Εάν κανείς αναλογιστεί ότι αυτή τη στιγμή το γεγονός ότι στην Ελλάδα οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις είναι οικογενειακού χαρακτήρα, ενώ και το 44% των εισηγμένων επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο Αθηνών είναι επίσης οικογενειακές, μπορεί να αντιληφθεί αμέσως το γιατί οι επιχειρήσεις αυτές αποτελούν κυρίαρχο πυλώνα της ελληνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις απασχολούν τουλάχιστον το 50% του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας.
Σε αναζήτηση βασικών δομικών χαρακτηριστικών τους, θα μπορούσε κανείς να σταθεί σε στοιχεία ερευνών που κατά καιρούς έχει εκπονήσει η KPMG, βάσει των οποίων οι ελληνικές οικογενειακές επιχειρήσεις κατάφεραν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις προκλήσεις της πανδημίας σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις, καθοδηγούμενες από τη συνέπεια σε αξίες, την συνεκτικότητα των μελών και των ιδιοκτητών τους αλλά και το γεγονός ότι μία οικογενειακή επιχείρηση διέπεται κατά κύριο λόγο από την διάθεση των επικεφαλής της να εξελίξουν και να καταστήσουν όσο το δυνατόν πιο αποδοτική την οντότητα που οι ίδιοι διοικούν και αποτελεί το επίκεντρο του βίου τους.
Η περίπτωση του Σκλαβενίτη
Στην Ελλάδα τέτοιου είδους παραδείγματα οικογενειακών επιχειρήσεων με επιτυχημένη και πολυετή πορεία υπάρχουν αρκετά. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά εξ αυτών είναι ο όμιλος Σκλαβενίτη. Ο μεγαλύτερος όμιλος σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα και ένας από τους μεγαλύτερους στα Βαλκάνια κατάφερε το 2021 να υπερβεί σε τζίρο τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ, κινούμενος διαρκώς ανοδικά και εξαργυρώνοντας ταυτόχρονα το νόμισμα από την εξαγορά του Μαρινόπουλου και την εκμετάλλευση του δικτύου του. Όμως αυτό που αποδεικνύει ο Σκλαβενίτης και πρόκειται για το στοιχείο που του προσδίδει συγκριτικό πλεονέκτημα, είναι ότι αποτελεί μία οικογενειακή επιχείρηση με αξίες.
Δανειζόμενος κανείς τον τίτλο της διάσημης ταινίας του Ντασέν, «Ποτέ την Κυριακή», θα μπορούσε να δει σε αυτόν τον τίτλο τον όμιλο Σκλαβενίτη. Ο λόγος για την εδραιωμένη πεποίθηση της οικογένειας Σκλαβενίτη, ότι τα καταστήματά της δεν πρέπει να λειτουργούν τις Κυριακές. Κάτι που εκτός από πεποίθηση δική τους, είναι ένα στοιχείο που μεταδίδεται και στους πελάτες – καταναλωτές που επισκέπτονται τα καταστήματα της αλυσίδας και μαζί με άλλα συστατικά αποτελεί φορέα της κουλτούρας της οικογένειας Σκλαβενίτη.
Ιωάννα Παπαδοπούλου: Δίνοντας αυξήσεις τον καιρό της κρίσης
Μία άλλη επιχείρηση οικογενειακού χαρακτήρα που κάνει την διαφορά ακόμα και σε ζοφερές εποχές οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που προηγήθηκε, είναι τα Μπισκότα Παπαδοπούλου ή κατά το επισημότερον, Ε.Ι. Παπαδόπουλος Α.Ε, η οποία διοικείται από την Ιωάννα Παπαδοπούλου και τον γιο της, Βαγγέλη Αργυρόπουλο. Πρόκειται για την επιχείρηση που συνδέεται με την ιστορία του ελληνικού μπισκότου. Μία επιχείρηση που λειτουργεί από το 1922 και έσπευσε εν μέσω κρίσης, το 2013, να δώσει μπόνους προς τους υπαλλήλους που έπιαναν τους στόχους τους, ενώ προχώρησε και σε προσλήψεις.
