Η προηγούμενη διετία, με την πανδημία να πρωταγωνιστεί, έφερε σαρωτικές αλλαγές σε όλους τους κλάδους, και το λιανεμπόριο δεν αποτελεί εξαίρεση. Μετά το αρχικό πάγωμα, ήρθε η μαζική στροφή στις ηλεκτρονικές αγορές, ένας νέος τρόπος λειτουργίας, αλλά και πολλά κλεισίματα και χρεωκοπίες.
Τώρα, καθώς η αγορά επανεκκινείται, είναι ξεκάθαρο ότι τα δεδομένα τίθενται πια σε νέα βάση, ότι η κανονικότητα που περιμέναμε δε θα αποτελέσει επιστροφή, αλλά υποχρεωτική ανανέωση, αφού έχουν αλλάξει όχι μόνο τα μέσα και ο ρόλος των καταστημάτων, φυσικών και ηλεκτρονικών, αλλά και οι ίδια η καταναλωτική συμπεριφορά του κοινού.
Έτσι, αυτήν τη χρονιά που όλοι αναμένουν, ή ελπίζουν, ότι η αγορά θα λειτουργήσει τρόπον τινά κανονικά, σε μια νέα, μετά Covid εποχή, οι ειδικοί αναγνωρίζουν την εδραίωση μιας σειράς από τάσεις που θα καθορίσουν την εικόνα του λιανεμπορίου.
1. Επένδυση στις αλυσίδες εφοδιασμού
Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε φωτιστεί τόσο έντονα η σημασία της εφοδιαστικής αλυσίδας, όσο στην πανδημία, που έφερε ελλείψεις σε πρώτες ύλες και κοντέινερ, προβλήματα στην παραγωγή, άδεια ράφια, αλυσιδωτές αντιδράσεις, καθυστερήσεις στις παραδόσεις. Τώρα είναι η στιγμή να δουν οι λιανέμποροι με άλλο μάτι τον τρόπο λειτουργίας της, μεταμορφώνοντάς τη με τρόπο που να τους δίνει τον έλεγχο απ’ άκρη, επενδύοτας σε καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις, έχοντας το περιβάλλον κατά νου, ακόμα και μεταφέροντας κοντύτερα τα σημεία παραγωγής στα σημεία διάθεσης.
2. Η επιστροφή των λιανεμπόρων ρούχων
Το 2020, τη χρονιά τού «μένουμε σπίτι», οι πωλήσεις των ρούχων έπεσαν κατακόρυφα, ενώ οι καταναλωτές, από το σπίτι τους, έκαναν κυρίως αγορές, ακριβώς, για το σπίτι τους. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία από τις ΗΠΑ, που λένε ότι το 2020, 1,8 εκατομμύρια καταναλωτές δεν αγόρασαν ούτε ένα κομμάτι οποιουδήποτε είδους ρούχου. Όλα άρχισαν να αλλάζουν το 2021: και πάλι στις ΗΠΑ, το 60% των καταναλωτών δήλωναν ότι η γκαρνταρόμπα τους χρειάζεται ανανέωση. Ο ψυχολογικός παράγοντας, η αίσθηση της «επιστροφής στον κόσμο» μετα τα lockdowns είναι εμφανής εδώ – χωρίς να παραβλέπουμε ότι το 2020 ήτνα και το οικονομικό πλήγμα για πολλούς μεγάλο, συνεπώς ήταν πιο συγκρατημένοι στις αγορές τους ούτως ή άλλως. Ωστόσο, η ανοδική τάση συνεχίζεται, ακόμα και με τις τιμές να ανεβαίνουν. Το ζήτημα είναι αν η διάθεση αυτή θα συνεχιστεί και το 2022· αλλά οι αναλυτές εκτιμούν ότι μπορεί να υπάρξει μια σταθεροποίηση στη συγκεκριμένη αγορά, μαζί με μια επαναξιολόγηση του τι ακριβώς αγοράζει κανείς, εν μέσω της αβεβαιότητας που επιμένει, όσον αφορά την πανδημία.
3. Ο πληθωρισμός θα επηρεάσει αγορές και τρόπο συναλλαγών
Οι συνεχιζόμενες πληθωριστικές πιέσεις μπορεί να απασχολούν περισσότερο αναφορικά με τα είδη πρώτης ανάγκης και την ενέργεια, αλλά επηρεάζουν συνολικά τις αγορές που κάνουν οι καταναλωτές. Όσον αφορά τα ρούχα, που αποτελούν έναν κλάδο επιλεκτικών συνήθως αγορών, ο πληθωρισμός – παρόλο που παρατηρούνται και εδώ αυξήσεις στις τιμές – ενδεχομένως επηρεάζει περισσότερο από την άποψη ότι, εφόσον μια αγορά δεν είναι απολύτως απαραίτητη, μπορεί και να μην πραγματοποιηθεί. Παράλληλα, η χρήση πιστωτικών καρτών και μεθόδων τύπου «buy now, pay later» είναι πολύ πιθανό να ενισχυθεί.
4. Επαναπροσδιορισμός της σχέσης εργοδότη-εργαζόμενου
Και ο ρόλος των υπαλλήλων των λιανεμπόρων φωτίστηκε ιδιαίτερα στην πανδημία, τόσο με τους υγειονομικούς κινδύνους που είχαν να αντιμετωπίσουν από την άμεση επαφή με τους πελάτες, που ανέδειξε την ανάγκη για καλύτερες παροχές, όσο και από τις ελλείψεις σε προσωπικό που παρουσιάστηκαν σε πολλές χώρες του κόσμου. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αρχίσουν τώρα να εξετάζουν πώς μπορούν να συμβάλουν και οι ίδιες στην ευημερία των υπαλλήλων τους, ώστε να έχουν ένα αξιόπιστο εργατικό δυναμικό, που να μην αισθάνεται αδικημένο ή ότι το εκμεταλλεύονται, ικανό, επιπλέον, να θεμελιώσει αποδοτικές σχέσεις με τους πελάτες.
