Μαζί με τις νέες προτεραιότητες και όλες τις αλλαγές που έφερε η πανδημία, δημιουργήθηκαν και καινούριοι προβληματισμοί σχετικά με την εργασία. Από το πόσες ώρες και πού είναι καλύτερο να δουλεύει κανείς, μέχρι το ποια είναι τα όρια του προσωπικού και του επαγγελματικού χρόνου και πόση σημασία οφείλουν να δίνουν οι επιχειρήσεις στην ψυχική υγεία των υπαλλήλων τους.
Το πολυσυζητημένο φαινόμενο της Μεγάλης Παραίτησης έφερε στο προσκήνιο έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης, που βάζει σε προτεραιότητα την προσωπική ευημερία· πολύ συχνά μάλιστα γράφτηκε ότι πολλοί υπάλληλοι παραιτούνταν με το σκεπτικό ότι προτιμούν να εργαστούν για λιγότερα χρήματα, προκειμένου να βρίσκονται σε ένα μη τοξικό επαγγελματικό περιβάλλον.
Η συζήτηση για τη Μεγάλη Παραίτηση, για την οποία κάποιοι τώρα υποστηρίζουν ότι δεν ήταν τόσο εκτεταμένη όσο πιστεύουμε, μπορεί παρόλ’αυτά να στρέψει το ενδιαφέρον στους λόγους για τους οποίους μπορεί να αποφασίσει κάποιος να αλλάξει δουλειά και στις επιλογές του, που μπορεί να τον οδηγήσουν να εγκαταλείψει μια θέση που αγαπά, ή που νιώθει ότι αντιπροσωπεύει τις αξίες του, για μια θέση που απλώς πληρώνει καλύτερα.
Μάλιστα, αυτού του είδους η επιλογή, με βάση δηλαδή κατ’αρχάς το οικονομικό κριτήριο, υπάρχει η τάση να υποτιμάται, να θεωρείται ότι υποβιβάζει τον επαγγελματία, που μπορεί να κατηγορηθεί ότι «ξεπουλιέται».
Πρόκειται για μια λογική που αναδεικνύεται ιδιαίτερα σε μια εποχή κατά την οποία οι άνθρωποι προτρέπονται να βρουν τον εαυτό τους, να κυνηγήσουν το πάθος τους, να κάνουν επάγγελμα αυτό που τους γεμίζει, να επιλέξουν την εργασία τους με βάση τις αρχές και τις αξίες τους. Αυτή η θεώρηση της εργασίας ως μέσου αυτοπραγμάτωσης είναι ιδιαίτερα ισχυρή στις νεότερες γενιές: σύμφωνα με έρευνα, σχεδόν οι μισοί από τους Millennials και τους Gen Z-ers εργαζόμενους αναζητούν θέσεις εργασίας που να συμφωνούν με τις προσωπικές τους αξίες, ενώ ένα 15% ανέφεραν ότι προχώρησαν σε αλλαγές στην επαγγελματική τους πορεία, μέσα στην πανδημία, με βάση το σύστημα αξιών τους.
Διαβάστε ακόμα: Μήπως το υβριδικό μοντέλο εργασίας είναι εξοντωτικό;
Ωστόσο, παρατηρείται πολύ συχνά, μια δουλειά που είναι συντονισμένη με τα όνειρα και το πάθος του καθενός, να είναι κακοπληρωμένη, να απαιτεί πολλές ώρες, που οι εργαζόμενοι διαθέτουν ως απόδειξη της αγάπης τους για το αντικείμενό τους. Μια σχετική έρευνα του 2019, όμως, που αναφέρει το BBC, έδειξε ότι πολλοί οργανισμοί εκμεταλλεύονται αυτό το πάθος των εργαζομένων και έτσι καταφέρνουν να τους πληρώνουν λιγότερο και να τους επιβαρύνουν με επιπλέον καθήκοντα, που πολύ συχνά δεν αντιστοιχούν καν στη θέση τους – γιατί καταλαβαίνουν ότι οι εργαζόμενοι εκείνοι είναι περήφανοι για αυτό που κάνουν.
Η πανδημία ήρθε να αλλάξει κάπως αυτήν τη θεώρηση, σημειώνουν ειδικοί: οι εργαζόμενοι αναγκάστηκαν να υποστούν τον φόρτο εργασίας από το σπίτι τους, τη στιγμή που, επειδή ακριβώς αγαπούσαν τη δουλειά τους, η συναναστροφή με τους συναδέλφους τους, με άτομα που μοιράζονταν το ίδιο πάθος, αποτελούσε μέρος της ταυτότητας της εργασίας τους. Δουλεύοντας από το σπίτι, δόθηκε έμφαση στις πολλές ώρες, στα λίγα χρήματα, στο burn-out.
Εν τω μεταξύ, καθώς η πανδημία ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και το πρόβλημα της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, μεγάλες επιχειρήσεις άρχισαν να προσφέρουν περισσότερες παροχές για τους υπαλλήλους τους, παρατηρήθηκαν ακόμα αυξήσεις μισθών σε αρκετούς τομείς, καθώς μάλιστα, επιπλέον, κάποιες βιομηχανίες έπρεπε να κρατήσουν το ταλαντούχο εργατικό τους δυναμικό. Εμφανίστηκαν λοιπόν και άλλες επιλογές για τους εργαζόμενους που κυνηγούν το πάθος τους στη δουλειά: Μήπως δεν είναι και τόσο κακό να επιλέξουν μία θέση που μπορεί να τους κρατήσει ψυχικά υγιείς, με λιγότερο άγχος, περισσότερο προσωπικό χρόνο και, πιθανόν, να χρηματοδοτήσει απλώς πιο εύκολα αυτό που αγαπούν να κάνουν στον προσωπικό τους χρόνο;
Τελικά, μήπως η δουλειά των ονείρων του καθενός δεν είναι ακριβώς αυτό που φανταζόταν;
Δεν υπάρχουν βέβαια στοιχεία που να δείχνουν πόσοι εργαζόμενοι έκαναν την επιλογή του «ξεπουλήματος» μέσα στην πανδημία. Μπορεί όμως να διατυπωθεί πλέον και μια διαφορετική προσέγγιση, που δεν κατακεραυνώνει για ασυνέπεια ή ανηθικότητα όσους κάνουν μια τέτοια επιλογή, γιατί για κάποιους το να επιλέξουν υψηλότερο μισθό μπορεί απλά, και πρακτικά, να σημαίνει ότι τοποθετούν τον εαυτό τους μπροστά σε ένα μέλλον περισσότερο προβλέψιμο και λιγότερο ανασφαλές.
Εξάλλου, η πραγματικότητα συνήθως είναι αμείλικτη, λένε άνθρωποι που έχουν κάνει μια τέτοια επιλογή και ένιωσαν τους (πρώην) συναδέλφους τους να τους υποτιμούν. Οι ανάγκες που έχει ο καθένας, σημειώνουν, είτε πρόκειται για παιδιά, είτε για τη φιλοδοξία μιας αγοράς σπιτιού, είτε για περισσότερο προσωπικό χρόνο, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πριν διατυπωθεί οποιαδήποτε κριτική.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
