Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει μια ανθρωπιστική κρίση άνευ προηγουμένου, με τον εκτοπισμό περισσότερων από 10 εκατομμυρίων Ουκρανών που εγκαταλείπουν τη χώρα τους, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Αλλά δεκάδες χιλιάδες εγκαταλείπουν επίσης τη Ρωσία, ανησυχώντας ότι το πολεμικό καθεστώς του Πούτιν θα καταστρέψει τα μέσα διαβίωσής τους, τις προοπτικές καριέρας και τις ατομικές ελευθερίες τους.
Πολλά μέλη αυτού του αυτοεξόριστου πλήθους είναι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας. Η κάθοδος της Ρωσίας στο καθεστώς του παγκόσμιου παρία έχει δυσκολέψει τους εργαζόμενους στον κλάδο να κάνουν τη δουλειά τους. Καθώς εταιρείες όπως η Microsoft, η Intel, η Apple, το Netflix, και το Facebook και το Instagram της Meta έχουν αποσύρει ή περιορίσει τις υπηρεσίες τους στη Ρωσία, η συνήθης επιχειρηματική δραστηριότητα γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο δύσκολη.
Διαβάστε επίσης: Γιατί οι επιχειρήσεις είναι τόσο πρόθυμες να φύγουν από τη Ρωσία
Λόγω της διασύνδεσής τους με την παγκόσμια ψηφιακή οικονομία, οι εργαζόμενοι στην τεχνολογία αισθάνθηκαν γρήγορα τις δυσκολίες από τις κυρώσεις και την αποχώρηση των δυτικών τεχνολογικών εταιρειών, ενώ πολλοί αντιτίθενται ηθικά στις αποφάσεις του Πούτιν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι από αυτούς να εγκαταλείψουν τη χώρα και να μεταβούν σε γειτονικές. Άλλωστε αυτοί οι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα να βγάλουν τα προς το ζην από τους φορητούς υπολογιστές τους, ανεξάρτητα από την τοποθεσία. Βέβαια, αυτό είχε ως συνέπεια η ρωσική τεχνολογική σκηνή να δεχτεί μεγάλο πλήγμα.
Η πληρωμή των υπαλλήλων με έδρα τη Ρωσία έχει επίσης γίνει δυσκολότερη λόγω του αποκλεισμού της Ρωσίας από το διεθνές δίκτυο πληρωμών SWIFT. Παράλληλα, ορισμένοι εργαζόμενοι μπορεί να πληρώνονται σε δολάρια, γεγονός που τους έχει απαλλάξει κάπως από το οικονομικό τίμημα της πτώσης της αξίας του ρουβλίου κατά 30% από την έναρξη του πολέμου. Άλλοι Ρώσοι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας, ωστόσο, οι μισθοί των οποίων αφορούν δικαιώματα προαίρεσης που συνδέονται με τις τιμές των μετοχών των εταιρειών, μπορεί να αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Επιπλέον, η συνεχιζόμενη καταστολή της ελευθερίας του λόγου, με τη Μόσχα να φτάνει στο σημείο να απαγορεύει να αποκαλείται ο πόλεμος “πόλεμος”, και η πιθανή κρατική άλωση των όποιων τεχνολογικών εταιρειών έχουν απομείνει, ήταν επίσης κίνητρα για να φύγουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας.
Σύμφωνα με τη RAEK, έναν ρωσικό εμπορικό όμιλο τεχνολογίας, περίπου 50.000 με 70.000 εργαζόμενοι στον τομέα της τεχνολογίας έχουν ήδη εγκαταλείψει τη Ρωσία και 70.000 έως 100.000 ακόμη θα μπορούσαν να φύγουν τον Απρίλιο. Με τις πτήσεις προς τη Δύση να έχουν ακυρωθεί, οι άνθρωποι έχουν κατευθυνθεί σε χώρες όπου οι Ρώσοι πολίτες μπορούν ακόμη να ταξιδεύουν χωρίς visa.
