O διχασμός του Big Tech που ανέδειξε η πτώση του Facebook: ποιος ελέγχει τα δεδομένα;

Οι ειδήσεις για την πτώση των μετοχών της Meta, μητρικής του Facebook, η αξία των οποίων μειώθηκε κατά 26,4% την περασμένη εβδομάδα, όσο ποτέ στην ιστορία του, μονοπώλησαν το ενδιαφέρον και πυροδότησαν συζητήσεις για το τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι εξελίξεις για το μέλλον του τεχνολογικού κολοσσού.

Η προσωπική περιουσία του ιδρυτή και CEO Mark Zuckerberg εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ, επιπλέον, για πρώτη φορά, καταγράφηκε μείωση των χρηστών του Facebook, της πιο διαδεδομένης πλατφόρμας social media στον κόσμο.

Οι λόγοι για τα απογοητευτικά αποτελέσματα του Facebook αναφέρθηκαν από τον ίδιο τον Zuckerberg: ο σκληρός ανταγωνισμός από το TikTok, που προτιμούν κυρίως οι νεαροί χρήστες, και η πτώση των διαφημιστικών εσόδων, έπειτα από την κίνηση της Apple να επιτρέπει στους χρήστες να απενεργοποιούν τους trackers όταν περιηγούνται στο ίντερνετ. Αυτό σήμανε λιγότερες πληροφορίες για τους χρήστες, άρα αδυναμία για τους διαφημιστές να στοχεύσουν αποτελεσματικά τις διαφημίσεις τους και, κατ’ επέκταση, μεγάλη μείωση των διαφημιστικών budgets για το Facebook. Οι αναλυτές υποδεικνύουν ακόμα την τεράστια επένδυση που κάνει η Meta στην ανάπτυξη του metaverse, χωρίς να έχει πείσει ακόμα ούτε τους επενδυτές, ούτε το κοινό.

Ωστόσο, αν τα αποτελέσματα του Facebook ιδωθούν σε αντιπαραβολή με τα αντίστοιχα της Alphabet, μητρικής του Google, της Apple και της Microsoft, που κατέγραψαν εντυπωσιακή άνοδο στην απόδοση των εταιρειών, αναδεικνύεται ένας ενδιαφέρων διχασμός των εταιρειών του λεγόμενου Big Tech, ανάμεσα σε εκείνες που ελέγχουν τα δεδομένα και εκείνες που δεν έχουν πρόσβαση σε αυτά.

Φαίνεται ότι οι αλλαγές στις ρυθμίσεις απορρήτου που έκανε η Apple εξακολουθούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο Facebook, το οποίο αποδεικνύεται ότι βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε αυτήν και τα στοιχεία για τους χρήστες της, στα οποία μέχρι τώρα είχε πρόσβαση. Σύμφωνα μάλιστα με τον CFO της Meta, οι αλλαγές σε αυτές τις ρυθμίσεις θα μπορούσαν μέσα στο 2022 να σημαίνουν απώλειες της τάξης των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την εταιρεία.

Το ζήτημα είναι πολύ πιο σημαντικό και βαθύ από το ότι μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook μπορεί να έχει αρχίσει να θεωρείται παρωχημένη, ή ότι το κοινό «τιμωρεί» το Facebook για τα σκάνδαλα στα οποία φάνηκαν οι εσφαλμένες προτεραιότητες του brand και ο βαθμός του ελέγχου που είχε στην πληροφόρηση των χρηστών αλλά και στην ψυχική υγεία τους. Αυτό σχολιάζουν οι αναλυτές, επισημαίνοντας ότι εδώ αποδεικνύεται πως το διακύβευμα είναι τα δεδομένα των χρηστών. Φάνηκε, δηλαδή, ότι το Facebook βασιζόταν σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό για τα έσοδά του στα δεδομένα που έπαιρνε από την Apple και, μόλις δόθηκε η δυνατότητα στους χρήστες να κλείσουν τη στρόφιγγα, ο αντίκτυπος ήταν μεγάλος. Την ίδια στιγμή, η Apple εξακολουθεί να αποκομίζει κέρδη από τα Google ads, από τις αναζητήσεις των χρηστών της στο Google, συνεπώς δεν έχει λόγο να αλλάξει πολιτική όσον αφορά τους trackers της.

Εξάλλου, το ότι φαίνεται πως δίνει τον έλεγχο στους χρήστες για το τι θα συμβεί με τα προσωπικά τους δεδομένα συντονίζεται και με τις απαιτήσεις των αρχών, που ζητούν από τις εταιρείες να προστατεύσουν τους χρήστες. Εξάλλου, και το Google έχει ανακοινώσει ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα έχει καταργήσει τα cookies τρίτων, και εργάζεται για την ανάπτυξη ενός άλλου εργαλείου, του Topics, ώστε να συγκεντρώνει με κάποιο τρόπο δεδομένα για τα ενδιαφέροντα των χρηστών, χωρίς να παραβιάζει τα προσωπικά τους δεδομένα. Σε κάθε περίπωση, πάντως, θα εξακολουθεί να έχει τον έλεγχο της πληροφορίας, και η ηγετική του θέση στον χώρο της διαφήμισης προβλέπεται ότι θα συνεχίζεται απρόσκοπτα, χάρη και στην άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου.

Το ενδιαφέρον είναι, και αυτό καθιστά αυτόν τον «διχασμό» ακόμα πιο διακριτό, ότι, ακόμα και έτσι, και με τις εταιρείες όπως το Facebook, που βασίζονται στις δαφημίσεις να πλήττονται, οι επενδυτές βλέπουν με αισιόδοξη ματιά την ανάπτυξη των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, που στην πλειονότητά τους όχι μόνο βγήκαν αλώβητες από την πανδημία, αλλά ενισχύθηκαν σημαντικά. Οι ισορροπίες στον χώρο τoυ Big Tech φαίνεται ότι αλλάζουν.