Μια εβδομάδα εργασίας 5 ή 6 ημερών των 40 ωρών ήταν, μέχρι και χθες, το αποδεκτό πρότυπο στον σημερινό χώρο εργασίας. Και λέμε μέχρι χθες, διότι όλο και περισσότερες εταιρείες ανά τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα, αλλάζουν το εργασιακό τους μοντέλο και καθιερώνουν λιγότερες μέρες εργασίας ανά εβδομάδα. Δέχονται την τηλεργασία και προσφέρουν τη δυνατότητα στους υπαλλήλους τους να πάρουν day off.
Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Grant Thornton στην Ελλάδα, που καθιερώνει 4ήμερη εργασία για τον Αύγουστο. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νέο εργασιακό νόμο (ν. 4808/2021), η τετραήμερη εργασία μπορεί να εφαρμοστεί κατόπιν αιτήματος του εργαζόμενου και γραπτής συμφωνίας του εργοδότη, χωρίς μείωση αποδοχών, στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, εφόσον συμπληρώνεται το 40ωρο εβδομαδιαίως.
Διαβάστε ακόμα: Η Panasonic Ιαπωνίας εισάγει εβδομάδα 4 ημερών
Στη Γαλλία το 35ωρο έγινε νόμος από την κυβέρνηση συνεργασίας Σοσιαλδημοκρατών, Αριστερών και Πρασίνων το 1995· ενώ χώρες όπως οι Ισλανδία, Σκωτία, Ισπανία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία και Σουηδία έχουν ανακοινώσει πιλοτικά προγράμματα εργασίας 4 ημερών. Οι μέχρι τώρα εφαρμογές σε επίπεδο επιχειρήσεων ή χωρών, όπως στην Ισλανδία, απέδειξαν ότι η παραγωγικότητα αυξάνει σε ποσοστό έως και 40% όταν οι ώρες εργασίας μειώνονται.
Η χρονιά που άλλαξε την αγορά εργασίας
Από πού όμως ξεκίνησε αυτή η ιδέα του 40ωρου; Είτε το πιστεύετε είτε όχι, η 40ωρη εβδομάδα εργασίας ξεκίνησε τον 19ο αιώνα. Το 1817, κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση, ακτιβιστές και εργατικές συνδικαλιστικές ομάδες υποστήριξαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Οι άνθρωποι τότε δούλευαν 80 έως 100 ώρες εβδομαδιαία. Το 1866, το Εθνικό Εργατικό Σωματείο στις ΗΠΑ ζήτησε από το Κογκρέσο να περάσει νόμο που να επιβάλλει την οκτάωρη εργάσιμη ημέρα. Αν και ο νόμος δεν ψηφίστηκε, αύξησε την υποστήριξη του κοινού για την αλλαγή.
Διαβάστε ακόμα: Το πρόβλημα με την 4ήμερη εβδομάδα
Λίγα χρόνια μετά, το 1869, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ulysses S. Grant εξέδωσε μια προκήρυξη για την εγγύηση του 8ώρου στους κρατικούς υπαλλήλους. Το 1886, το νομοθετικό σώμα του Ιλινόις ψήφισε νόμο που επέβαλε την οκτάωρη ημερήσια εργασία. Πολλοί εργοδότες αρνήθηκαν να συνεργαστούν, γεγονός που οδήγησε σε μαζική απεργία των εργαζομένων στο Σικάγο, και συγκρούσεις, με αποτέλεσμα πολλά άτομα να χάσουν τη ζωή τους. Η συνέχεια είναι γνωστή, ως η εξέγερση του Haymarket που τώρα τιμάται την 1η Μαΐου ως επίσημη αργία σε πολλές χώρες.
Όμως αυτός που καθιέρωσε την εβδομάδα εργασίας των 40ωρών το 1926 δεν είναι άλλος από τον Henry Ford. Η απόφαση του γνωστού επιχειρηματία βασίστηκε σε έρευνα από την οποία προέκυψε πως η περισσότερη εργασία απέφερε μόνο μια μικρή αύξηση στην παραγωγικότητα.
Και η περίπτωση του Elon Musk
Βέβαια δεν είναι όλη τόσο χαρισματικοί ή τόσο οξυδερκείς όπως ο Henry Ford. Ο Elon Musk, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, φαίνεται ότι έχει χάσει την υπομονή του με τα στελέχη του που συνεχίζουν να εργάζονται από το σπίτι. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla Inc. αποφάσισε να δημοσιοποιήσει ένα email που προφανώς έστειλε την Τρίτη στο εκτελεστικά στελέχη της εταιρείας. Κάτω από τη γραμμή θέματος «Η απομακρυσμένη εργασία δεν είναι πλέον αποδεκτή» [sic], ο Musk αναφέρει ότι «όποιος θέλει να κάνει απομακρυσμένη εργασία πρέπει να βρίσκεται στο γραφείο για τουλάχιστον (και εννοώ *ελάχιστο*) 40 ώρες την εβδομάδα ή να αποχωρήσει από την Tesla. Αυτό είναι λιγότερο απ’ ό,τι ζητάμε από τους εργάτες του εργοστασίου».
Ο Musk συνέχισε διευκρινίζοντας ότι το γραφείο «πρέπει να είναι ένα κύριο γραφείο της Tesla, όχι ένα απομακρυσμένο υποκατάστημα άσχετο με τα καθήκοντα εργασίας, όπως για παράδειγμα να είναι κανείς υπεύθυνος για τις ανθρώπινες σχέσεις του εργοστασίου στο Φρέμοντ [στην Καλιφόρνια], αλλά το γραφείο να βρίσκεται σε άλλη πολιτεία».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla συνεχάρη, πρόσφατα, τους Κινέζους εργάτες για την ακραία εργατικότητά τους. «Στην Κίνα υπάρχουν πάρα πολλοί εργατικοί και ταλαντούχοι άνθρωποι, που πιστεύουν πολύ στη βιομηχανία», δήλωσε ο δισεκατομμυριούχος. «Δε θα δουλεύουν απλώς μέχρι τα μεσάνυχτα, αλλά μπορεί να βρίσκονται εκεί ακόμα και μέχρι τις 3 το πρωί ή να μη φύγουν καν, σε αντίθεση με Αμερικανούς οι οποίοι προσπαθούν θα αποφύγουν να δουλέψουν».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.