Τη συγκεκριμένη χρονιά και ενώ η Ελλάδα βυθιζόταν στην μνημονιακή επιτήρηση και την επιβολή κανόνων εποπτείας της τρόικας, η επιχείρηση έκανε προσλήψεις 55 εργαζομένων, εκ των οποίων οι 38 ήταν ανειδίκευτο προσωπικό. Εκτός όμως από τα μισθολογικά κίνητρα προς το προσωπικό της η εταιρεία επανεπένδυε ανέκαθεν σημαντικό μέρος των κερδών της, μεγαλώνοντας ακόμα περισσότερο και κερδίζοντας μερίδια αγοράς και τζίρο. Το 2020 πραγματοποίησε πωλήσεις 178,9 εκατ. ευρώ (2019: 173,8 εκατ. ευρώ), σημειώνοντας αύξηση 2,9% έναντι του 2019. Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 14,9 εκατ. ευρώ (2019: 14,1 εκατ. ευρώ), σημειώνοντας αύξηση κατά 5,6%.
ΙΟΝ: Η επόμενη μέρα και το κατώφλι του Χρηματιστηρίου
Η ΙΟΝ, το όνομα της οποίας ακούστηκε ιδιαίτερα έντονα το τελευταίο διάστημα μετά τη συμφωνία για την απόκτηση του 45% των μετοχών της από τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο, διατρέχει μακρά πορεία στην ελληνική βιομηχανία και δη στα γλυκίσματα και τις σοκολάτες. Δημιουργήθηκε το 1930 από τον Κωνσταντίνο Κωτσιόπουλο με την έδρα της να βρίσκεται στην οδό Πειραιώς, όπου παραμένει έως και σήμερα. Αποτελεί μία επιχειρηματική οντότητα, που το 2020 κατέγραψε – με βάση τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό – πωλήσεις 118,9 εκατ. ευρώ, έναντι 118,84 εκατ. ευρώ το 2019 με κέρδη προ φόρων 11,69 εκατ. ευρώ από 14,26 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Η διαδρομή της ΙΟΝ χαρακτηρίστηκε από την εν γένει σταθερότητα στην ελληνικότητα της καταγωγής της, δεχόμενη ωστόσο σειρά προτάσεων εξαγοράς από εταιρείες όπως η Kraft Jacobs Suchard (σημερινή Mondelez International), που είχε ήδη εξαγοράσει την σοκολατοποιία Παυλίδη (γνωστή για την παραγωγή της σοκολάτας Lacta). Προτάσεις είχαν έρθει στο τραπέζι της ΙΟΝ κατά καιρούς και από επιχειρήσεις όπως η Nestle, η Vivartia και η RJR Nabisco.
Το 1988 η Kraft Jacobs Suchard απέκτησε το 24,5% των μετοχών της ΙΟΝ. Δέκα χρόνια αργότερα οι ιδιοκτήτες της Κωτσιόπουλος και Καρκαζής, κατάφεραν να τις επαναγοράσουν, κερδίζοντας το στοίχημα της ελληνικότητας στην επιχείρηση. Αυτή τη στιγμή η εταιρεία διανύει ήδη την επόμενή της ημέρα, όπου η μετεξέλιξή της τη βρίσκει κοντά σε έναν ισχυρό επιχειρηματικό όμιλο που στήνει ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος και σύντομα ο όμιλος αυτός, στον οποίο υπάγονται και άλλες ελληνικές επιχειρήσεις, θα διαβεί την πόρτα του ελληνικού Χρηματιστηρίου.
Σήμερα οι οικογενειακές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι κάποιες φορές, τα οικογενειακά συμφέροντα δεν συνάδουν με τα επιχειρηματικά και ότι τα οικογενειακά προβλήματα μπορούν γρήγορα να μετατραπούν σε επιχειρηματικά προβλήματα. Η εκάστοτε οικογενειακή επιχείρηση είναι ξεχωριστή αλλά ταυτόχρονα έχει και πολλά κοινά με τις άλλες.
Καθώς όμως οι επιχειρήσεις μεγαλώνουν, οφείλουν να υλοποιούν μεταβολές, στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν, βελτιστοποιώντας τις δυνατότητες πρόσβασής τους στην αγορά, διερευνώντας την αποτελεσματικότερη κάλυψη των αναγκών των πελατών και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
