Οι μειωμένες ώρες εργασίας αποτελούν αίτημα των εργαζομένων από πάντα. Τα συνδικάτα πέτυχαν μειώσεις από έξι ημέρες την εβδομάδα σε πέντε στις αρχές του 20ού αιώνα και κατοχυρώθηκε η εργασία 40 ωρών την εβδομάδα. Αν και οι αμοιβές έχουν αυξηθεί μόνο κατά το ήμισυ, η παραγωγικότητα έχει εκτοξευθεί περίπου στο τριπλάσιο από τότε. Τώρα, οι προσπάθειες για τη μείωση του χρόνου εργασίας έχουν αναζωπυρωθεί με την εισαγωγή των τεσσάρων εργάσιμων ανά βδομάδα.
Υπάρχει μία τάση σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο προς την τετραήμερη εργασία εβδομαδιαίως, συμπεριλαμβανομένων δύο ημερών στο γραφείο και δύο εξ αποστάσεως. Φυσικά, μπορεί αυτό το πρότυπο να μην λειτουργεί για όλες τις εργασίες αλλά αναμφισβήτητα αφορά μία τάση που θα μπορούσε να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού της εργασίας.
Διαβάστε επίσης: Οι τάσεις που θα αναδιαμορφώσουν το περιβάλλον εργασίας
Μπορεί πολλοί εργαζόμενοι να θεωρούν την μείωση των εργάσιμων ημερών σε τέσσερις κάτι το εξωπραγματικά θετικό, ωστόσο η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Το Wired μίλησε με 15 εργαζόμενους σε έξι εταιρείες τεχνολογίας που έχουν υιοθετήσει το σύστημα με τις τέσσερις εργάσιμες. Οι εργαζόμενοι φαίνεται πως συμφωνούν με αυτό, παρά το γεγονός ότι η ακριβής ερμηνεία των εβδομάδων με τέσσερις εργάσιμες φαίνεται να ποικίλλει. Ορισμένες εταιρείες θέτουν τις εβδομαδιαίες ώρες στις 40, ενώ άλλες επιλέγουν 32 ώρες. Ωστόσο, όλες επιμένουν ότι πρέπει να διεκπεραιωθεί ο ίδιος όγκος εργασίας.
Οι τετραήμερες εργάσιμες εβδομάδες έχουν μεγάλη απήχηση, όπως έχει φανεί μέσα από τις ευρέως προβεβλημένες δοκιμές που ξεκίνησαν σε διάφορες χώρες τους τελευταίους μήνες, ενώ παράλληλα υπάρχουν εταιρείες που ήδη έχουν πραγματοποιήσει μετάβαση σε αυτές. Ο στόχος των τεσσάρων εργάσιμων ημερών ανά βδομάδα είναι να αυξήσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων μειώνοντας την επαγγελματική εξουθένωση και δίνοντας περισσότερο χρόνο για ξεκούραση.
Βέβαια, εφόσον ο φόρτος εργασίας παραμένει ίδιος, οι εργαζόμενοι πρέπει να συμπιέζουν περισσότερη εργασία σε κάθε ώρα είτε, στην περίπτωση που δεν προλάβουν, θα πρέπει να εργαστούν κατά τη διάρκεια του υποτιθέμενου ρεπό τους. Παρόλα αυτά, πολλοί εργαζόμενοι αισθάνονται ευγνωμοσύνη και εκλαμβάνουν αυτή την μετάβαση ως ένδειξη ενδιαφέροντος από την πλευρά της εταιρείας. Συνεπώς, η ρύθμιση αυτή μπορεί να αποτελεί ευεργέτημα για τις επιχειρήσεις, καθώς τις βοηθά να αξιοποιήσουν την καλή θέληση και την αφοσίωση των εργαζομένων χωρίς να αυξήσουν τις συνολικές αποδοχές ή να μειώσουν τον φόρτο εργασίας.