5. Η δύσκολη ισορροπία μεταξύ χονδρικής και DTC
Tα τελευταία δύο χρόνια υπήρξε μια άνθηση νέων brands, που πέτυχαν πουλώντας τα niche προϊόντα τους απευθείας τους πελάτες τους, συνήθως μέσα από το κανάλι των social media, αποδεικνύοντας ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή που ο μεγάλος retailer μπορεί και να μην είναι πλέον απαραίτητος. Παράλληλα, μεγάλα brands όπως η Nike και η Adidas, άρχισαν να μετακινούνται περισσότερο προς το Direct-To-Consumer μοντέλο, για να αποκτήσουν καλύτερο έλεγχο των εσόδων τους και να πωλούν με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους – τώρα που έχουν στη διάθεσή τους και τις δυνατότητες του ηλεκτρονικού εμπορίου. Από την άλλη, αναλυτές λένε ότι δεν είναι πάντα βέβαιο πως όλα τα brands μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν τη λογική, καθώς εξακολουθεί να ισχύει το όφελος των εκτεταμένων καναλιών πώλησης που προσφέρουν οι μεγάλοι λιανέμποροι με το ευρύ, σταθερό κοινό.
6. Οι μεγάλοι retailers δεν πωλούν πλέον μόνο προϊόντα, αλλά και υπηρεσίες
Νέες πηγές εσόδων προέκυψαν για τα μεγάλα brands του λιανεμπορίου μέσα στην πανδημία, ή για νέους retailers που έχουν να προσφέρουν μια ξαφνικά απαραίτητη τεχνολογική εξειδίκευση. Για παράδειγμα, ο κολοσσός Walmart προσφέρει υπηρεσίες διεκπεραίωσης και παράδοσης παραγγελιών σε άλλους εμπόρους, οι πλατφόρμες resale που αναπτύσσονται συνεργάζονται με άλλα brands, το Amazon προσφέρει στους εμπόρους υπηρεσίες ηλεκτρονικών συναλλαγών χάρη στις ψηφιακές δυνατότητες του AWS τμήματός του. Εν ολίγοις, καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο πλέον ενδυναμώνεται, μικρότερα brands που δεν έχουν τη δυνατότητα να στήσουν και να διαχειριστούν ένα ολοκληρωμένο eshop, στρέφονται στις υπηρεσίες που προσφέρουν οι εδραιωμένοι του χώρου.
7. Ο ρόλος του φυσικού καταστήματος εξελίσσεται
Και ενώ όλα έδειχναν, ήδη ακόμα και πριν από την πανδημία, ότι το φυσικό κατάστημα θα αρχίσει να υποβαθμίζεται, με το ηλεκτρονικό εμπόριο να ισχυροποιείται, για να απογειωθεί τα τελευταία δύο χρόνια, και με τα μεγάλα brands να κλείνουν καταστήματα, αποδεικνύεται ότι τώρα επιστρέφει, διεκδικώντας μάλιστα έναν πολύ πιο πλούσιο ρόλο. Οι καταναλωτές επιβεβαιώνουν διαρκώς ότι αγαπούν τις φυσικές αγορές και τη βόλτα στα μαγαζιά, και οι retailers αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να προσφέρουν μικρότερους, κομψότερους φυσικούς χώρους, όπου ο πελάτης μπορεί να ζήσει μια εμπειρία που ίσως περιλαμβάνει και μια δόση ψηφιακής πραγματικότητας. Pop-up καταστήματα από μεγάλα brands κάνουν την εμφάνισή τους σε μικρές γειτονιές, οι μεγάλοι λιανέμποροι ανοίγουν μικρότερα καταστήματα σε λιγότερο κεντρικά σημεία, η έννοια του flagship store χάνει κάπως την αίγλη της.
Διαβάστε ακόμα: Οι Έλληνες προτιμούν τα φυσικά καταστήματα και οι αλυσίδες επενδύουν σε αυτά
8. Η άνοδος τη ιδιωτικής ετικέτας
Καθώς τα είδη πρώτης ανάγκης ακριβαίνουν, οι ιδιωτικές ετικέτες πρωταγωνιστούν στα ράφια των σούπερ μάρκετ, κατακτώντας ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Αλλά πλέον δημιουργούνται συνεργασίες με αξιόλογους παραγωγούς, που προσθέτουν αξία και πλέον τείνουν να διαλύσουν τον παλαιότερο συσχετισμό της ιδιωτικής ετικέτας με ένα χαμηλού επιπέδου προϊόν.
9. Οι στρατηγικές marketing αλλάζουν
Καθώς, ειδικά τα DTC brands, βασίζονται πολύ στην ψηφιακή επαφή με τον πελάτη, οι αλλαγές στην προστασία των προσωπικών δεδομένων – κατ’αρχάς με τις αλλαγές που έκανε η Apple, επιτρέποντας στους χρήστες να απενεργοποιοούν τους trackers, και στο άμεσο μέλλον και με την κατάργηση των cookies τρίτων από την Google – επιβάλλουν εφευρετικότητα στον τρόπο προσέγγισης των καταναλωτών.
Οι εταιρείες πρέπει να βρουν άλλα κανάλια να μάθουν ποιοι είναι οι πελάτες τους και τι τους αρέσει, και μέσα όπως το email, τα γραπτά μηνύματα, ακόμα και η έντυπη διαφήμιση, επιστρέφουν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
