαυροί της Ελλάδας».
Κατά την αποχώρησή του, κυρίαρχο ρόλο στη διοίκηση της αλυσίδας διατηρούν ο διευθύνων σύμβουλος Άγγελος Κρητικός και τα αδέρφια του Νεκτάριος και Δημήτρης, στους οποίους ανήκει η επιχείρηση.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