Ο Konstantin Vinogradov, ο ρωσικής καταγωγής επικεφαλής της παγκόσμιας εταιρείας VC Runa Capital με έδρα το Λονδίνο, συνεργάστηκε με άλλα στελέχη του κλάδου για να δημιουργήσει έναν ιστότοπο “δεξαμενής ταλέντων” που βοηθά τους εργαζόμενους με αντιπολεμικές απόψεις στον τομέα της τεχνολογίας από τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, η οποία υποστηρίζει τις πολεμικές επιχειρήσεις της Μόσχας, και την Ουκρανία να βρουν κατάλληλες θέσεις εργασίας αλλού.
Περίπου 2.000 άτομα έχουν εισέλθει στον ιστότοπο και η Τουρκία, η Αρμενία και η Γεωργία είναι οι κορυφαίοι προορισμοί για όσους έχουν ήδη μετακινηθεί. Ένα άρθρο των New York Times αναφέρει ότι η κυβέρνηση της Αρμενίας εκτιμά ότι περίπου 80.000 Ρώσοι έχουν εισέλθει στη χώρα από την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου, και 20.000 από αυτούς εξακολουθούν να διαμένουν εκεί. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους σχεδιάζουν να μετακινηθούν αλλού, με το 90% των συμμετεχόντων στη δεξαμενή ταλέντων του Vinogradov να αναφέρουν το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την Ολλανδία ως τους προτιμώμενους τελικούς προορισμούς τους.
Το 2019 η International Data Corporation υπολόγισε την αξία της ρωσικής βιομηχανίας πληροφορικής σε 24,8 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο τομέας απασχολούσε 1,3 εκατομμύρια άτομα και αντιπροσώπευε το 2,7% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας, περίπου όσο και ο τομέας του ενεργειακού εφοδιασμού. Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί τι αντίκτυπο θα έχει τελικά η έξοδος της τεχνολογίας.
Ακόμη και αν οι ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων και οι επίλεκτοι προγραμματιστές φύγουν, οι μεγάλες ρωσικές εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Yandex, ο πάροχος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Mail.ru ή το κοινωνικό δίκτυο VK, ενδέχεται να επωφεληθούν από την εξαφάνιση των ανταγωνιστών και από την παροχή αντικαταστάσεων για τεχνολογίες που δεν είναι πλέον διαθέσιμες λόγω των δυτικών κυρώσεων. Οι εταιρείες αυτές θα επωφεληθούν επίσης από την έξαρση των απολυμένων εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας που θα αποφασίσουν να μη φύγουν για προσωπικούς λόγους, λόγω έλλειψης γλώσσας ή πολυπόθητων δεξιοτήτων κωδικοποίησης ή ιδεολογικής ευθυγράμμισης με το καθεστώς.
Διαβάστε επίσης: Οι Ρώσοι θέλουν να αντικαταστήσουν τα brands που φεύγουν με κινέζικα και τούρκικα
Η κυβέρνηση Πούτιν έχει δηλώσει ότι θεωρεί τους εργαζομένους στον τομέα της τεχνολογίας ως στρατηγικό πλεονέκτημα και έχει προσπαθήσει να ανακόψει τις αποχωρήσεις εισάγοντας νέα οικονομικά κίνητρα για τις εταιρείες τεχνολογίας και ανακοινώνοντας ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της πληροφορικής θα εξαιρούνται από τη στράτευση. Παραδόξως, όμως, αυτές οι υποσχέσεις είχαν το αντίθετο αποτέλεσμα σε ορισμένους εργαζομένους στον κλάδο.
Στο μεταξύ, στη Ρωσία έχουν κυκλοφορήσει επανειλημμένως φήμες για την πιθανότητα επιβολής απαγόρευσης εξόδου σε ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού, για να αναχαιτιστεί η τάση εγκατάλειψης της χώρας. Το ρωσικό υπουργείο Ανάπτυξης έχει εκφράσει από την πλευρά του την αντίθεσή του σε κάθε μέτρο που θα απαγορεύει στους ειδικούς της πληροφορικής να εγκαταλείψουν την χώρα, με το επιχείρημα ότι τέτοια μέτρα μπορεί να προκαλέσουν αύξηση της εξόδου των ειδικών και να έχουν καταστροφικά αποτελέσματα στην ρωσική βιομηχανία στο σύνολό της.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