Μπορεί όντως η μείωση των εργάσιμων να δίνει περισσότερο χρόνο στους εργαζόμενους για αποσυμπίεση και για την προσωπική τους ζωή, ειδικά σε μια πραγματικότητα όπου οι περισσότεροι εργαζόμενοι δηλώνουν εξουθενωμένοι μετά την έξαρση της πανδημίας του Covid-19. Ωστόσο, όταν ο ίδιος, ή και περισσότερος, όγκος εργασίας συμπιέζεται σε λιγότερο χρόνο, η εργασία κατά μια έννοια εντείνεται.
Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι να μειώνεται η διάρκεια των διαλειμμάτων ή η αλληλεπίδραση μεταξύ συναδέλφων. Το πώς εκλαμβάνει ο κάθε εργαζόμενος αυτή την κατάσταση είναι υποκειμενικό. Σε έρευνες έχει φανεί ότι ορισμένοι απολάμβαναν ή δεν ενοχλούνταν από τους πιο γρήγορους ρυθμούς της εργάσιμης μέρας, αντίθετα, αισθάνονταν πιο παραγωγικοί υπό πίεση. Από την άλλη, άλλοι αισθάνονταν αυξημένα επίπεδα άγχους εξαιτίας της πίεσης χρόνου. Το αποτέλεσμα για αυτούς ήταν να έχουν ανάγκη την επιπλέον ημέρα ρεπό για να ανακάμψουν από την ένταση της εργασίας. Επιπλέον, η έλλειψη χρόνου για συναναστροφή με συναδέλφους μπορεί για ορισμένους να μην αποτελεί πρόβλημα έως και να είναι επιθυμητό, όμως υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η δουλειά είναι η κύρια πηγή κοινωνικοποίησης.
Υπό ένα διαφορετικό πρίσμα, η εφαρμογή του συστήματος τετραήμερης δημιουργεί ορισμένες προκλήσεις για τις εταιρείες που συνεργάζονται με πελάτες που εργάζονται πενθήμερες εβδομάδες. Σε αυτές τις περιπτώσεις ενδεχομένως ορισμένοι εργαζόμενοι, ανάλογα με το πόστο τους, να αναγκάζονται να εργαστούν ακόμα και στο ρεπό της Παρασκευής.
Διαβάστε επίσης: Η Panasonic Ιαπωνίας εισάγει εβδομάδα 4 ημερών
Έως ότου, και εάν, κατοχυρωθεί η μικρότερη εβδομάδα εργασίας στο νόμο ή σε συλλογική σύμβαση εργασίας, εναπόκειται στους εργοδότες να καθορίσουν ποια θα είναι η εξέλιξη της τετραήμερης εβδομάδας. Πάντως, οι εργαζόμενοι δήλωσαν ότι το επιπλέον ρεπό έκανε σημαντική διαφορά στη ζωή τους. Είχαν περισσότερο χρόνο να κάνουν όλα όσα θέλουν, από το να γυμναστούν, να ταξιδέψουν και να πραγματοποιήσουν υποχρεώσεις καθημερινής ζωής που κανονικά ίσως να έκλεβαν χρόνο εργασίας, έως το να φροντίσουν την ψυχική τους υγεία και να περάσουν χρόνο με τα παιδιά ή τους δικούς τους ανθρώπους.
Λαμβάνοντας όλα τα στοιχεία υπ’ όψιν, είναι αδιαμφισβήτητο ότι η μετάβαση σε ένα τετραήμερο καθεστώς εργασίας έχει ποικίλα οφέλη για τους περισσότερους. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, εν τέλει είναι υποκειμενικό το κατά πόσο είναι δυνατόν για τον κάθε άνθρωπο να αντεπεξέλθει στον ίδιο φόρτο εργασίας σε λιγότερο χρόνο. Εάν, λοιπόν, όλο και περισσότερες εταιρείες προβούν στην εφαρμογή αυτού του συστήματος, είναι απαραίτητη η ύπαρξη ευελιξίας και η επιλογή από την πλευρά των εργαζομένων σε σχέση με το εάν αυτό είναι όντως παραγωγικό για αυτούς ή όχι.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.