Oι «MetaBirkin» κάνουν θραύση στο metaverse – αλλά αυτό δεν αρέσει καθόλου στον Hermès

Το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων στον virtual κόσμο του metaverse φωτίζει η επιτυχία των «MetaBirkins», μιας σειράς έργων NFTs που είναι βασισμένα στη διάσημη τσάντα του οίκου Hermès, τα οποία δημιούργησε και πουλάει με μεγάλη επιτυχία ο καλλιτέχνης Mason Rothschild.

Ο γαλλικός οίκος ειδών πολυτελείας αντέδρασε για τη δημιουργία και τη διάθεση αυτών των NFTs, σημειώνοντας ότι δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή του για την εμπορική εκμετάλλευση των 100 NFTs που δημιούργησε ο Rothschild, και που εμπνέονται από τη θρυλική του τσάντα. Εκπρόσωπος του οίκου δήλωσε μάλιστα στους Financial Times ότι οι «MetaBirkins» παραβιάζουν τα πνευματικά δικαιώματα του οίκου και ότι αποτελούν ένα παράδειγμα πλαστών προϊόντων Hermès στο metaverse. 

Το πρώτο NFT των «MetaBirkins» πουλήθηκε για 40.000 δολάρια σε Ether, ενώ τα έσοδα από τις συνολικές πωλήσεις αυτών των NFTs έχουν φτάσει τις 800.000 δολάρια.

Μάλιστα, το ενδιαφέρον είναι ότι και ο ίδιος ο Rothschild δηλώνει ότι στο virtual marketplace OpenSea, όπου διατίθενται τα NFTs του, κυκλοφορούν και άλλες εκδόσεις  MetaBirkins, που δεν έχουν σχέση με τη δική του συλλογή, για την οποία ο ίδιος σημειώνει στη σελίδα του ότι δεν έχει καμία επίσημη σχέση ή υποστήριξη από τον οίκο Hermès.

Η περίπτωση του γαλλικού οίκου αποκτά επιπλέον ενδιαφέρον, σε σχέση με το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο metaverse, όσον αφορά το φλέγον ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, καθώς οι εκπρόσωποί του δηλώνουν ότι δε σκοπεύουν άμεσα να μπουν και να δραστηριοποιηθούν στον virtual αυτό κόσμο, όπως κάνουν το ένα μετά το άλλο μεγάλα brands, όπως οι Dolce & Gabbana, Gucci, Jimmy Choo, Givenchy και Bulgari, γιατί εκτιμούν την «απτή έκφραση των χειροποίητων φυσικών αντικειμένων».

Όσον αφορά τις MetaBirkins, η «σχέση» του Rothschild με τον γαλλικό οίκο έχει μια κάποια προϊστορία, καθώς ο καλλιτέχνης πριν λιγους μήνες είχε δημιουργήσει μια «BabyBirkin», ένα μικρό NFT-τσάντα Birkin, διακοσμημένο με το σχέδιο ενός εμβρύου. Το έργο αυτό πουλήθηκε την άνοιξη για 23.500 δολάρια. Τότε ο γαλλικός οίκος δεν είχε αντιδράσει, πιθανόν με τη σκέψη ότι το έργο υποπίπτει στους όρους δίκαιης χρησης ως παρωδία, ή απλώς επειδή δεν ήθελε να τραβήξει περισσότερο την προσοχή. Όσοι παρακολουθούν την υπόθεση πιθανολογούν ότι ο Rothschild ίσως πίστευε ότι και αυτήν τη φορά θα συμβεί το ίδιο, όμως τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το γεονός ότι διατίθενται 100 NFTs, που μπορούν να μεταπωληθούν, ακριβώς χάρη στη χρήση του ονόματος και του διάσημου design Birkin, βάζει τον καλλιτέχνη σε δυσχερή θέση. Και το επιχείρημα της δίκαιης χρήσης επίσης θα μπορούσε να καταρριφθεί, εις βάρος του καλλιτέχνη, καθώς εδώ δεν υπάρχει η ειρωνεία ή το χιουμοριστικό σχό της BabyBirkin, δεδομένου ότι ξεκάθαρα αναφέρεται ότι οι MetaBirkins αποτελούν φόρο τιμής στην «πιο διάσημη τσάντα» του οίκου. Μπορεί δηλαδή ο Hermès να ισχυριστεί ότι η αξία των συγκεκριμένων NFTs οφείλεται ακριβώς στη χρήση του ονόματός του, και ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να παραπλανηθούν και να θεωρήουν  ότι πρόκειται για μια επίσημη συνεργασία, όπως συνήθως συμβαίνει με τα λανσαρίσματα των μεγάλων fashion brands στο metaverse.

Μέχρι στιγμής βέβαια, ο γαλλικός οίκος δεν έχει επισήμως κινηθεί νομικά εναντίον του Rothchild, που πάντως δεν είναι καν ο πρώτος που έχει δημιουργήσει virtual αντικείμενα εμπνευσμένα από το διάσημο brand πολυτελείας. Η περίπτωσή του, όμως αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για το θέμα των ψηφιακών προϊόντων που φέρουν αναγνωρισμένα brand names. Καθώς το ζήτημα έχει πολλές παραμέτρους, το τοπίο παραμένει ακόμα ασαφές, αλλά τα μεγάλα brands δικαιολογημένα προβληματίζονται, καθώς βλέπουν ότι το ενδιαφέρον για NFTs και ψηφιακά αντικείμενα παραμένει ισχυρό. Μια τάση σαν αυτή που ισχυροποιείται και που δείχνει να έχει χώρο για ψηφιακά είδη πολυτελείας, θα μπορούσε να τους προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να  κερδίσουν και ένα ενημερωμένο ψηφιακά κοινό, αλλά και να δυναμώσουν το loyalty της υπάρχουσας βάσης των fans τους.

Γι’ αυτό θα πρέπει, αν θέλουν να διατηρήσουν τη δύναμη του ονόματός τους, να κινηθούν ώστε να αποτρέψουν τη μη εξουσιοδοτημένη χρήση τους, αλλά και να ενημερώσουν τα σήματά τους και τους όρους τους, εξηγούν ειδικοί.