Σε μια εποχή που στο παιχνίδι των συναλλαγών έχουν μπει τα κρυπτονομίσματα, η επιχειρηματολογία ότι τα μετρητά φθίνουν σε βαθμό που η χρήση τους θα εξαφανιστεί πλήρως σε λίγα χρόνια, δε μοιάζει και τόσο παράλογη.
Ωστόσο, ειδήμονες του τραπεζικού τομέα έρχονται να υποστηρίξουν ότι τα μετρητά έχουν ακόμα – και θα εξακολουθήσουν να έχουν – πολύ ισχυρή θέση στη ζωή μας και ότι, στην πραγματικότητα, οι κάρτες, το λεγόμενο πλαστικό χρήμα, είναι αυτές που κινδυνεύουν, από τις πολύ δυναμικά ανερχόμενες mobile πληρωμές.
Ασφαλώς και η δύναμη των μετρητών δεν είναι αυτή που ήταν και η χρήση τους ακολουθεί καθοδική πορεία, προς όφελος αποϋλοποιημένων μεθόδων πληρωμών. Πράγματι, τα νούμερα λένε ότι στις αναπτυγμένες χώρες τα δύο τρίτα των χρηστών χρησιμοποιούν πλέον τέτοιες μεθόδους πληρωμών, ενώ οι ειδικοί αναμένουν ότι σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, η «απεξάρτηση» από τα μετρητά θα γίνει γρηγορότερα, με τον κόσμο να στρέφεται στις πληρωμές μέσω κινητού. Ήδη, στην Ινδία οι συναλλαγές με μετρητά έπεσαν από το 59% το 2000 στο 30% το 2016, ενώ στην Κίνα, που πρωτοπορεί στις mobile συναλλαγές, το ποσοτό των συναλλαγών με μετρητά έφτανε το 2016 μόλις το 11%.
Ωστόσο, η τάση δε φαίνεται να πλήττει μέχρι εξαλείψεως τις συναλλαγές με μετρητά σε όλο τον κόσμο. Στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ιαπωνία θεωρείται ακόμα αρκετά σύνηθες να πληρώνει κανείς με μετρητά – όσο και αν η πανδημία και το ηλεκτρονικό εμπόριο εξοικείωσαν τους καταναλωτές με τις ηλεκτρονικές πληρωμές. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις αρχές της πανδημίας, σχεδόν το 60% των συναλλαγών στα καταστήματα γινόταν με μετρητά – με τους Γερμανούς να είναι από τους λαούς με τα υψηλότερα επίπεδα χρήσης μετρητών στις αρχές του 2020.
Σε γενικές γραμμές, οι καταναλωτές συνεχίζουν να πληρώνουν αρκετά συχνά με μετρητά επειδή αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο, επειδή είναι αποδεκτά παντού και επειδή η συναλλαγή γίνεται έτσι ανώνυμα.
Εν τω μεταξύ, οι ανέπαφες κάρτες μπορεί να είναι πλέον ο κανόνας, ωστόσο οι συναλλαγές μέσω smartphone είναι εκείνες που θα επικρατήσουν τελικά, λένε οι ειδικοί. Στην Κίνα είναι ήδη πολύ διαδεδομένος τρόπος πληρωμής, καθώς και η ίδια η κινεζική κυβέρνηση έχει από νωρίς υποστηρίξει τις απαιτούμενες τεχνολογικές υποδομές της ψηφιοποίησης. Εξάλλου, η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά των smartphones, του ηλεκτρονικού εμπορίου και των online παιχνιδιών, με τους 600 εκατομμύρια χρήστες/καταναλωτές να οδηγούν την ψηφιοποίηση των διεθνών συναλλαγών. Οι Κινέζοι καταναλωτές δε δυσκολεύτηκαν να υιοθετήσουν τις mobile συναλλαγές, τις οποίες θεωρούν κατά βάση βολικές, εύκολες, αλλά και ασφαλείς, ενώ υπάρχουν ήδη καταστήματα που αρνούνται τα μετρητά. Έτσι, θεωρείται ότι και στον υπόλοιπο κόσμο πολύ γρήγορα θα γίνει αντίστοιχη μετάβαση, που θα παρακάμπτει την κλασική διαδικασία της τραπεζική κάρτας.
Στην Ευρώπη, το 2020 μόλις ένα 8% των καταναλωτών έκαναν mobile συναλλαγές, αλλά το ποσοστό αυξάνεται και θα συνεχίσει να αυξάνεται ραγδαία, ακριβώς λόγω της πρακτικότητας και της ευκολίας, ενώ και οι έμποροι θα προσαρμοστούν γρήγορα προσφέροντας αυτήν τη δυνατότητα, όσο βλέπουν ότι οι καταναλωτές τη ζητούν και τη χρησιμοποιούν. Θεωρείται, εξάλλου, ότι το «ψυχολογικό φρένο» που έβαζε η ανάγκη χρήσης PIN με τις κάρτες ξεπερνιέται.
Σε κάθε περίπτωση, αυτήν τη στιγμή βιώνουμε την ψηφιοποίηση των συναλλαγών, αλλά οι κάρτες είναι οι πρώτες που φαίνεται να νιώθουν τον αντίκτυπο, παρά τα μετρητά – τουλάχιστον μέχρι οι mobile πληρωμές να γίνουν κοινός τόπος. Οι άνθρωποι θέλουν ακόμα να πληρώνουν σε πολλά μέρη του κόσμου τον καφέ τους με μετρητά.
Διαβάστε ακόμα: Οι χρεωστικές κρυπτο-κάρτες θέλουν να κάνουν τα κρυπτονομίσματα πιο προσιτά
Αυτός είναι και ένας λόγος που τα κρυπτονομίσματα δεν έχουν καταφέρει να καθιερωθούν ακόμα ως νομίσματα, παρά ως αντικείμενο επένδυσης. Αν και, τουλάχιστον μεταξύ των Αμερικανών, ένα 16% των καταναλωτών έχουν με κάποιον τρόπο χρησιμοποιήσει κρυπτονομίσματα, δε φαίνεται ακόμα να τα αντιμετωπίζουν ως συναλλαγματικό μέσο, αλλά ως έναν τρόπο να βγάλουν χρήματα, επειδή έχουν πειστεί ότι αυτά είναι το μέλλον στην οικονομία.
Και μπορεί κολοσσοί όπως η Visa και η MasterCard να ανακοινώνουν συνεργασίες με εταιρείες κρυπτονομισμάτων για να μη μείνουν εκτός παιχνιδιού και να προσφέρουν στους πελάτες τους τη δυνατότητα να πληρώνουν με κρυπτονομίσματα, η εξέλιξη όμως σε αυτό το πεδίο φαίνεται να είναι αργή. Ίσως ο κόσμος χρειάζεται λίγο χρόνο ακόμα για να αντιληφθεί την αξία ανός προϊόντος σε κάτι άλλο από δολάρια, γιεν ή ευρώ.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
