Η ανάγκη για διαφοροποίηση των συνηθειών μας όσον αφορά τον αντίκτυπό μας στο περιβάλλον είναι πλέον επιτακτική. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του IPCC, της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος, του ΟΗΕ, η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, χαρακτηρίζοντας τη σημερινή κατάσταση «κόκκινο συναγερμό». Παρά τις συναντήσεις επί συναντήσεων για το θέμα αυτό σε διεθνές επίπεδο, είναι αντιληπτό ότι οι παγκόσμιες ηγεσίες καθυστερούν δραματικά να αναλάβουν ουσιαστική δράση για την αναχαίτιση της καλπάζουσας κλιματικής αλλαγής.
Aλλά δεν αρκεί να αναμένουμε τις αντιδράσεις των ηγετών. Υπάρχουν εν τω μεταξύ και άλλες ιδέες που μπορούν να έχουν σοβαρό μακροπρόθεσμα θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου 30% των αερίων υπευθύνων για το φαινόμενο του θερμοκηπίου προέρχεται από τις μετακινήσεις, έχει κάνει την εμφάνισή της μια νέα καινοτόμα ιδέα όσον αφορά τη ζωή στις πόλεις. Πρόκειται για ένα concept προς το οποίο κινούνται ήδη μεγάλες πόλεις του κόσμου, όπως το Παρίσι, που μάλιστα διατύπωσε ξεκάθαρα την ιδέα αυτή ήδη από το 2020.
Συγκεκριμένα λόγος γίνεται για τις πόλεις 15 λεπτών. Σε αυτήν τη θεωρία, κλειδί στη μείωση των αερίων είναι η μείωση των αποστάσεων που αναγκάζεται να διανύσει κανείς καθημερινά, σε μία ακτίνα 15 λεπτών περπατήματος από το σπίτι του. Όλα όσα χρειάζεται στην καθημερινότητά του ο πολίτης, σχολεία, καταστήματα, εστιατόρια, βρίσκονται σε αυτό το σενάριο σε κοντινή απόσταση από το σπίτι του, ώστε να μη χρειάζεται να απομακρυνθεί από τη βάση του πολύ, για να καλύψει τις ανάγκες του. Με αυτόν τον τρόπο η μετακίνηση των ανθρώπων αλλάζει πρόσωπο, καθώς πλέον δε χρειάζεται ένα δεύτερο αυτοκίνητο στην οικογένεια, γίνεται χρήση των συγκοινωνιών, των ποδηλάτων και άλλων «πράσινων» μέσων μικροκινητικότητας, και φυσικά όταν μιλάμε για τόσο μικρές αποστάσεις υπάρχει πάντα η επιλογή του περπατήματος.
Στις ΗΠΑ το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα προάστια των πόλεων, γεγονός που σε ένα βαθμό αντικατοπτρίζεται και στον υπόλοιπο κόσμο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με μελέτες, εξαιτίας του τρόπου ζωής των ανθρώπων στα προάστια, όπου πολλές φορές η μετακίνηση με αυτοκίνητο είναι η μόνη επιλογή, τα επίπεδα εκπομπών αερίων σε αναλογία με τον πληθυσμό είναι διπλά σε σχέση με τα κέντρα των πόλεων.
Διαβάστε ακόμα: Πώς η υβριδική εργασία αλλάζει τις πόλεις
Βέβαια η λύση δεν είναι η μετακίνηση όλου του πληθυσμού στα κέντρα των πόλεων, κάτι ουσιαστικά ανέφικτο, που θα δημιουργούσε επιπλέον περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά η διαφοροποίηση του τρόπου μετακινήσεων. Ήδη κατά τη διάρκεια της πανδημίας παρατηρήθηκε μια στροφή στους εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης, όπως ποδήλατα ή ηλεκτροκίνητα πατίνια, τα οποία είναι πιο ευέλικτα, πιο οικονομικά και σαφώς πιο βιώσιμα από τα αυτοκίνητα. Η αύξηση στις πωλήσεις τέτοιων μέσων συνεχίζεται, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη των ανθρώπων για μέσα μεταφοράς εκτός του αυτοκινήτου.
Η επένδυση σε κατασκευές ποδηλατοδρόμων και σε βελτίωση των συγκοινωνιών θα βοηθούσε ουσιαστικά σε αυτή την κατεύθυνση, αλλά και θα προέτρεπε τους ανθρώπους να αλλάξουν νοοτροπία και να αρχίσουν να χρησιμοποιούν περισσότερο τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Λεωφορείο, μετρό, τραμ, δίνουν τη δυνατότητα σε μερίδες πληθυσμών που αδυνατούν να μετακινηθούν με εναλλακτικά μέσα μεταφοράς όπως το ποδήλατο, να φτάσουν στον προορισμό τους χωρίς να χρειάζεται να οδηγήσουν το δικό τους αυτοκίνητο, μειώνοντας έτσι το αποτύπωμα τους στο περιβάλλον.
Εάν συνυπολογίσουμε ότι 40% των εκπομπών αερίων παγκοσμίως οφείλεται στην ανοικοδόμηση ακινήτων, γίνεται σαφές ότι τα σπίτια στα οποία ζει μόνο μια οικογένεια, κάτι που παρατηρείται κυρίως σε προάστια, δεν είναι πλέον μια βιώσιμη λύση. Η ιδέα των πόλεων των 15 λεπτών προκρίνει τα μπλοκ διαμερισμάτων, τα οποία δίνουν σε περισσότερους ανθρώπους τη δυνατότητα να ζουν σε μια πόλη, μικραίνοντας έτσι τις αποστάσεις που είναι αναγκασμένοι να διανύουν.
Οι ειδικοί λένε ότι έτσι θα μπορούσαν να αναζοωγονηθούν οι γειτονιές, να αξιοποιηθούν εγκατελειμμένα κτίρια, που μπορούν να μετατραπούν, για παράδειγμα, σε co-working χώρους, όπου οι εταιρείες θα μπορούν να έχουν hubs για τους εργαζομένους τους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
Ουσιαστικά, η βασική ιδέα ακολουθεί μια πιο σφαιρική προσέγγιση, που μπορεί να είναι περισσότερο αποτελεσματική: το ζητούμενο δεν είναι μόνο να γίνουν «πράσινες» οι συγκοινωνίες και βιώσιμος ο τρόπος που μετακινούνται οι άνθρωποι, αλλά να βρίσκονται οι άνθρωποι όσο γίνεται πιο κοντά στους προορισμούς τους.
Προσθέτοντας στα παραπάνω και τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων λόγω των λιγότερων αυτοκινήτων και των μικρότερων αποστάσεων, γίνεται κατανοητό ότι κάνοντας την οδήγηση επιλογή και όχι αναγκαιότητα, είναι δυνατή η βελτίωση της ζωής μας, εάν μελλοντικά υλοποιηθούν έστω και κάποια στοιχεία του concept των πόλεων 15 λεπτών.
Με πληροφορίες από το Fast Company
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
