Τα δύο χρόνια της πανδημίας δε θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν και τον αμπελοοινικό κλάδο. Το κλείσιμο της εστίασης για μεγάλα διαστήματα και τα υπόλοιπα μέτρα εναντίον του κορονοϊού, που δεν επέτρεπαν ούτε εκδηλώσεις, είχαν λογικό αντίκτυπο τη δραματική μείωση της εγχώριας κατανάλωσης κατά 40% τη διετία 2019-2020, συγκριτικά με την αντιστοιχη διετία δέκα χρόνια πριν.
Ωστόσο, οι άνθρωποι του κλάδου συνεχίζουν να μιλούν για ένα success story για το ελληνικό κρασί, καθώς η αναγνώρισή του στις αγορές του εξωτερικού ενισχύεται, οι εξαγωγές αυξάνονται, ενώ παράλληλα γίνονται και επιμέρους συντονισμένες προσπάθειες για την προώθηση ελληνικών ετικετών σε συγκεκριμένες αγορές.
Μάλιστα, από το 2009 έως το 2019, οι εξαγωγές του ελληνικού κρασιού αυξήθηκαν κατά 34,5% σε αξία, ενώ οι εξαγωγές προς τρίτες χώρες, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, και κυρίως στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αυξήθηκαν κατά 127%
Σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, ωστόσο, που πραγματοποιήθηκε λίγο πριν τη μεγάλη έκθεση ελληνικού κρασιού Οινόραμα, στα μέσα του μήνα, ο πρόεδρος Γιάννης Βογιατζής παρουσίασε τα βασικά προβλήματα τα οποία καλείται εδώ και χρόνια να αντιμετωπίσει ο κλάδος.
Ο κ. Βογιατζής αναφέρθηκε στην ελλιπή παρουσία του κράτους αναφορικά με ζητήματα που αφορούν τον αμπελοοινικό χώρο και στην υποστελέχωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, στην προώθηση της ψηφιακής ετικέτας, που θα βοηθήσει τον καταναλωτή να ενημερώνεται καλύτερα για το κρασί που επιλέγει, και στα ζητήματα προβολής του ελληνικού κρασιού στις ξένες αγορές.
Στη συνέντευξη παρουσιάστηκε ακόμα η νέα πρόκληση που καλείται τώρα να αντιμετωπίσει συνολικά ο κλάδος του κρασιού τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρώπης, που αφορά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για απαγορεύσεις και οδηγίες που αφορούν συνολικά το αλκοόλ και τη σχέση του με τον καρκίνο, χωρίς να γίνεται διαχωρισμός του κρασιού από τα υπόλοιπα αλκοολούχα. Πέτυχε, ωστόσο, ο κλάδος, να ψηφιστεί τελικά απο το Ευρωκοινοβούλιο μια τροποποιημένη έκθεση της Επιτροπής, όπου αναφέρεται η διαφορά ανάμεσα στην επιβλαβή και την υπεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ.
Διαβάστε ακόμα: Το μετέωρο βήμα για την οινοποιία Μπουτάρη
Συνολικά, πάντως, το success story δεν πρέπει να ακούγεται υπερβολικό, καθώς, όπως επισημάνθηκε από τον ΣΕΟ, υπό αυτές τις συνθήκες και με μείωση της παραγωγής της χρονιάς 2021-2022 κατά 29%, τα εντυπωσιακά νούμερα της αύξησης των εξαγωγών παραμένουν η απτή πραγματικότητα.
Αυτό που εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, το οποίο ταλαιπωρεί τον κλάδο επί μακρόν, είναι ο μικρός κλήρος, που κατακερματίζεται περαιτέρω λόγω των κληρονομικών διαφορών, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα πολλά χαμένα στρέμματα για τον ελληνικό αμπελώνα.
Σε αυτό το ζήτημα αναφέρθηκε εξάλλου τις τελευταίες μέρες ο Κλαδικός Εθνικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ), στη Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ). Σύμφωνα με τον ΚΕΟΣΟΕ, η πραγματική μείωση των εκτάσεων σε στρέμματα ανέρχεται σε 64.953,69, μεταξύ του 2012 και του 2021. Για μια αίσθηση προοπτικής, αυτή η μείωση αντιστοιχεί στο 10,19% της σημερινής έκτασης. Τα αίτια για τη συρρίκνωση του αμπελώνα, σύμφωνα με τον Συνεταιρισμό, και πέρα από το κληρονομικό δίκαιο, είναι κυρίως οικονομικά, αφού διαρκώς αποδεικνύεται ότι η αμπελοκαλλιέργεια αποτελεί μια ασύμφορη ενασχόληση. Οι μεμονωμένες προσπάθειες ορισμένων αμπελουργών, που προχωρούν στον χώρο της οινοποιίας, προκειμένου να αναδείξουν τις ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα, δεν αρκούν.
Αλλά και αυτή η τάση των μεμονωμένων προσπαθειών έχει ως παράπλευρη συνέπεια τον κατακερματισμό της παραγωγής, ο οποίος μεταφέρεται και στο εμπόριο. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τα 665 που ήταν τα δηλωμένα οινοποιεία το 2010, το 2021 έφτασαν τα 1617.
Ο ΚΕΟΣΟΕ αναφέρθηκε ακόμα και στη δύσκολη συγκυρία, την ενεργειακή κρίση και την αύξηση του κόστους, που έχει ως αποτέλεσμα πολλοί αμπελουργοί να ακυρώνουν μαζικά παραγγελίες σε φυτωριούχους.
Παρόλ’αυτά, η αισιοδοξία ήταν διάχυτη το τριήμερο 12-14 Μαρτίου, στο πρώτο «Οινόραμα» μετά από δύο χρόνια πανδημίας. Η μεγαλύτερη έκθεση ελληνικού κρασιού στον κόσμο, που διοργανώνεται από το 1994, δέχεται επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και συνθέτει μια αντιπροσωπευτική εικόνα για την πορεία και τα προϊόντα του κλάδου. Φέτος βρέθηκαν στο Ζάππειο, όπου πραγματοποιήθηκε, 6.000 επισκέπτες, παρουσιάστηκαν 400 νέες κυκλοφορίες και δειγματίστηκαν πάνω από 2.300 ελληνικά και ξένα κρασιά και αποστάγματα. Και ο διοργανωτής, Ντίνος Στεργίδης, αναφέρθηκε στην αύξηση των εξαγωγών κατά σχεδόν 35% και στον «δυναμισμό του ελληνικού κρασιού».
Την επιτυχημένη πορεία του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό στηρίζει ο ΣΕΟ με προσεκτικά σχεδιασμένες κινήσεις, ενώ πρόσφατα ανακοινώθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και πρόγραμμα ενίσχυσης των εξαγωγών του οίνου του Αγίου Όρους στις αγορές των ΗΠΑ, του Καναδά και της Αυστραλίας, που θεωρούνται ιδανικές αγορές-στόχοι λόγω και του ισχυρού ελληνικού στοιχείου σε αυτές τις χώρες.
Ο κλάδος δείχνει ότι συντονισμένα προσπαθεί να διαχειριστεί τις δυσκολίες και να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις της εποχής, της μείωσης της παραγωγής, της συρρίκνωσης του αμπελώνα και της – ακόμα – μεγάλης εξάπλωσης του χύμα κρασιού, και να δώσει έμφαση στη δημιουργικότητα, την τεχνογνωσία και την ποιότητα της ελληνικής οινοποιίας, που μπορεί να του δώσει την αυτοπεποίθηση να είναι αισιόδοξος.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
